در این پژوهش سعی شده است به کشف اشتراکات و افتراق‌های میان واقعیت‌ها و فرایندهای سیاست خارجی و داخلی ایران در رابطه با روسیه و انگلیس در بازه زمانی دوران صدارت میرزا تقی‌خان امیرکبیر پرداخته شود. با مرگ عباس میرزا اصلاحات مورد نظر وی در دوره وزارت حاجی میرزا آقاسی صوفی(1227-1215) به تاریخ سپرده شد. همچنین ضعف دولت منجر به شورشهایی در شهرهای تبریز، مشهد، شیراز و اصفهان شد این وضعیت باعث روی کار آمدن میرزا تقی خان فراهانی شد. تلاش او متوجه یک دولت مقتدر شد دولت مقتدر بوجود نمی‌آید مگر اینکه قانون‌مداری وقانون گرایی در آن جامعه نهادینه شود. پیش‌شرط چنین وضعیت چیزی نبود مگر اصلاحات سیاسی- اجتماعی و اقتصادی بدین منظور تجددگرایی و دولت مقتدر در اندیشه میرزا تقی خان مورد توجه قرار گرفت. در این پژوهش سوال اصلی عبارت است از تجدد و ساختار دولت مقتدر در اندیشه سیاسی میرزا تقی خان فراهانی چی بوده است؟ Manuscript profile