• Home
  • مسلم رستمی

    List of Articles مسلم رستمی


  • Article

    1 - بررسی تأثیرات تراکم شهری بر سیستم حمل و نقل درون شهری (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ایلام)
    , Issue 5 , Year , Winter 2020
    راهبرد بلند مرتبه‌سازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهه‌های اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمده‌ت More
    راهبرد بلند مرتبه‌سازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهه‌های اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمده‌ترین مراکز سیاسی و تجاری را نیز شامل می‌شود قرار دارد. این بخش مرکزی شهر ایلام به علت ساختار شهری و پراکنش کاربری‌های جاذب سفر که در این قسمت از شهر واقع ‌شده، حجم زیادی از جابجایی‌هایی سطح شهر را به خود اختصاص داده است. در این پژوهش سعی گردیده است با تحلیلی علمی و مبتنی بر دانش، اثرات کارکردی تراکم ساختمانی بر شبکه حمل‌ونقل در بافت مرکزی شهر ایلام مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گیرد. پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای– کاربردی و ترکیبی از روش‌های تحقیق (توصیفی/ تحلیلی و میدانی) به بررسی موضوع در بافت مرکزی شهر ایلام پرداخته است. لازم به ذکر است جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزارهای Visio، Grafer، ArcGIS، SPSS و دیگر برنامه‌های موردنیاز و تکنیک آنتروپی (Entropy) استفاده گردیده است. بر اساس نتایج تحقیق، ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری و موقعیت فضایی کاربری‌ها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم (مرکزی) شهر، نارسایی در سامانه حمل و نقل عمومی را به‌وجود آورده و نامنسجم بودن تردد عابر پیاده و وسایل نقلیه در ساختار شهری بافت مرکزی ایلام را نشان می‌دهد. Manuscript profile

  • Article

    2 - بررسی رابطه ی بین هویت ملی و دینی با پایبندی به فرهنگ شهروندی در شهر کرمانشاه
    Urban Sociological Studies , Issue 2 , Year , Autumn 2016
    فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می‌زند و پایه‌های ارتباط میان شهروندان را شکل می‌دهد، شهری که از فرهنگ غنی شهروندان لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در فعالیت‌های مختلف به چشم می‌خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه‌های اداره شهر را کاهش داده و لبخن More
    فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می‌زند و پایه‌های ارتباط میان شهروندان را شکل می‌دهد، شهری که از فرهنگ غنی شهروندان لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در فعالیت‌های مختلف به چشم می‌خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه‌های اداره شهر را کاهش داده و لبخند را جایگزین دغدغه‌ها و نا آرامی‌ها می‌نماید. فرهنگ شهروندی هویتی تحصیل شده در مدتی کوتاه نیست و در یک دوره‌ی زمانی طولانی و در تعاملات اجتماعی ساکنان شهر ایجاد می‌گردد و از هویت افراد تأثیرپذیر است. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و AMOS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که آیا بین گرایش به هویت ملی و هویت دینی و پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر کرمانشاه ارتباطی وجود دارد؟ جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر تمامی شهروندان 18 سال به بالای شهر کرمانشاه هستند که تعداد 384 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. برای پاسخگویی به سؤال اصلی این پژوهش، به بررسی و تحلیل ارتباط بین گرایش به هویت ملی (با ابعاد هویت سیاسی، هویت جغرافیایی، هویت تاریخی و هویت فرهنگی) و هویت دینی با ابعاد (تعلق به دینداری مناسکی، پیامدی و اعتقادی) با پایبندی به فرهنگ شهروندی پرداخته شد. یافته‌ها حاکی از ارتباط بین تمامی متغیرهای مستقل و وابسته می‌باشد. بدین صورت که بین گرایش به هویت ملی و گرایش به هویت دینی در ابعاد مختلف با پایبندی به فرهنگ شهروندی ارتباط معنادار وجود دارد. Manuscript profile

