هدف از این پژوهش بررسی مشخصه‌های روانسنجی نسخۀ کوتاه پرسشنامۀ سرشت و منش در دانشجویان بود. این مطالعه توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور استان گیلان در سال تحصیلی 97- 1396 بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای، 350 نفر از دانشجویان (217 زن و 133 مرد) انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه سرشت و منش (Adan & et al, 2009) و پرسشنامه شخصیتی 5 عاملی نئو (Costa & McCrae, 1989) استفاده شد. ضرایب به دست آمده برای خرده‌مقیاس‌ها بر اساس آلفای کرونباخ و بازآزمایی، نشان دهنده پایایی مناسب این ابزار بود. روایی همگرا از طریق ضریب همبستگی خرده‌مقیاس‌های این پرسشنامه با پرسشنامۀ شخصیتی 5 عاملی نئو محاسبه گردید که ضرایب معنادار بودند. همچنین، بر اساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی، هفت عامل ارائه‌شده در مدل Cloninger (نوجویی، آسیب‌پرهیزی، پاداش-وابستگی، پشتکار، خودراهبری، همکاری، خودفراروی)، از برازش خوبی برخوردار بود. با توجه به نتایج این مطالعه، می‌توان مطرح نمود که نسخۀ کوتاه پرسشنامۀ سرشت و منش از اعتبار و روایی مطلوبی در نمونه ایرانی برخوردار است و جهت استفاده در زمینه‌های پژوهشی و بالینی مناسب است. Manuscript profile

هدف این مطالعه مقایسه ابعاد سرشت و منش، نظم جویی شناختی هیجان و سبک فرزندپروری در نوجوانان تیزهوش و عادی بود. روش پژوهش علی- مقایسه ای بود و جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان تیزهوش مقطع متوسطه دوم شهرستان همدان در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 450 نفر تشکیل دادند که از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد 184ﻧﻔﺮ (92 داﻧﺶ آﻣﻮز ﺗﯿﺰﻫﻮش و 92 داﻧﺶ آﻣﻮز ﻋﺎدی) ﺑﺎ روش ﻧﻤﻮﻧﻪ گﯿﺮی در دسترس اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2006)، پرسشنامه ابعاد سرشت و منش (آدان و همکاران، 2009) و پرسشنامه اقتدار والدین (بوری، 1991) استفاده شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که در مولفه های تنظیم شناختی هیجان، میانگین نمره تنظیم سازگارانه هیجان در نوجوانان تیزهوش و میانگین نمره تنظیم ناسازگارانه هیجان در نوجوانان عادی بالاتر از گروه تیزهوش بوده است. در ابعاد سرشت و منش میانگین نمره مؤلفه های نوجویی، پشتکار، همکاری، خودراهبری و خودفراروی در نوجوانان تیزهوش و میانگین نمره مؤلفه های آسیب پرهیزی و وابستگی به پاداش در نوجوانان عادی بالاتر از گروه تیزهوش بوده است. در سبک های فرزندپروری ادراک شده، میانگین نمره مؤلفه سبک فرزندپروری منطقی در نوجوانان تیزهوش و میانگین نمره مؤلفه های سبک فرزندپروری مستبدانه و آسان گیر در نوجوانان عادی بالاتر از گروه مقابل بوده است (05/0 >P). Manuscript profile