زمینه و هدف: مصرف زیاد منابع خام در صنعت ساختمان، و آب و انرژی پنهان آن ها، موجب آلودگی و تخریب محیط زیست می شود. هدف از پژوهش، توسعه نظریه معماری سرآمد و تبیین روش های دوستدارمحیط زیست، در تخریب ساختمان و کاربست مجدد مصالح یا بهیافت، متناسب با چرخه عمر مفید ساختمان است. روش بررسی: روش تحقیق پژوهش، توصیفی تحلیلی است. در بیان مفاهیم نظری از روش توصیفی استفاده شده و بر اساس روش تحلیل کیفی مبتنی بر نظرات کارشناسی، این مفاهیم بسط داده شده اند. یافته ها: تحلیل ها نشان می دهند که یکی از روش های پایدار در طراحی و اجرا ساختمان، پیش بینی اصل ِواسازی است. طراحی انعطاف پذیر امکان بازاستفاده از مصالح ساختمانی را فراهم کرده و امکان مدیریت مصالح با قابلیت بازاستفاده خلاقانه، بهیافت و بازیافت را به عنوان بخشی از زیبایی شناسی سبز مقدور می سازد. نگاه هولیستیک و رویکرد یکپارچه به فرآیند طراحی، اجرا و تخریب آثار معماری، موضوع کلیدی در موفقیت محسوب می شوند. بحث و نتیجه گیری: اصل واسازی نوعی انعطاف پذیری در الگوی معماری دوستدار طبیعت و زیست سازگار است، که بر استفاده مجدد از مصالح پس از پایان عمر مفید ساختمان تاکید می کند. تاکید بر ترسیم طرحواره‎ای جامع نگر از مراحل اولیه فرآیند طراحی معماری، از نوعی نگاه معمارانه و رویکرد طراحی مینا به بهره وری در مصرف انرژی سرچشمه می گیرد. Manuscript profile

روش واسازی از ابتدای فرآیند طراحی، امکان استفاده مجدد از اجزا و مصالح ساختمان را مد نظر قرار می دهد که موجب کاهش مصرف منابع جدید، انرژی، کاهش ضایعات و حفظ محیط زیست خواهد شد. بررسی معماری بومی در برخی مناطق، اصول به کار رفته مشابهی در ساختار بناها را با اصل واسازی نشان می‌دهد. نوعی از این معماری بومی، در شمال ایران و در استان گیلان وجود دارد. معماری بومی روستایی گیلان دارای ویژگی‌های منحصر به فردی به لحاظ ساختاری و فرمی می‌باشد که بنا و اجزای آن به دلیل تکنیک اجرا و نوع اتصالات و مصالح مناسب، قابلیت واسازی دارند. هدف از این پژوهش، تعریفی از واسازی، اصول، اهداف، مزایا و بررسی معماری بومی روستایی گیلان و ساختارهای تشکیل دهنده آن و میزان انطباق پذیری این معماری با اصول واسازی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. بر اساس مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و جمع آوری اطلاعات میدانی، داده های مورد نظر جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفته است. پژوهشگران نمونه‌های جامعه آماری را مطالعه کرده و برای بدست آوردن نتایج، مورد بررسی قرار داده اند. جامعه آماری، خانه‌های بومی روستایی استان گیلان و حجم نمونه، برخی بناهای منتخب می‌باشد که با تکنیک انتخاب هدفمند برگزیده شده‌اند. نتایج حاصل از تحلیل ها نشان می دهد که معماری بومی روستایی گیلان به دلیل تکنیک اجرا، استفاده از اتصالات و مصالح مناسب، قابلیت واسازی داشته و با اصول واسازی مطابقت دارد. Manuscript profile