• Home
  • میرزا محمد حسنی

    List of Articles میرزا محمد حسنی


  • Article

    1 - بررسی ساختار نهاد خانواده در دوره ساسانی به استناد کتاب ارداویراف نامه
    Journal of History , Issue 4 , Year , Winter 2000
    ارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در اواسط قرن پنجم میلادی (عصر انو More
    ارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در اواسط قرن پنجم میلادی (عصر انوشیروان) به زبان پهلوی نگارش یافته و جزو کتب دینی زرتشتیان به شمار می رفته است ، در این مقاله نهاد خانواده در ارداویرافنامه از نگاهی آماری مورد بررسی قرار گرفته است ، هدف از این تحقیق آن است که دیدگاه جامع و روشنی درباره این نهاد به دست آید تا در سایه آن، دیدگاه روشنتری درباره نهاد خانواده در دوره ساسانی و زرتشتیان آن دوره که معاصر با زمان نوشتار کتاب هستند حاصل شود. نتیجه ای که از این تحقیق گرفته شده است این است که نهاد خانواده در ارداویرافنامه مطابق مطالب مندرج در کتاب کاملا منطبق و همسو با نهاد خانواده در دوره ساسانی است و این نشان میدهد که کتاب ارداویرافنامه می تواند به عنوان یک منبع معتبر جهت بررسی وضعیت اجتماعی دوره ساسانی مورد استفاده محققین قرار گیرد. شیوه تحقیق در این مقاله اسنادی کتابخانه ای و ابزار کار فیش برداری می باشد. کلید واژه ها : نهاد خانواده ; ارداویرافنامه ; ساسانی ; دین زرتشت ; متون پهلوی Manuscript profile

  • Article

    2 - از فرارود به طبرستان: پیوستگی فتح اسلامی در جبهه شمالی
    Journal of History , Issue 1 , Year , Summer 2023
    یکی از دلایل گرایش اعراب مسلمان برای فتح ماوراءالنهر و خوارزم این بود که آنان در اوایل فتوحات قادر به فتح طبرستان نبودند و چون متوجه شدند که ازطریق فرارود، چینی ها با طبرستان در ارتباط هستند و نیز، حضور ترکان در نواحی شمال شرق طبرستان و جنوب خوارزم تا ماوراءالنهر سختی ف More
    یکی از دلایل گرایش اعراب مسلمان برای فتح ماوراءالنهر و خوارزم این بود که آنان در اوایل فتوحات قادر به فتح طبرستان نبودند و چون متوجه شدند که ازطریق فرارود، چینی ها با طبرستان در ارتباط هستند و نیز، حضور ترکان در نواحی شمال شرق طبرستان و جنوب خوارزم تا ماوراءالنهر سختی فتوحات را دوچندان می کند،بر آن شدند تا به جهت ممانعت از پیشروی چینیان و ترکان ،ناحیه سوق الجیشی طبرستان را تصرف کنند. ولی شرائط جغرافیایی این خطه همچون: صعب العبور بودن، متراکم بودن جنگل ها و باتلاقی بودن منطقه، رطوبت بالا و بارندگی های مداوم و نیزمقاومت اهالی ،کار فتح را دشوار می کرد.این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای، درصدد است تا به این پرسش پاسخ دهد که فرایند تصرف مناطق شمال و شمالشرق فلات ایران بر اساس چه فرایندی رخ نمود؟ مطالعات نشان میدهد که با توجه به تهدید نفوذ اقوام غیرمسلماندر مناطق استراتژیک ایران و ضرورت اتصال نواحی مفتوحه به خط سیر فتوحات و تاکید بر تمامیت ارضی ایران، خلافت اسلامی از طریق اعزام نیروهای متعدد و جلب اهالی مناطق هدف، توانست نواحی فرارود و طبرستان را تقریباً در یک بازه زمانی متقارن به تصرف درآورد . هرچند، با وجود لشکرکشی های امویان، ثمره استیلای طبرستان را عباسیان به دست آوردند و سرنوشت این خطه را به خراسان و ماورالنهر گره زدند. Manuscript profile

