زمینه و هدف: در این پژوهش اقدام به استفاده از سرریزی جدید با ساختاری شکل به‌عنوان مانعی در کالورت شد. به‌طوری‌که بررسی عملکرد آن بر تغییرات خصوصیات مقاومت جریان همانند جذر ضریب افت اصطکاک مودی سازه و ضریب زبری مانینگ هدف اصلی پژوهش حاضر قرار گرفتند.روش پژوهش: آزمایش‌های پژوهش حاضر در مدل فیزیکی موجود در آزمایشگاه هیدرولیک دانشکده مهندسی آب و محیط‌زیست دانشگاه شهید چمران اهواز صورت گرفت. این مدل فیزیکی شامل یک فلوم آزمایشگاهی به طول 10 متر، عرض 25/0 متر و ارتفاع 5/0 متر هست. در ابتدای هر آزمایش، سازه‌ها در فاصله‌های نسبی مشخص در بستر فلوم چسبانده می‌شد. در ادامه باگذشت 24 ساعت از چسباندن سازه‌ها اقدام به تنظیم دبی جریان و شیب فلوم می‌گردید. دبی‌های موردنظر از طریق سرریز مثلثی با زاویه 53 درجه واقع در پایین‌دست فلوم و شیب از طریق جک تنظیم می‌گردید. به‌منظور برداشت پروفیل سطح آب از پوینت گیج با دقت 1/0 میلی‌متر استفاده می‌گردیدیافته‌ها: با افزایش دبی بدون بعد در یک فاصله نسبی بین سازه‌ها و شیب مشخص، ضریب زبری مانینگ سازه کاهش می‌یابد. به‌طوری‌که در شیب 10%، فاصله نسبی بین سازه‌ها 3/1 مقدار ضریب زبری مانینگ سازه از دبی بدون بعد 20/0 به 43/0 به‌اندازه 30% کاهش یافت. با افزایش فاصله نسبی بین سازه‌ها در یک دبی مشخص، ضریب زبری مانینگ سازه کاهش می‌یابد که این روند همانند اثرگذاری فاصله نسبی بین سازه‌ها بر جذر ضریب افت اصطکاک مودی سازه است.نتایج: در بررسی روند اثرگذاری سازه راه ماهی V مشخص شد که دبی بدون بعد دارای اثر معکوس بر ضریب اصطکاک جریان و ضریب زبری مانینگ سازه است. از طرفی ارتباط معکوس عدد فرود بر ضریب اصطکاک جریان و ضریب مانینگ سازه مشخص شد. مشخص شد که فاصله نسبی بین سازه‌ها نیز دارای اثرگذاری معکوس بر ضریب اصطکاک جریان و ضریب مانینگ سازه است. اثرگذاری معکوس عدد رینولدز بر پارامترهای مقاومتی جریان نیز استخراج شد. بهترین حالت سازه راه ماهی با سرریز v شکل پژوهش حاضر در فاصله نسبی بین سازه‌ها 3/1 و شیب 10% رخ می‌دهد. Manuscript profile

از جمله پارامترهایی که نشان دهنده رفتار خاک در برابر تنش های وارده است، مقاومت فشاری و مدول الاستیسته خاک می باشد. با افزایش مقاومت-فشاری ظرفیت باربری خاک افزایش می یابد. مدول الاستیسیته یک خاک نمایانگر میزان پتانسیل تغییر شکل خاک می باشد. در این پژوهش چگونگی تثبیت خاک های رسی مسئله دار به کمک ماسه مورد مطالعه انجام گرفته است. بدین منظور نمونه های خاک رسی و رسی- ماسه ای در رطوبت و تراکم های مختلف ساخته شده و مورد آزمایش تک محوری قرار گرفتند. رطوبت ها شامل رطوبت بهینه، دو درصد کمتر، چهار درصد کمتر، دو درصد بیشتر و چهار درصد بیشتر می باشند. از طرفی این نمونه ها در تراکم های 85، 95 و 100 درصد ساخته شدند. با انجام آزمایش تک محوری، مقاومت فشاری و مدول الاستیسیته برای تمامی نمونه ها محاسبه شد. پس از بررسی و تحلیل نتایج آزمایش ها مشخص گردید که با افزایش رطوبت مقاومت فشاری در تمامی نمونه های رسی و رس- ماسه کاهش می یابد. اما باید به این نکته توجه نمود که شدت کاهش مقاومت فشاری در نمونه های رس- ماسه بیشتر از نمونه های رسی است؛ به گونه ای که، با تغییر رطوبت از چهار درصد کمتر از رطوبت بهینه به چهار درصد بیشتر از رطوبت بهینه در نمونه های رس مقدار مقاومت فشاری به طور متوسط 84 درصد و در نمونه های رس- ماسه ای 93 درصد در تمامی تراکم ها کاهش می یابد. از طرفی بر اساس نتایج به دست آمده معلوم گردید که مقدار مدول الاستیسیته در تراکم 100 درصد و در رطوبت 13 درصد با افزایش ماسه حدود 51 درصد کاهش می یابد. همچنین مشخص شد که کاهش مدول الاستیسیته با افزایش ماسه در تمامی تراکم ها روند مشابهی را به همراه دارد. Manuscript profile

سیستمهای آبگیری در شبکه‌های آبیاری و زهکشی همواره با این مشکل روبرو هستند که در فصول کم‌آبی با کاهش سطح آب، امکان آبگیری آبگیرها با حداکثر ظرفیت فراهم نیست. در پژوهش حاضر، به کمک نمونه‌هایی از سرریز کلیدپیانویی با توانایی تغییر شیب در تاج آن، این موضوع بررسی شده است که با کاهش دبی، توان حفظ تراز آب به چه میزان است؛ همچنین شیبهای مختلف دیواره‌های سپری تا چه اندازه توانایی افزایش سطح آب به ازای بده‌هایی برابر با دبی نمونه ی شاهد (بدون دیواره‌های سپری) را از خود نشان می‌دهند. بدین منظور، دیواره‌های سپری با سه زاویه‌ی ./3، 5/5 و ./8 درجه در جهت جریان (مثبت) و نیز در خلاف آن (منفی)، و همچنین با سه ارتفاع 5/2، 5/4 و 5/6 سانتیمتر (بدون زاویه) بر روی دو سرریز کلیدپیانویی با نسبتهای33/1و 50/0 ساخته شدند. آزمایشها در مورد یک نهر پایه دار آزمایشگاهی با عرض 80 سانتی‌متر، طول 10 متر و ارتفاع 60 سانتیمتر انجام شدند. نتایج نشان دادند که توانایی افزایش سطح آب در نمونه ی 2 به مراتب از نمونه ی 1 بیشتر، و تأثیر منفی و یا مثبت بودن شیب با افزایش زاویه قابل صرفنظر کردن می‌باشد. از طرفی، تحلیل داده ها نشان داد که ضریب بده ی جریان ابتدا با افزایش H/P روندی صعود ی داشته و به بیشترین مقدار خود می رسد، و در انتها نیز کاهش می یابد. بطور کلی وجود دیوار سپری بدون شیب ضریب بده را در حدود 15 درصد افزایش داد. همچنین، رابطه‌ی به دست‌آمده برای ضریب بده ی سرریز کلیدپیانویی با دیواره‌های سپری شیبدار دارای R² برابر با 977/0 ، و شاخصهای آماری NRMSE و WQD به ترتیب 147/0 و 004/0 می‌باشند. Manuscript profile