زمینه و هدف: در شرایط کنونی برنامه ریزی و سیاستگذاری لازم برای جلوگیری از گسترش فجایع محیط زیست بسبار حایز اهمیت است و یکی از مهمترین مسائل حاضر کشور مساله دریاچه ارومیه می باشد که در سالهای گذشته خط مشی های زیادی درباره آن تصویب شده که اثربخشی کافی را نداشته است. هدف پژوهش فعلی آسیب شناسی خط مشی های وضع شده برای معضلات دریاچه ارومیه براساس رویکرد تحلیل تدوین خط مشی آن می باشد. روش بررسی: استراتژی پژوهش، از لحاظ هدف کاربردی بوده و با توجه به ماهیت مساله مورد هدف، رویکرد پژوهش کیفی انتخاب گردید. روش پژوهش مطالعه موردی با هدف توصیف و گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای کمی می باشد. مشارکت کنندگان عبارتند از خبرگان محیط زیستی که دارای دانش و تجربه مرتبط در موضوع می باشند. مدل مبنایی براساس نمودار فرایندی تحلیل خط مشی عمومی شامل تعیین مشکل، تعیین اهداف، تصمیم گیری در مورد معیارها، انتخاب گزینه ها، تحلیل گزینه ها و مقایسه گزینه ها می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش و بررسی های انجام شده مورد مطالعه سنجش دریاچه ارومیه که بر گرفته از نظرات جامعه آماری خط مشی گذاران و خبرگان در سال ۱۴۰۰بوده، اذعان داشتند اگر چه روند تخریب در حوضه دریاچه ارومیه کند شده، اما تخریب محیط زیست در کشور، 20 درصد ناشی از تصویب قوانین و مقررات ضعیف، 60 درصد بر گرفته از عدم پایبندی به اجرای کامل قوانین و عدم ارزشگذاری اقتصادی محیط زیست و 20 درصد باقی مانده ناشی از نحوه ارزیابی خط مشی ها می باشد. بحث و نتیجه گیری: همانطورکه 100درصد جامعه اماری این پژوهش مشتمل بر خط مشی گذاران و خبرگان اذعان داشتند روند تخریب در حوضه دریاچه ارومیه کند شده است اما از دلایل اصلی روندرو به گسترش تخریب محیط زیست در کشور عدم پایبندی به اجرای قوانین و عدم ارزشگذاری اقتصادی محیط زیست طی سالهای گذشته بوده است. این پژوهش به منظور تعیین مشکل و اهداف خط مشی های موجود در سازمان حفاظت محیط زیست انجام پذیرفته در همین راستا پیشنهاد می گردد آن را در محدوده بزرگتر سایر دستگاه های موثر در حوزه آبریز دریاچه ارومیه به جهت احیاء و حفاظت تالاب و تامین حقابه، مشتمل بر وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه و واحدهای استانی آنها به وقوع بپیوندد. Manuscript profile

زمینه و هدف: تصمیم گیری استراتژیک متوجه آینده و اهداف عالی سازمان می باشد و با توجه به رویکرد بلند مدت از معتبرترین نوع تصمیمات محسوب می شود که در شرایط عدم خاطر جمعی و با دانستنی های نامطمئن اتخاذ می شوند. موفقیت یا شکست هر سازمان رابطه مستقیم با تصمیم های کلان و استراتژیک مدیران ارشد در آن سازمان دارد. شناخته های تجربی و تحلیل ها تاکید کننده آن است که تصمیمات استراتژیک با توجه به اثر رهنمود و جهت دهنده رفتارهای سازمانی اهمیتی بسیار دارند. امروزه تصمیم گیری استراتژیک براي جلوگیري از گسترش فجایع زیست محیطی و انقراض گونه های خاص حیات وحش بسیار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش بررسی تصمیم گیری استراتژیک در حوزه تنوع زیستی و حفاظت از گونه در حال انقراض یوزپلنگ آسیایی می باشد. روش بررسی: فلسفه این پژوهش اثبات گرایانه و با رویکرد استقرایی انجام گردیده است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت تحقیق کیفی، هدف آن کاربردی و از نظر راهبرد استقرایی است. متد آن توصیفی- تحلیلی و از شاخه مطالعه موردی انتخاب شده است. روش تجزیه و تحلیل داده های کیفی در این تحقیق با جستجوی ادبیات، بررسی متون و نوشته های مختلف، مشورت با اساتید و صاحبنظران و داده ها بر اساس مشاهده گردآوری، تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری گردید و از نتایج آن در تصمیمات آتی و برنامه ریزی استفاده می شود. یافته ها: در حال حاضر صرفاً تعداد معدودی از آن در ایران و در زیستگاه های پراکنده وجود دارد و مقابله با انقراض آن به چالشی ملی و بین المللی تبدیل شده است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، تصمیم اتخاذ شده منجر به زادآوری این گونه حیات وحش در شرایط اسارت گردید و برای بهبود وضعیت، تصمیمات راهبردی سازمان مؤثر خواهد بود. استفاده از اطلاعات استراتژیک در فرآیند تصمیم گیری حوزه محیط زیست ضروری است. فقدان اطلاعات استراتژیک تصمیم گیرندگان این گونه حیات وحش نمی توانند شناختی از مشکل پیش روی به دست آورند و تصویری از راه حل بدیل را به طور واضح ترسیم کنند. در این صورت انتخاب درست از بین این راه حل ها نیز ممکن نبوده است و اجرای گزینه نهایی با مشکلات و چالش های جدی روبرو گشته است. در این راستا تصمیمات استراتژیک بهنگام از آسیب وارده به این گونه در معرض خطر انقراض که در راس هرم زنجیره غذایی قراردارد پیشگیری می نماید و باعث حفظ ژنتیک این گونه ارزشمند می گردد. Manuscript profile