• Home
  • رحمت اله مرزوقی

    List of Articles رحمت اله مرزوقی


  • Article

    1 - ارزیابی مؤلفه‌های کارآفرینی در برنامه درسی تجربه‌شده دانشجویان دانشگاه کابل
    Research in Curriculum Planning , Issue 4 , Year , Winter 2018
    هدف کلی پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های کارآفرینی در برنامه درسی تجربه‌شده دانشجویان کارشناسی دانشگاه کابل در سال تحصیلی 93-92 بود. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی دانشگاه کابل بود (4590 نفر). بر اساس فرمول کوکران 346 نفر به‌عنوان نمونه به روش نمونه‌گیری طبقه More
    هدف کلی پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های کارآفرینی در برنامه درسی تجربه‌شده دانشجویان کارشناسی دانشگاه کابل در سال تحصیلی 93-92 بود. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی دانشگاه کابل بود (4590 نفر). بر اساس فرمول کوکران 346 نفر به‌عنوان نمونه به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی بهینه شده انتخاب شدند. برای ارزیابی کارآفرینی در گام اول چارچوب کارآفرینی تدوین شد، در گام دوم بر اساس آن ابزار ارزیابی مؤلفه‌های کارآفرینی در برنامه درسی تجربه‌شده تحقیق ساخته شد. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 88/0 بود. روایی ابزار مورد تأیید متخصصان قرار گرفت. در بخش آماری از میانگین، انحراف استاندارد و آزمون T تست‌ها، تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر و روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده گردید. که به‌وسیله نرم‌افزار spss و lisrel پس از تحلیل داده‌ها یافته‌های نشان داد که چارچوب کارآفرینی دارای اعتبار است. بعد غالب کارآفرینی در برنامه‌درسی تجربه‌شده، مقوله موقعیت‌شناسی است. در کل وضعیت کارآفرینی از حد متوسط پایین‌تر بود. بین دانشجویان دختر و پسر تفاوتی وجود ندارد، اما بین کارآفرینی دانشجویان دانشکده‌های مختلف تفاوت معنادار مشاهده می‌گردد. بیشترین مؤلفه‌ای که در برنامه درسی تجربه‌شده شیوع شده، مؤلفة خلاقیت و نوآوری و کمترین آن مقوله کنترل درونی بود. Manuscript profile

  • Article

    2 - طراحی چارچوب ارزشیابی برنامه درسی جدید زبان انگلیسی دوره متوسطه جمهوری اسلامی ایران
    Research in Curriculum Planning , Issue 4 , Year , Autumn 2019
    پژوهش حاضر به طراحی چارچوب ارزشیابی برنامه درسی جدید زبان انگلیسی دوره متوسطه جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون پرداخته است. مشارکت‌کنندگان بالقوه این پژوهش سرگروه‌های آموزشی زبان انگلیسی دوره متوسطه جمهوری اسلامی ایران، مؤلفان کتاب‌های More
    پژوهش حاضر به طراحی چارچوب ارزشیابی برنامه درسی جدید زبان انگلیسی دوره متوسطه جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون پرداخته است. مشارکت‌کنندگان بالقوه این پژوهش سرگروه‌های آموزشی زبان انگلیسی دوره متوسطه جمهوری اسلامی ایران، مؤلفان کتاب‌های درسی زبان انگلیسی و کارشناسان ارزشیابی برنامه درسی بودند. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و با رویکرد اشباع نظری داده‌ها صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته جمع‌آوری، سپس کدگذاری شده و مورد تحلیل مضمون قرار گرفت. با استفاده از نرم‌افزار Nvivo10 شبکه مضامین ترسیم گردید. یافته‌ها نشان داد که چارچوب ارزشیابی برنامه درسی شامل ابعاد اهمیت ارزشیابی برنامه درسی، ویژگی‌های برنامه درسی جدید زبان انگلیسی، ابعاد، ملاک‌ها و معیارهای ابعاد و مشارکت‌کنندگان در ارزشیابی برنامه درسی می‌گردد که هر کدام دارای زیر ابعادی بودند که در شبکه مضامین به‌عنوان چارچوب ارزشیابی برنامه درسی زبان انگلیسی سازمان‌دهی شدند. نتیجه‌گیری کلی اینکه یک چارچوب جامع باید شامل همه ابعاد و زیر ابعاد ذکر شده باشد. پیشنهاد می‌گردد برنامه درسی جدید زبان انگلیسی دوره متوسطه با استفاده از این چارچوب مورد ارزشیابی قرار گیرد. Manuscript profile