  • Article

    3 - تحلیل رابطه فرسودگی کالبدی و جرم در کلانشهرها ( نمونه موردی: منطقة 12 شهرتهران)
    Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 4 , Year , Winter 2017
    بافت فرسودة شهر تهران، 3268 هکتار است که حدود 5 درصد مساحت شهر تهران را تشکیل می دهد و منطقه 12 که هستة تاریخی است، از فرسوده ترین مناطق شهری تهران می باشد. بروز انواع ناهنجاری های اجتماعی در بافت های فرسودة کلانشهر تهران به دغدغه ای بسیار مهم برای مدیران شهری تبدیل شده More
    بافت فرسودة شهر تهران، 3268 هکتار است که حدود 5 درصد مساحت شهر تهران را تشکیل می دهد و منطقه 12 که هستة تاریخی است، از فرسوده ترین مناطق شهری تهران می باشد. بروز انواع ناهنجاری های اجتماعی در بافت های فرسودة کلانشهر تهران به دغدغه ای بسیار مهم برای مدیران شهری تبدیل شده است. لذا این پژوهش، با هدف بررسی الگوهای مکانی و شرایط تسهیل کنندة ارتکاب جرایم در محدودة بافت های فرسوده منطقة 12 کلانشهر تهران انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن تحلیلی، تطبیقی می باشد. در این پژوهش برای شناسایی الگوهای فضایی توزیع جرایم از آزمون های: شاخص‌ نزدیک‌ترین همسایه و تخمین تراکم کرنل استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش حاضر مشتمل برافراد مجرمی است که در کلانتری های تهران برای آنها پرونده تشکیل شده است و به عنوان نمونه آماری، 560 فقره از جرایم منطقه 12 شهرداری تهران بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد مرکز تمرکز کانون های جرم خیز در قسمت های مرکزی و شمال شرقی و شمال غربی منطقة 12 تهران شکل گرفته است که این امر نشان از وضعیت نامساعد این بخش از نظر بزهکاری نسبت به سایر بخش های دیگر آن دارد. بیشترین درصد جرایم در بلوک هایی با 60 -40، 80-60، 100-80 درصد بی دوامی رخ داده است. به طوری که از مجموع 560 فقره بزه ارتکابی، 509 فقره معادل 69/87 درصد کل جرایم در بلوک های بی دوام با درصد بالای بی دوامی اتفاق افتاده است. Manuscript profile

  • Article

    4 - اولویت بندی نواحی شهری به منظور احداث فضای سبز( پارکها) (نمونه موردی : منطقه ۳ شهرداری کرمانشاه)
    Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 5 , Year , Winter 2024
    مقدمه: فضای سبز شهری، از جمله کاربری هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد و از آن به عنوان شش های تنفسی شهرها یاد می کنند. فضاهای سبز می بایست مؤلّفه هایی چون امکانات، دسترسی راحت، توزیع مناسب در سطح شهر و مساحت مناسب داشته باشند تا بتوانند نقش خود More
    مقدمه: فضای سبز شهری، از جمله کاربری هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد و از آن به عنوان شش های تنفسی شهرها یاد می کنند. فضاهای سبز می بایست مؤلّفه هایی چون امکانات، دسترسی راحت، توزیع مناسب در سطح شهر و مساحت مناسب داشته باشند تا بتوانند نقش خود را به درستی انجام دهند. بنابراین تعیین مکان بهینه، کارآیی فضای سبز را به حداکثر می رساند و خدمات بهتری را برای استفاده کنندگان ارائه می نماید. به همین دلیل فضاهای سبز شهری باید به نحوی مطلوب در سطح شهرها مکان یابی شوند.هدف: هدف از این پژوهش مکان‌یابی فضاهای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و مدل (AHP) در منطقه 3 کلانشهر کرمانشاه براساس معیارهای استاندارد، در نهایت مکان‌های مناسب برای احداث فضاهای سبز جدید شناسایی شود.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر براساس روش توصیفی- تحلیلی و با تأکید بر جنبه کاربردی در سال 1400 انجام شد و سعی در شناسایی مکان‌های بهینه برای احداث فضاهای سبز جدید در منطقه 3 شهر کرمانشاه براساس ضوابط مکان‌یابی، دارد. برای این منظور از معیارهای نزدیکی به کاربری مسکونی، شبکه معابر، کاربری آموزشی، کاربری فرهنگی، نزدیکی به رودخانه، وجود زمین های بایر، فاصله از فضای سبز موجود، فاصله از کارگاه‌ها و کارخانه‌ها و از روش تصمیم‌گیری چند معیاره ((AHP در محیط Arc/GIS استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه منطقه 3 شهر کرمانشاه می باشد. که با مساحتی در حدود 1886 هکتار و با جمعیتی بالغ بر 165023 نفر در جنوب شرق شهر کرمانشاه واقع شده است.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که، سرانه فضای سبز منطقه 3 شهر کرمانشاه کمتر از استانداردهای تعریف شده می‌باشد (96/1 مترمربع)، بطوری که 12/38 درصد جمعیت منطقه فاقد پوشش مناسب فضای سبز هستند. این مناطق در بخش‌های شرقی (که قبلاً جزء روستا بوده و در سال های اخیر به محدوده شهر الحاق شده است)، بخش‌هایی از غرب شهر که جز بافت فرسوده هستند و بخش های جنوبی منطقه قرار دارند. نقشه نهایی بدست آمده نشان داد که قسمت های غرب تا شمال غرب، بخش های از شرق تا جنوب شرق و بخش هایی از جنوب بهترین مکان برای احداث فضای سبز در منطقه 3 شهر کرمانشاه می‌باشد.نتایج: نتایج کلی پژوهش نشان داد که در منطقه مورد مطالعه با تجزیه و تحلیل پارامترهای ذکر شده، مکان های مناسب برای ایجاد فضای سبز مشخص شد. با توجه به اینکه مدل AHP برای ارزیابی مناسب بودن دسترسی فضای سبز در این مطالعه نتایج مناسبی داشت پیشنهاد می شود از این مدل در مطالعات آینده برای ارزیابی فضای سبز در سایر مناطق شهر کرمانشاه نیز استفاده گردد. Manuscript profile

