این پژوهش با هدف بررسی مقایسۀ اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری‌خودتنظیمی، برنامه‌ریزی عصبی- کلامی و راهبرد تلفیقی بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر دورۀ متوسطه انجام شده است. پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی بود و از طرح گروه‌های کنترل نابرابر استفاده شد. جامعۀ آماری شامل همۀ دانش‌آموزان پسر و دختر دورۀ متوسطۀ استان همدان بود که نمونه‌ای به حجم 161 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و به تصادف در 6 گروه آزمایش و 2 گروه گواه جایگزین شدند. سپس گروه‌های آزمایش درزمینۀ راهبردهای خودتنظیمی، برنامه‌ریزی عصبی کلامی و راهبردهای تلفیقی طی ده جلسه آموزش را دریافت کردند، اما گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامۀ مقیاس انگیزش پیشرفت هرمنس (HAMQ) بود. به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی LSD استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میزان اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی، راهبردهای برنامه‌ریزی عصبی- کلامی و راهبردهای تلفیقی بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان تفاوت وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که راهبردهای تلفیقی (005/0 P <)، خودتنظیمی (005/0 P <) و برنامه‌ریزی عصبی‌کلامی (005/0 P <) به ترتیب بیش‌ترین اثربخشی را بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان داشتند. نتایج نشان داد که اثربخشی راهبردهای تلفیقی و خودتنظیمی بر انگیزش تحصیلی پسران بیش از دختران بود، اما تفاوت معناداری در تأثیر راهبردهای برنامه‌ریزی عصبی- کلامی بر انگیزش تحصیلی دختران و پسران مشاهده نشد. Manuscript profile

این پژوهش باهدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های شناختی- عاطفی در کاهش گرایش به رفتارهای خشونت‌آمیز دانش‌آموزان مقطع متوسطه صورت گرفته است. طرح این پژوهش از نوع آزمایشی به شیوۀ پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل همۀ دانش‌آموزان پسر دورۀ متوسطۀ استان‌های تهران و همدان که در سال تحصیلی 92- 1391 مشغول به تحصیل بودند. برای انتخاب نمونه در مرحلۀ اول از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و در مرحلۀ دوم، از روش جایگزینی تصادفی سود برده شد. همچنین به‌منظور افزایش ضریب اطمینان ازنظر کنترل افت آزمودنی‌ها، برای هر گروه 20 در نظر گرفته شد و به شیوه جایگزینی تصادفی افراد در چهار گروه 20 نفری قرار گرفتند. ابتدا پرسش‌نامه خشونت بین فردی (CTS) بر روی دانش‌آموزان مدارس انتخاب‌شده در استان‌های تهران و همدان اجرا شد. سپس، تعداد 80 نفر (هر استان 40 نفر) از آن‌ها که بالاتر از خط برش قرار داشتند انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش گروه آزمایش 1 و 2) و گواه (گروه 1 و 2) قرار داده شدند. برنامۀ آموزش مهارت‌های شناختی - عاطفی در قالب یک دورۀ 10 جلسه‌ای (جلسات گروهی 90 دقیقه‌ای) اجرا شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش شامل مقیاس‌های خشونت بین فردی (1979 Straus,)، هوش‌بهر هیجانی (Bar-On, 1997)، مقیاس کنترل عواطف (Williams, Chambless, Ahrens, 1997) و نسخه دوم مقیاس شیوه مقابله با تعارض رحیم (Rahim,1997) بودند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارت‌های شناختی – عاطفی به دانش‌آموزان مقطع متوسطه باعث افزایش مهارت‌های خودآگاهی، کنترل خشم و حل مسئله می‌شود. همچنین نتایج بیانگر آن است که آموزش مهارت‌های شناختی – عاطفی بر کاهش گرایش به رفتارهای خشونت‌آمیز (کلامی و عملی) دارای تأثیر مثبت و معنادار است. Manuscript profile