گرد و غبار اولین مخاطره طبیعی در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی جهان و ایران است. به منظورشناسایی روزهای گرد و غبار خراسان جنوبی، دادههای روزانه میزان دید افقی، سرعت و جهت8001 از سازمان هواشناسی دریافت شد. در - باد در فصل بهار و تابستان برای دوره 8338ادامه بر اساس شاخص شایو و دونگ، روزهای همراه با گرد و غبار شناسایی گردید. به منظورتعیین الگوی جوی منجر به گرد و غبار، دادههای روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 000هکتوپاسکال از مرکز ملی پیش بینی محیطی امریکا/ مرکز ملی پژوهشهای جوی( NCEP/NCAR (، تهیه شد. در این مطالعه برای تعیین الگوهای فشار، روش تحلیل مؤلفه اصلیدر حالت s و خوشه بندی سلسله مراتبی با حالت وارد) ward ( استفاده گردید. در مرحله بعد،نقشههای ترکیبی)کامپوزیت( تاوایی نسبی، ارتفاع ژئوپتانسیل، الگوی جریان و فشار سطحدریا برای هر الگو تهیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد، دو الگوی همدیدی غالب به ترتیب،الگوی تابستانه با زبانه پرارتفاع جنب حاره بر روی ایران و کم ارتفاع بر روی پاکستان درسطوح بالای جو و اختلاف فشار بین جنوبشرق ایران )کم فشار(و دریای خزر)پرفشار( درسطح زمین میباشد. در این الگو جریان باد از شرق دریای خزر و بیابانهای ترکمنستان بهجنوبشرق ایران با عبور از سرزمینهای خشک و کویرهای شرقی ایران، گرد و غبار را موجبمیشود. این شرایط جوی در ارتباط با وزش باد 880 روزه سیستان و بلوچستان در شرقایران میباشد. همچنین در الگوی بهار، وجود تراف بادهای غربی در مرکز و غرب ایران درسطوح بالای جو و کم فشار در سطح زمین بر روی منطقه مورد مطالعه، شرایط جوی ناپایدار دربابانهای مرکزی ایران و غرب استان را موجب شده که این جریانها با خود ذرات گرد و غباررا منتقل و میزان دید را کاهش میدهند. همچنین اختلاف فشار شدیدتر بین مراکز درالگوهایفوق، منجر به طوفان گرد و غبار در استان خراسان جنوبی میشود Manuscript profile