  • Article

    5 - ارزیابی شاخص‌های مؤثر بر مشارکت شهروندان در امور شهری در شهر کرمانشاه با رویکرد معادلات ساختاری تفسیری
    Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 5 , Year , Winter 2024
    مقدمه : مشارکت شهروندان در روند تصمیم‌گیری شهری یکی از عناصراصلی توسعه همه جانبه شهری بوده که نقش مهمی در ایجاد تعادل شهری ایفا نماید‌.هدف پژوهش : هدف پژوهش حاضر ارزیابی شاخص‌های مؤثر در مشارکت شهروندان در امور شهری با رویکرد مدلسازی است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از ن More
    مقدمه : مشارکت شهروندان در روند تصمیم‌گیری شهری یکی از عناصراصلی توسعه همه جانبه شهری بوده که نقش مهمی در ایجاد تعادل شهری ایفا نماید‌.هدف پژوهش : هدف پژوهش حاضر ارزیابی شاخص‌های مؤثر در مشارکت شهروندان در امور شهری با رویکرد مدلسازی است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف‌گذاری کاربردی و از نظر روش‌شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی است. که از نظرات 30 نفر از متخصصین این موضوع با استفاده از روش دلفی شناسایی شده‌است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات 6 عامل به عنوان عوامل تأثیرگذار قوی مشارکت شهروندان در امور شهری از مدلسازی تفسیری-ساختاری ISM و سپس با نرم افزار میک‌مک و نرم افزار SPSS بهره گرفته شده‌است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه شهر کرمانشاه است.یافته ها و بحث : نتایج پژوهش نشان داد که میزان اثرگذاری شاخص شفافیت نسبت به سایر عوامل تأثیرگذاری بیشتری داشته‌است. همچنین نتایج نشان داد که شاخص‌های شفافیت، پاسخگویی، کارایی و مشارکت مندی و شاخص‌های عینی جز متغیرهای پیوندی هست که از قدرت نفوذ و وابستگی بالایی برخوردارند ولی شاخص شفافیت و پاسخگویی به سمت عوامل کلیدی سوق دارند و در مرز بین شاخص‌های پیوندی و کلیدی قرار دارند که از قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی برخوردارند و بیشترین تاثیر بر امور شهری می‌گذارد و همچنین شاخص‌های ذهنی از قدرت نفوذ ضعیف، ولی وابستگی بالایی برخوردار است و بیشترین تأثیر را از عوامل کلیدی و پیوندی می‌پذیرد. و در نهایت به ارائه پیشنهادها برای توسعه مشارکت شهروندان در امور شهری در شهر کرمانشاه پرداخته شده‌است.نتایج : شاخص شفافیت و پاسخگویی بالاترین امتیاز و شاخص عینی دارای وضیعت نامطلوبی می باشد Manuscript profile

