فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue1,Year,
Spring
2022
از آنجا که وزن شعر رسمی فارسی اصولاً وزنی کمّی محسوب میشود و وابسته به کشش واکههاست، نقش تکیه در آن چندان مورد تأکید قرار نگرفته یا در حاشیه بررسی شدهاست. در این مقاله به بررسی نقش تکیه در شعر فارسی پرداخته شده است. سعی شده که به این سؤال پاسخ داده شود که شعریت شعر ر More
از آنجا که وزن شعر رسمی فارسی اصولاً وزنی کمّی محسوب میشود و وابسته به کشش واکههاست، نقش تکیه در آن چندان مورد تأکید قرار نگرفته یا در حاشیه بررسی شدهاست. در این مقاله به بررسی نقش تکیه در شعر فارسی پرداخته شده است. سعی شده که به این سؤال پاسخ داده شود که شعریت شعر رسمی فارسی تا چه حد وابسته به تکیه است؟ آزمایشی برای پاسخ به این سؤال طراحی شدهاست. برای انجام آزمایش، غزل شماره 327 از دیوان حافظ انتخاب شد و ویژگیهای صوتشناختی آن مورد واکاوی قرار گرفت. بدین منظور از یک گویشور فارسی زبان، آشنا با ارکان عروضی خواسته شد که غزل مذکور را با تکیه بر ارکان عروضی با استفاده از برنامه پرت بخواند. برای اطمینان از صحت نتایج از همان گویشور خواسته شد که یکبار دیگر غزل را در شرایط یکسان بخواند. سپس، دادهها در سه سطح رکن عروضی، گروه آهنگین و گروه پارهگفتار مورد تحلیل قرار گرفتند. شواهد آزمایشگاهی نشان دادند که تکیه متکی به پایههای عروضی نیست و عملاً خواننده بسته به تفسیر و برداشت خود از معنای شعر، فقط یکی از هجاها را در هر یک از رکنها برجسته میسازد و الگوی تکیهگذاری متغیر و غیرقابل پیشبینی است. بنابراین نگارندگان براین باورند که الگوی تکیة این مصراعها، به هیچوجه ریتم ندارند و نمیتوانند بنیاد وزن باشند و رکن، ابزاری برای توصیف صحیح وزن شعر فارسی است و اگر نظم تکیه در ابیات شعر رعایت نشود با اختلال در وزن مواجه نمیشویم.
Manuscript profile
Journal of Iranian Regional Languages and Literature
,
Issue4,Year,
Winter
2017
در این مقاله به بررسی ساخت واژی افعال گویش کورده ای از دیدگاه ردهشناسی پرداخته شده است. هدف از این پژوهش، بررسی ردۀ صرفی افعال گویش کوردهای است. بدین منظور فعل در زمان های گذشته، حال و آینده در گویش کورده ای صرف میشود که تفاوت هایی از جمله تفاوت آوایی با لارستانی د More
در این مقاله به بررسی ساخت واژی افعال گویش کورده ای از دیدگاه ردهشناسی پرداخته شده است. هدف از این پژوهش، بررسی ردۀ صرفی افعال گویش کوردهای است. بدین منظور فعل در زمان های گذشته، حال و آینده در گویش کورده ای صرف میشود که تفاوت هایی از جمله تفاوت آوایی با لارستانی دارد. داده ها که شامل افعال این گویش است با استفاده از روش کتابخانه ای و همچنین از طریق مصاحبه با افراد مسن و نیز شمّ زبانی نگارنده جمع آوری شده است. در این مقاله، مصدرها و اجزای پیشین تغییردهندۀ فعل در گویش کوردهای و افعال معین در این گویش معرفی شده و سپس صرف افعال در زمانها و وجوه مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در بررسی های انجام شده این نتیجه حاصل شده است که این افعال از نظر طبقۀ صرفی به دسته زبانهای ترکیبی - پیوندی تعلّق دارند. در گویش کورده ای از دو نوع شناسۀ خاص فاعلی و مفعولی برای صرف فعلهای ماضی در زمان های مختلف استفاده شده است و افعال معین هم با تغییرات واجی که به همراه افعال اصلی میآید، در صرف کاملاً تغییر شکل میدهند.
Manuscript profile
Journal of Iranian Regional Languages and Literature
,
Issue34,Year,
Winter
2022
زبان شناسی زیست محیطی از علوم میانرشته ای است که اخیراً مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. اهمیت محیط زیست در زندگی روزمرۀ اهالی نقاط مختلف به گونه ای است که در زبان روزمره و اصطلاحات و ضربالمثل های مردم با گویش های مختلف نمود پیدا کرده است. در این مق More
زبان شناسی زیست محیطی از علوم میانرشته ای است که اخیراً مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. اهمیت محیط زیست در زندگی روزمرۀ اهالی نقاط مختلف به گونه ای است که در زبان روزمره و اصطلاحات و ضربالمثل های مردم با گویش های مختلف نمود پیدا کرده است. در این مقاله سعی شده است ردّ پای محیط زیست در اصطلاحات و ضربالمثل های گویش وارکی با رویکرد زبان شناسی زیستمحیطی واکاوی شود. روش تحقیق بدین گونه بود که با استفاده از مکالمه و مصاحبه با هشت گویشور بومی، اصطلاحات روزمره جمع آوری شد. گویشوران شامل 4 زن و 4 مرد بین 38 تا 80 ساله بودند. پس از جمع آوری داده ها، آوانگاری داده ها انجام شد و سپس با توجه به رویکرد زبان شناسی زیست محیطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تصاویر زبانی زیست محیطی بیشتر شامل تشبیه، تمثیل و ضربالمثل و کنایه است. در خلق این تصاویر از ویژگیهای حیوانات و گیاهان استفاده شده است؛ البته درصد استفاده از ویژگیهای حیوانات بسیار بیشتر از ویژگیهای گیاهان بوده است. تصاویر مربوط به حیوانات خود در دستهبندیهایی از قبیل ظاهر حیوان و رفتار حیوان قرار گرفته و شامل حیواناتی چون گوسفند (بره، میش)، الاغ، گاو، گوساله، سگ، بز، خرس، گراز، گرگ، مرغ، قوچ، گربه و شتر و حشرات می شود. ویژگی های جسمانی حیوانات شامل چاقی، لاغری، قدرت، ضعف، زشتی، زیبایی و غیره و ویژگی های رفتاری که بیشتر در این تصاویر دیده می شود شامل تندروی، کندروی، عصبانیت، انزوا، سماجت، نادانی، موذی گری و غیره می شود.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications