بشر از آغاز آفرینش در سرچشمه‌های معرفت به دنبال کشف راز خلقت و فهم اسرار تکوین بوده است و با هدف حقیقت‌‌جویی و کمال طلبی با زبان عرفانی معانی بلند شناخت را به تفسیر درآورده است. انسان اندیشمند با عواطف فردی و تجربه‌های روحی برای پاسخ دادن به از کجا آمدن و به کجا رفتن در قلّة آگاهی در دو راهی عقل و عشق، باشکوه‌ترین راه را در سلوک حود به فسفله حیات کشانده و با شور و معرفت به وجدان حقیقت واحد رسیده است. این را سر به مهر بر اساس فهم و گمان در اندیشه و عارفان طالبان راه حقیقت که در پی فاش کردن اسرار و یافته‌های از دل برآمده بوده‌اند و یا در جهت نورافکنی به برخی از زوایای آن برآمده‌اند هر کدام طریقی را انتخاب کرده‌اند. در این گستره احمد داعی با معنی کردن این اصطلاحات در قالب نصاب، ساده‌ترین روش را به عینیّت کشانده است و مصداق لنهدینّهم سبلنا از جمال راز پرده افکنی کرده است. در این مقاله حرف اختصاری ع به معنی عقودالجواهر می‌باشد. Manuscript profile

چکیده امروزه بررسی اوزان اشعار فارسی و عربی، با تعیین بسامد و ترسیم فراز و نشیب‌های گوناگون آن با وجود چاپ‌های پاکیزه و منقّح از دواوین شعر فارسی و عربی امری ضروری و مفید به نظر می‌رسد. آسیای صغیر به ویژه در دورة عثمانی که مرکز نضج زبان و ادب فارسی در دربار پادشاهان بود، بستر مناسبی برای پرورش شعرا و آثار ارزشمند ادبی آنان محسوب می شد. احمد داعی با عقود الجواهر یکی از پیشتازان نصاب سرایی در این عصر محسوب می‌شود که با اشراف بر لغات فارسی و عربی با سرودن پنجاه و یک قطعه در 653 بیت نوآوری خاصّی در اوزان عروضی با تلفیق و پیوند سخنان حکمی و ضرب‌المثل‌ها بوجود آورده است. وی در کنار آموزش زبان عربی و معانی لغات و واژگان ثقیل عربی اهداف دیگری چون؛ نگاه مبتکرانه به اوزان شعر و تعلیم پندهای اخلاقی و حکمی نیز داشته است. این مقاله به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی اوزان به این سؤال پاسخ می‌دهد که احمد داعی در عقودالجواهر از نظر علم عروض در چه جایگاهی قرار دارد. Manuscript profile