ا
         امروزه مناطق آزاد اقتصادی یکی از ابزارهای نظام نئولیبرالیسم برای تحقق راهبرد برون‌گرا در پارادایم جهانی شدن، بر بستر اقتصاد سیاسی فضا و از اصلی­ترین کانون‌های تمرکز حضور سرمایه گذاران محسوب می‌شود. حضور سرمایه در این مناطق منجر به توسعه کالبدی سریع­تر این مناطق و نواحی شهری آنها نسبت به دیگر حوزه‌ها گردیده است؛ که این امر ضرورت توجه به برنامه‌ریزی و مدیریت کاربری زمین در توسعه مناطق آزاد را افزایش داده است. بر این اساس هدف تحقیق حاضر، ارزیابی ساز و کارهای مدیریت زمین در مناطق آزاد با توجه به سه نمونه چین، امارات متحده عربی و ایران می‌باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و همچنین پیمایش است. جهت تفسیر از تحلیل محتوا و تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP)، استفاده شده است. نتایج تحلیل مقایسه‌ای در ایران و کشورهای امارات متحده عربی و چین نشان می‌دهد که اطمینان از کالبد زیستی، تحلیل تقاضای سرمایه‌گذاری و تأمین زیرساخت‌ها بر اساس طرح‌های بالادست از مهم­ترین اصول مؤثر بر مدیریت کاربری زمین می‌باشد. ویژگی اصلی نظام مدیریت کاربری زمین در مناطق آزاد، مدیریت پایدار و یکپارچه منابع زمین است. در این‌ راستا، ابعاد محیطی، اجتماعی و اقتصادی باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد. Manuscript profile