هدف: از آنجا که محیط کلاس درس در فرایند تدریس و یادگیری و همچنین رشد شناختی و عاطفی دانش آموزان نقش مهمی دارد، بنابراین، هدف اساسی این پژوهش ارزیابی جوّ روانی- اجتماعی کلاس درس برای شناسایی ساختار درونی مدرسه و ارتباط آن با خلاقیت دانش‌آموزان در سال تحصیلی 90 – 89 می‌باشد. روش: این پژوهش با توجه به هدف خود از نوع مطالعات کاربردی و بر حسب روش و گردآوری داده‌ها از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی بوده و جامعه آماری آن شامل کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم مدارس ابتدایی دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 90-89 است. تعداد 378 دانش‌آموز پسر در پژوهش حاضر شرکت داشتند که با ترکیبی از روش‌های نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و طبقه‌ای نسبی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها نیز شامل دو پرسشنامه محقق ساخته (پرسشنامه جوّ روانی- اجتماعی کلاس و پرسشنامه خلاقیت) بوده است. برای تحلیل داده‌ها از آمار استنباطی (آزمون دو جمله‌ای و رگرسیون چندگانه گام به گام)، و نرم افزار "اِس.پی.اِس.اِس." استفاده گردید. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که دانش‌آموزان پایه پنجم مؤلفه‌های (برخورداری از حمایت معلم، نظم و سازماندهی به مطالب) را مطلوب و مؤلفه‌های از قبیل (مشارکت، وابستگی متقابل میان دانش‌آموزان، اهمیت دادن به کار و تکلیف، کاربست قوانین و مقررات) را نسبتاً مطلوب و مؤلفۀ (نوآوری آموزشی) را نامطلوب ارزیابی کردند. همچنین نتایج رگرسیون چندگانه گام به گام در این پژوهش نشان داد که سه مؤلفه جوّ روانی- اجتماعی از قبیل نوآوری آموزشی، برخورداری از حمایت معلم، وابستگی متقابل میان دانش‌آموزان قدرت پیش بینی خلاقیت را دارند. نتیجه‌گیری: از آن جا که جوّ کلاس درس تصمیم گیرنده اصلی یادگیری و رفتار کلاسی می‌باشد و نیز بر اساس نتایج این پژوهش تا حدودی قادر به پیش بینی خلاقیت دانش‌آموزان است، باید معلمان، و همچنین دانش‌آموزان به منظور ترغیب خلاقیتشان محیط گرم، صمیمی، و یادگیری عاطفی را ترویج دهند، و از این طریق منجر به اصلاح و بهبود مدرسه شوند. Manuscript profile

زمینه: امروزه، خلاقیت یکی موضوعات مهم و کانون توجه صاحب‌نظران حوزه آموزش‌وپرورش است. پرورش خلاقیت در دانش‌آموزان در چارچوب برنامه‌های درسی و حتی فوق‌برنامه از اهداف مدارس و نهادهای تربیتی است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر خلاقیت انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش گردآوری داده‌ها شبه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پایه پنجم مقطع ابتدایی شهر بلبان‌آباد است که برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه خلاقیت عابدی بود که قبل و بعد از آموزش مهارت‌های زندگی بین دانش‌آموزان توزیع شد. اعتبار آزمونازطریقآلفایکرونباخبرایمؤلفه‌هایسیالی،ابتکار،انعطاف‌پذیریوبسطبهترتیب 75/0، 67/0، 61/0 و 61/0 به دست آمده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از میانگین، انحراف استاندارد و واریانس به‌عنوان شاخص‌های آمار توصیفی و از آزمون تی مستقلدر آمار استنباطی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش مهارت‌های زندگی بر خلاقیت تأثیر دارد. بحث و نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت‌های زندگی به دلیل تغییر مثبت در خودپنداره، عزت‌نفس، خودآگاهی و کاهش استرس از لحاظ روانی آمادگی خلاقیت در دانش‌آموزان را افزایش می‌دهد. Manuscript profile