  • Article

    3 - بررسی نهاد خانواده در ارداویرافنامه
    Journal of History , Issue 4 , Year , Winter 2017
    ارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در عصر انوشیروان به زبان پهلوی نگ More
    ارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در عصر انوشیروان به زبان پهلوی نگارش یافته و جزو کتب دینی زرتشتیان به شمار می رفته است ، در این مقاله نهاد خانواده در ارداویرافنامه از نگاهی آماری مورد بررسی قرار گرفته است ، هدف از این تحقیق آن است که دیدگاه جامع و روشنی درباره این نهاد به دست آید تا در سایه آن، دیدگاه روشنتری درباره نهاد خانواده در دوره ساسانی و زرتشتیان آن دوره که معاصر با زمان نوشتار کتاب هستند حاصل شود. نتیجه ای که از این تحقیق گرفته شده است این است که نهاد خانواده در ارداویرافنامه مطابق مطالب مندرج در کتاب کاملا منطبق و همسو با نهاد خانواده در دوره ساسانی است و این نشان میدهد که کتاب ارداویرافنامه می تواند به عنوان یک منبع معتبر جهت معرفی دوره ساسانی مورد استفاده محققین قرار گیرد. ، شیوه تحقیق در این مقاله اسنادی کتابخانه ای و ابزار کار فیش برداری می باشد. Manuscript profile

  • Article

    4 - ملی گرایی و جنبش زنان در مصر1914-1953
    Political and InternationalResearches Quarterly , Issue 1 , Year , Autumn 2021
    در آستانه قرن 20 م، در پی کنشگری زنان و هم زمان با رشد ملی‌گرایی در کشورهای درحال‌توسعه، زنان مصری به تکاپو افتادند تا بخشی از حقوق اجتماعی خود را به دست آورند. طی سال‌های 1914 تا 1953م رواج اندیشه‌های نوگرایانه و ناسیونالیستی، سهم عمده‌ای در پویش این جوامع داشت.این پژو More
    در آستانه قرن 20 م، در پی کنشگری زنان و هم زمان با رشد ملی‌گرایی در کشورهای درحال‌توسعه، زنان مصری به تکاپو افتادند تا بخشی از حقوق اجتماعی خود را به دست آورند. طی سال‌های 1914 تا 1953م رواج اندیشه‌های نوگرایانه و ناسیونالیستی، سهم عمده‌ای در پویش این جوامع داشت.این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، به این پرسش پاسخ می دهد که ملی‌گرایی در مصر، چگونه در پیدایش و روند جنبش زنان تأثیر داشته است؟ یافته های تحقیق نشان می دهد ملی‌گرایی و مبارزه با استعمار و استبداد، بسترساز ورود زنان به عرصه اجتماع شد، اما با وجود مشارکت زنان، حقوق مورد خواست جامعه زنان به آنها داده نشد و درنتیجه، کسب حقوق اجتماعی زنان از طرق دیگری پیگیری شد. جنبش زنان کاملاً وابسته به پویش سیاسی و اجتماعی اکثریت و تحت تأثیر ایدئولوژی‌های شرقی و غربی بود. اما توانمندی زنان مصر در ایجاد تشکیلات و رویه اعتدالی، به کامیابی نسبی آنها منجر شد. Manuscript profile