  • Article

    6 - تحلیل توزیع فضایی خدمات شهری در شهر کرمانشاه
    Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 5 , Year , Winter 2010
    در این پژوهش توزیع فضایی خدمات عمومی شهری درسطح شهر کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفته است.بدین منظور از21 مؤلفه استفاده شده وتوزیع خدمات عمومی شهری درسطح پنج بخش شهری کرمانشاه بررسی شده است. برای شناخت درجه توسعه یافتگی در پنج بخش شهری مورد مطالعه از تکنیک تاکسونومی (Taxon More
    در این پژوهش توزیع فضایی خدمات عمومی شهری درسطح شهر کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفته است.بدین منظور از21 مؤلفه استفاده شده وتوزیع خدمات عمومی شهری درسطح پنج بخش شهری کرمانشاه بررسی شده است. برای شناخت درجه توسعه یافتگی در پنج بخش شهری مورد مطالعه از تکنیک تاکسونومی (Taxonomy) استفاده و نتایج،نشان دهنده این موضوع است که بخش مرکزی توسعه یافته ترین بخش شهری در سطح کرمانشاه است. به علاوه از تکنیک GISدر تعیین شعاع عملکردی خدمات عمومی بهره گرفته شده ومحلات برخورداروغیر برخوردار،برروی نقشه های توزیع فضایی خدمات عمومی شهری مشخص گـردیده اند.یـــافته های تحقیق نشــان می دهد که توزیع فضایی خدمات عمومی در سطح شهرکرمانشاه به صورت نامتعادلی انجام پذیرفته و نیازمندارائه خدمات عمومی بیشتری می باشد.از بررسی بین میانگین قیمت زمین با درآمد سرانه و اجاره بهای پرداختی در ارتباط با شاخص مسکن معلوم گردید که رابطه معناداری بین آنها وجود دارد،یعنی هرچه قدردرآمد واجاره بهای پرداختی در بخش های پنج گانه موردمطالعه افزایش می یابد،قیمت زمین نیز با افزایش مواجه می‌شود که این موضوع باعث شکل گیری محله های برخوردار وغیر برخوردار شده است.در نهایت اینکه،از میان برنامه ریزی های موفق برای فائق آمدن به این مشکلات برنامه ریزی مشارکتی و استفاده از تکنیک های جدیدبرنامه ریزی،از جمله GIS از اولویت بیشتری برخوردارند. Manuscript profile

  • Article

    7 - سطح‌بندی شهرستان‌های استان کرمانشاه بر اساس شاخص توسعه انسانی (HDI)
    Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 5 , Year , Winter 2016
    شاخص محرومیت و توسعه انسانی ضمن نمایش نقاط قوت و ضعف مناطق مورد مطالعه، می تواند مبنای مناسبی برای کاهش اختلافات منطقه ای قلمداد شود و آگاهی از میزان نابابری موجود بین مناطق مهمترین گام در ارایه راهبردهای متناسب و افزایش ضریب موفقیت روش های توسعه و برنامه ریزی درون و بر More
    شاخص محرومیت و توسعه انسانی ضمن نمایش نقاط قوت و ضعف مناطق مورد مطالعه، می تواند مبنای مناسبی برای کاهش اختلافات منطقه ای قلمداد شود و آگاهی از میزان نابابری موجود بین مناطق مهمترین گام در ارایه راهبردهای متناسب و افزایش ضریب موفقیت روش های توسعه و برنامه ریزی درون و برون منطقه ای است. در نوشته حاضر سعی می شود با محاسبه شاخص توسعه انسانی شهرستان های استان کرمانشاه، میزان محرومیت و توسعه مناطق یادشده مورد ارزیابی قرار گیرد و پس از طبقه بندی به نمایش گذاشته شود. در این راستا 33 متغیر انتخاب و بر اساس مدل توسعه انسانی HDI مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های مورد نیاز به دو روش کتابخانه ای و نیز مراجعه به ارگان های ذیربط گردآوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد؛ شهرستان های ثلاث باباجانی با شاخص 0.23 ، دالاهو 0.41، جوانرود 0.48 و قصرشیرین با 0.49 با توجه به مقادیر HDI از نظر شاخص توسعه انسانی شهرستان های محروم استان می باشند. در مقابل شهرستان کرمانشاه با شاخص 0.634، اسلام آبادغرب با 0.628 و کنگاور با شاخص 0.58 از این لحاظ در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. در یک جمع بندی کلی ، طبقه بندی HDI نشان می دهد که از مجموع چهارده شهرستان ، پنج شهرستان توسعه نیافته و نه شهرستان دیگر، از این لحاظ در سطح متوسط هستند. در استان کرمانشاه، شهرستان توسعه یافته بر اساس مجموع شاخص های مورد مطالعه وجود ندارد که این موضوع، اولویت توسعه و ضرورت توجه بیشتر به این استان را در برنامه های توسعه در راستای توسعه یکپارچه و پایدار این نواحی مشخص می سازد و ضروری است که مسئولین جهت ارتقای سطح توسعه استان برنامه ریزی دقیق تر و منسجمی داشته باشند. Manuscript profile