  • Article

    3 - ارزیابی (میزان قابلیت تحقق، اجرا و سودمندی) برنامه درسی آموزش پیشگیری از HIV/ AIDS برای مربیان بهداشت مدارس متوسطه ایران
    Research in Curriculum Planning , Issue 2 , Year , Autumn 2020
    هدف پژوهش حاضر، طراحی برنامه درسی آموزش پیشگیری از اچ‌آی‌وی / ایدز برای مربیان بهداشت مدارس متوسطه ایران بود. در این پژوهش که از طرح ترکیبی اکتشافی متوالی و از نوع طبقه‌بندی استفاده شد در بخش کیفی از روش مطالعه موردی و در بخش کمی از روش توصیفی پیمایشی استفاده شد.در بخش More
    هدف پژوهش حاضر، طراحی برنامه درسی آموزش پیشگیری از اچ‌آی‌وی / ایدز برای مربیان بهداشت مدارس متوسطه ایران بود. در این پژوهش که از طرح ترکیبی اکتشافی متوالی و از نوع طبقه‌بندی استفاده شد در بخش کیفی از روش مطالعه موردی و در بخش کمی از روش توصیفی پیمایشی استفاده شد.در بخش کیفی با رویکرد نمونه‌گیری هدفمند و روش گروه‌های کانونی و با معیار اشباع نظری، مشارکت‌کنندگان 10 نفر از متخصصان حوزه سلامت دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و در بخش کمی نیز از متخصصان آموزش بهداشت در همۀ دانشگاه‌های علوم پزشکی بر اساس رویکرد نمونه‌گیری هدفمند و روش گروه‌های کانونی با استفاده از تکنیک معیار تعداد 30 متخصص انتخاب و مطالعه شدند. برای اعتباریابی نتایج در بخش کیفی از همسوسازی و در بخش کمی از روش تحلیل گویه استفاده گردید. روش تجزیه‌وتحلیل در بخش کیفی، تحلیل مضمون و در بخش کمی، آمار استنباطی بود. نتایج بخش کیفی پژوهش 3 مضمون سازمان‌دهنده در قالب عناصر سه‌گانه اهداف، محتوا و روش‌های یاددهی-یادگیری و 44 مضمون پایه و مضمون فراگیر برنامه درسی آموزش پیشگیری از اچ‌آی‌وی / ایدز برای مربیان بهداشت دوره متوسطه بود. نتایج نشان داد که برنامه درسی آموزش پیشگیری از اچ‌آی‌وی / ایدز از اعتبار برخوردار است ولی عناصر سه‌گانه اهداف با میانگین 66/1 و 74/1، محتوا با میانگین 12/2 و 17/2 و روش‌های یاددهی - یادگیری با میانگین 12/2 و 79/2 کمتر از میانگین معیار 3 ارزیابی شده‌اند به همین دلیل قابلیت اجرایی و سودمندی کمی دارند. Manuscript profile

  • Article

    4 - توسعه الگوی آموزشی تفکر ریزوماتیک و تأثیر آن در پرورش خلاقیت دانش آموزان پایه ششم ابتدایی در درس علوم تجربی
    Journal of Innovation and Creativity in Human Science , Issue 5 , Year , Winter 2020
    زمینه: رویکرد ریزوماتیک به عنوان یکى از روش‌هاى مؤثر در پرورش خلاقیت مى‌تواند به عنوان یک روش مناسب در آموزش علوم تجربى مورد توجه قرار گیرد. هدف: این پژوهش به منظور توسعه الگوی آموزشی تفکر ریزوماتیک و تأثیر آن در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی در درس علوم تجر More
    زمینه: رویکرد ریزوماتیک به عنوان یکى از روش‌هاى مؤثر در پرورش خلاقیت مى‌تواند به عنوان یک روش مناسب در آموزش علوم تجربى مورد توجه قرار گیرد. هدف: این پژوهش به منظور توسعه الگوی آموزشی تفکر ریزوماتیک و تأثیر آن در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی در درس علوم تجربی انجام شد. روش: پژوهش به روش شبه آزمایشی انجام شد. جامعه آمارى تمام دانش‌آموزان پسر پایه ششم ابتدایی مدارس دولتی شهر صحنه در سال تحصیلی 98- 1397 بود. جهت انتخاب نمونه مناسب دو کلاس از کلاس‌های شهر صحنه که دارای امکانات آموزشی مناسب، معلمان خبره و دانش‌آموزان دارای معدل بالا بودند به عنوان نمونه انتخاب شد. یک کلاس 30 نفره به گروه آزمایش و یک کلاس 30 نفره به گروه گواه اختصاص یافت. ابزار پژوهش پرسشنامه خلاقیت تورنس بود. نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از تجزیه و تحلیل کوواریانس نشان داد الگوی توسعه یافته تفکر ریزوماتیک باعث افزایش خلاقیت دانش‌آموزان در درس علوم تجربی می‌شود. Manuscript profile