  • Article

    5 - بررسی دیدگاه مورخان مسلمان (شیعه وسنی)به نظام اندیشگی سلفی گری ازقرن چهارم تا هشتم هجری قمری
    Journal of History (Tarikh) , Issue 57 , Year , Autumn 2020
    سلفیه افرادی هستند که با افترا بستن به شیعیان کوشیده اند سایرمسلمانان را به شیعه بد بین کنند. آنها نه تنها شیعیان را خارج ازدین مبین اسلام می دانند بلکه آنان شیعیان را به تحریف قرآن کریم و کتاب خداوند متهم می کنند. مورخان و علما ی مسلمان واندیشمندان اسلامی دررد سخنان و More
    سلفیه افرادی هستند که با افترا بستن به شیعیان کوشیده اند سایرمسلمانان را به شیعه بد بین کنند. آنها نه تنها شیعیان را خارج ازدین مبین اسلام می دانند بلکه آنان شیعیان را به تحریف قرآن کریم و کتاب خداوند متهم می کنند. مورخان و علما ی مسلمان واندیشمندان اسلامی دررد سخنان و گفته های سلفیه، مخصوصا ابن تیمیه و شاگردان او کتابها ،مقالات وآثار بسیار زیادی برجای گذاشتند. دراین مقاله سعی برآن است تا اتهامات سلفیان برشیعه آشکارو بیان شده .و نیز به بررسی دیدگاههای مورخان و اندیشمندان ودانشمندان اسلامی وعلمای مسلمان(شیعه وسنی )در رویکرد سلفیه به سه اصل اصول دین،توحید،نبوت وامامت پرداخته شود.مسئله اصلی این است که آرا و اندیشه های علما و اندیشمندان مسلمان نسبت به اصول دین توحید،نبوت و امامت با رویکرد سلفیه چگونه است؟این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی می باشد.اما آنچه مد نظر نویسنده است با تکیه بر آرا و اندیشه های مورخان مسلمان شیعه وسنی در رویکرد سلفیه به توحید و نبوت و امامت می باشد.کلیدواژه:سلفیه،توحید،نبوت،امامت،علمای مسلمان Manuscript profile

  • Article

    6 - سیر تحول اسطورۀ فّر، در ادبیات کهن و نوشته‌های دینی ایران باستان و بازتاب آن در نمادها و نشان‌های، نقش‌برجسته شاهنشاهان ساسانی تاق‌بستان
    Payām-e Bāstānshenās , Issue 0 , Year , Spring_Summer 2024
    یکی از ویژگی‌های مهم ایران در آغاز فرمانروایی ساسانیان اتحاد نزدیک میان دین و دولت برای حفظ یگانگی کشور بود تحکیم پایه‌های قدرت توسط دین و توسعه دین با کمک نیروی سیاسی و نظامی از ارکان تفکر بنیان‌گذاران ساسانی می‌باشد. در آن روزگار دین و رهبری مذهبی در بسیاری از جریانها More
    یکی از ویژگی‌های مهم ایران در آغاز فرمانروایی ساسانیان اتحاد نزدیک میان دین و دولت برای حفظ یگانگی کشور بود تحکیم پایه‌های قدرت توسط دین و توسعه دین با کمک نیروی سیاسی و نظامی از ارکان تفکر بنیان‌گذاران ساسانی می‌باشد. در آن روزگار دین و رهبری مذهبی در بسیاری از جریانهای سیاسی و فرهنگی و حتی هنری دخالت عمده داشتند. هنرمندان ساسانی با الهام از دانش موبدان زرتشتی و کتاب اوستا که همواره دین و اسطوره در آن ترکیب یافته است در طراحی و نقش‌پردازی کتیبه‌ها و نقش‌برجسته‌های ساسانی سمبل‌های اسطوره‌ای را با تصاویر تاریخی درهم آمیختند و نهایت دقت را در نظرداشتند که ترکیب دین و اسطوره در شکل نماد و نشان در نقش‌برجسته‌ها تجلی یابد.این رابطه تنگاتنگ چه از لحاظ هنری و ظاهری و چه از دیدگاه فرهنگی و معنوی تعلق بزرگی به اسطوره‌های کهن ایرانی دارد. سوالی که در این پژوهش مطرح است این است که؛ ایزد مهر، ایزد وای و ایزد بهرام بخشایندگان فّر ایزدی چگونه در نمادها و نشان‌های تاق‌بستان در بخشیدن فّر به شاهنشاه ساسانی تجسم یافته‌اند؟ نمادهایی مانند هلال ماه، دو فرشته در اهتزاز، روبان‌های مواج در باد،طرح‌ها و سمبل‌های نقش بسته بر لباس شاهنشاه و دو گیاه حجاری شده در پای تاق بزرگ تاق‌بستان چگونه با ایزد مهر و دیانت میترا و بخشش فّر ایزدی در ارتباطند؟ Manuscript profile