  • Article

    8 - تحلیل پراکنش فضایی پارک های منطقة یک شهر کرمانشاه با استفاده از GIS
    Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 2 , Year , Autumn 2011
    امروزه عدالت اجتماعی بیشتر از هر موضوعی در مدیریت شهری اهمیت دارد و می تواند همه جنبه های زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار دهد. از دیدگاه عدالت اجتماعی یکی از اهداف مهم برنامه ریزی شهری دسترسی و بهره وری عادلانه همه شهروندان به کاربری ها و خدمات عمومی است و بایستی مکانی More
    امروزه عدالت اجتماعی بیشتر از هر موضوعی در مدیریت شهری اهمیت دارد و می تواند همه جنبه های زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار دهد. از دیدگاه عدالت اجتماعی یکی از اهداف مهم برنامه ریزی شهری دسترسی و بهره وری عادلانه همه شهروندان به کاربری ها و خدمات عمومی است و بایستی مکانیابی کاربری ها و فضاهای شهری به گونه ای باشد که تمامی شهروندان به راحتی به این کاربری ها دسترسی داشته باشند. ازکاربری های مهم می توان به فضاهای سبز شهری اشاره نمود و با توجه به فشارهای روحی - روانی حاکم برساکنان شهرها که عمدتاً ناشی ازپیامدهای زندگی شهری است، برنامه ریزان و مدیران شهری، ایجاد و توسعه این کاربری را درسطح شهرها برای رها شدن از خستگی های ناشی از مشکلات شهری وگذران اوقات فراغت شهروندان تجویز می نمایند. موضوع این پژوهش بررسی و تحلیل توزیع فضایی پارک های منطقه یک شهر کرمانشاه است و با ارزیابی چگونگی توزیع فضایی و برخورداری ساکنان از سرانه این فضاها قصد داردکمبودها، نحوه توزیع فضایی، میزان دسترسی و نقاط ضعف و قوت آن را مورد بررسی قرار دهد. در این بررسی میزان سرانه پارک های تجهیز شده در محدوده مورد مطالعه باسرانه استاندارد فضای سبز در سطوح مختلف مورد مقایسه تطبیقی قرارگرفته و کمبودها مشخص گردیده است و درمحیط GIS شعاع عملکردی این کاربری در مقیاس های همسایگی، محله ای، ناحیه ای و منطقه ای مورد بررسی قرارگرفته است. از ترکیب محدوده کارکردی با کل جمعیت ساکن در منطقه مورد اشاره میزان جمعیت داخل و خارج از محدوده عملکردی مشخص و چگونگی دسترسی ساکنان به پارک ها تعیین شده است. نتیجه این پژوهش کمبود سرانه فضای سبز شهری در منطقه یک شهر کرمانشاه را محرز نموده اما از سوی دیگر ساکنان این منطقه تقریباً دسترسی مناسبی به این فضاها دارند. در نهایت با توجه به محدودیت زمین جهت ایجاد پارک درسطح محدوده، راهکار هایی برای بهره مندی بیشترساکنان ازاین فضاها و نقش کلیدی آنها در توسعه و نگهداری این فضاها پیشنهاد گردیده است. Manuscript profile