  • Article

    5 - توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تأثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان: مطالعه ترکیبی
    Journal of Innovation and Creativity in Human Science , Issue 4 , Year , Winter 2020
    زمینه: تفکر خلاق به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده و چندبعدی کارایی دانش‌آموزان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف: هدف از انجام این پژوهش توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تأثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان از طریق مطالعه ترکیبی در س More
    زمینه: تفکر خلاق به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده و چندبعدی کارایی دانش‌آموزان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف: هدف از انجام این پژوهش توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تأثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان از طریق مطالعه ترکیبی در سال تحصیلی 97-98 بود. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته بوده که از دو بخش تشکیل‌شده است. بخش اول طراحی الگوی آموزش خلاقیت برای درس علوم تجربی بوده و بخش دوم، اثربخشی بر پرورش خلاقیت بود. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه‌ساختمند استفاده شد. در بخش کمی که هدف آزمایش تأثیر الگوی طراحی‌شده بر خلاقیت دانش آموزان دوره اول متوسطه بود؛ با استفاده از یک طرح نیمه آزمایشی(پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل) از بین دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر کرج (75نفر) به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در هردو گروه و در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون با ابزار مقیاس خلاقیت تورنس برای سنجش خلاقیت برای درس علوم تجربی مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش کیفی بعد از پیاده‌سازی بحث‌ها روی کاغذ، کدگذاری باز (خواندن خط به خط داده‌ها، استخراج مفاهیم و جملات اصلی، تشکیل مقولات و طبقات اولیه)، کدگذاری محوری (طبقه‌بندی داده‌ها، مشخص نمودن زیر مقوله‌ها، تشکیل طبقات نهایی)، کدگذاری انتخابی (پیوند مقوله‌ها به یکدیگر) مقوله‌ها استخراج شد. در بخش کمی، از روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. در بخش آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین و در بخش آمار استنباطی از تحلیل کوواریانس یک متغیره و آزمون تعقیبی به‌منظور مقایسه زوجی گروه‌ها با کمک نرم‌افزار SPSS-21 استفاده گردید. یافته‌ها: در بخش کیفی نتایج تحقیق منجر به طراحی تعاملی آموزش خلاقیت شد که نتایج در بخش کمی تحقیق نشان داد که الگوی طراحی‌شده موجب پرورش خلاقیت در گروه آزمایش‌شده است. بحث و نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود که از الگوی تعاملی آموزش خلاقیت طراحی‌شده به‌عنوان روشی مناسب برای دستیابی دانش آموزان به خلاقیت بهره گرفته شود Manuscript profile

  • Article

    6 - مطالعه تجربی تاثیر آموزش تفکر ژرف اندیشانه بر یادگیری پژوهش محور دانش آموزان در درس علوم ابتدایی
    Psychological Models and Methods , Issue 2 , Year , Autumn 2018
        هدف کلی پژوهش بررسی تاثیر آموزش تفکر ژرف اندیشانه بر توسعه یادگیری پژوهش محور دانش آموزان در درس علوم پنچم ابتدایی شهر کرمان بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه پنجم مقطع ابتدایی شهر کرمان بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 23 نفر از دانش More
        هدف کلی پژوهش بررسی تاثیر آموزش تفکر ژرف اندیشانه بر توسعه یادگیری پژوهش محور دانش آموزان در درس علوم پنچم ابتدایی شهر کرمان بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه پنجم مقطع ابتدایی شهر کرمان بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 23 نفر از دانش آموزان دختر دو کلاس پنجم دوره ابتدایی از یک دبستان دولتی در یک منطقه متوسط انتخاب شدند. برای ارزیابی میزان یادگیری پژوهش محور دانش آموزان، از جعبه ابزار معلمان برای دانش آموزان پیش دبستانی تا هشتم در درس علوم و دو آزمون معلم ساخته درس علوم پنجم استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که پس از آموزش تفکر ژرف اندیشانه، دانش آموزان گروه آزمایش از نظر سطح یادگیری پژوهش محور به سطح کارآموز رسیدند و تفاوت معنی داری را با گروه کنترل نشان دادند. بنابراین آموزش تفکر ژرف اندیشانه تاثیر مثبت و معنی داری بر یادگیری پژوهش محور دانش آموزان در درس علوم دارد. با استفاده از  آموزش تفکر ژرف اندیشانه، دانش آموزان قادر خواهند بود از روش علمی تبعیت نموده و از منابع، تجهیزات و فناوری ها استفاده نموده و از همه اصطلاحات و مفاهیم علمی، متفکرانه بهره ببرند. Manuscript profile