استراتژی ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی با توجه به ارتباط مستمر بخش کشاورزی میزان فعالیت اصلی روستاییان ازیک‌طرف و امکانات و قابلیت‌های موجود در روستا از طرف دیگر، نقش مؤثری در توسعه روستایی ایفا می‌کند. به‌طوری‌که با به‌کارگیری محصولات خام کشاورزی و ایجاد اشتغال، موجب افزایش درآمد در نواحی روستایی می‌شوند. در همین راستا تحقیق حاضر نیز با هدف بررسی نقش صنایع تبدیلی و تکمیلی را بر شاخص‌های اقتصادی روستاهای حاشیه‌نشین شهرک‌های صنعتی در شهرستان گرگان پرداخته است. بر این اساس، 100 نفر از سرپرستان خانوار از 20 روستا به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفی نمونه‌گیری شدند. ابزار سنجش در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که روایی آن بر اساس نظرات تخصصی اساتید و پایایی آن با محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. یافته‌های به دست آمده از تحقیق نشان داد که صنایع تبدیلی و تکمیلی در حد متوسط رو به زیاد بر شاخص اقتصادی روستاهای حاشیه‌نشین شهرک‌های صنعتی تأثیرگذار بوده است. همچنین نتایج حاکی از آن بود که ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی با افزایش سرمایه‌گذاری، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، فراهم کردن تنوع شغلی، افزایش درآمد روستاییان، افزایش بهره‌وری محصولات کشاورزی، صادرات فرآورده‌های کشاورزی، افزایش پس‌انداز و افزایش قیمت زمین و رشد بورس بازی املاک و مستغلات، در سطح 99 درصد اطمینان (01/0 >P) رابطة مثبت و معنی‌داری داشته است.واژگان کلیدی: شهرک صنعتی، صنایع، روستا، درآمد. Manuscript profile

مدیریت روستایی در ایران در طی چند دهه گذشته و شاید در یکصد سال اخیر در ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یکی از مهم ترین و حساس ترین معضل و چالش برنامه ریزان و متخصصین توسعه روستایی بوده است. موضوع مدیریت روستایی به عنوان یکی از مولفه های اساسی برای نیل به توسعه روستایی، متاثر از راهبردهای کلان ملی و نیز رهیافت های موجود در زمینه مدیریت است. در روند مدیریت روستایی، ایجاد زمینه برای شکل گیری دهیاری ها و وجود ساز وکار اجرای فعالیت های اجرایی در روستا، فصل نوینی را در مدیریت روستایی گشوده است. دهیاری ها یکی از سازمان های محلی و بازوی اجرایی شورای اسلامی روستا در نظام مدیریت روستایی به شمار می روند. با توجه به اینکه 7 سال از آغاز فعالیت دهیاری ها به عنوان حلقه تکمیل کننده مدیریت پایدار روستایی می گذرد و تعداد زیادی از جمعیت کشور را تحت پوشش خود دارند، بررسی تاثیر و سنجش رضایت روستائیان از عملکرد دهیاری ها در زمینه فعالیت های عمرانی و خدماتی اهمیت زیادی دارد. همچنین بررسی عملکرد دهیاری ها و هدایت فعالیت های آنها در مسیر مطلوب امری ضروری و حیاتی است. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر عملکرد دهیاری ها در فعالیت‌های عمرانی و خدماتی روستاهای بخش مرکزی شهرستان آشتیان از توابع استان مرکزی می پردازد. در این تحقیق با استفاده از مطالعات میدانی و اسناد کتابخانه ای، اطلاعات و داده های مورد نیاز استخراج و به کمک توزیع کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که در روستاهای بخش مرکزی شهرستان آشتیان بعد از تشکیل دهیاری‌ها فعالیت‌های عمرانی و خدماتی بطور چشمگیری افزایش یافته و باعث توسعه روستاها در زمینه عمرانی و خدماتی شده است. همچنین بر اساس نتایج تحقیق ارتباط مثبتی بین عملکرد عمرانی و خدماتی دهیاری‌ها با خصوصیات فردی دهیاران از جمله سطح تحصیلات و سابقه فعالیت آنها مشاهده شد. با توجه به بررسی های به عمل آمده و نتایج حاصله به نظر می رسد با حمایت و پشتیبانی دستگاه‌های مربوطه و همچنین کمک و مشارکت مردم در انجام فعالیت‌های دهیاری‌ها، می توان شاهد توسعه و پیشرفت روستاها در آینده ای نزدیک بود. در این راستا همچنین انتخاب دهیاران تحصیل کرده و با تجربه، برگزاری دوره‌های آموزشی اثر بخش و توانمند سازی دهیاران می‌تواند روند عمران و توسعه را در روستاهای مورد مطالعه تسریع نماید. Manuscript profile

زنان در جوامع روستایی ایران در تولید و به ویژه تولید اقتصادی و اجتماعی نقش کلیدی ایفا می کنند، از همین رو سهم انکارناپذیری در اقتصاد کشاورزی دارند، امااز یک سو موانع اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و از سوی دیگر باورهای اجتماعی مانع گسترش نقش اشتغال زنان روستایی در تصمیم گیری های اقتصاد خانوار روستایی می گردد. تحقیق حاضر در دهستان زرین دشت در غرب شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام در مسیر جاده دره شهر به ایلام انجام شده است. جایگاه این تحقیق که مبتنی بر نقش زنان در اقتصاد خانوارهای روستایی و اثراتی که توجه به این سهم و نقش می تواند در شکوفایی اقتصادی روستاهای دهستان زرین دشت و جایگاه زنان، به ویژه زنان شاغل بر جای بگذارد به عنوان مهم ترین ضرورت های این تحقیق می باشد. روش تحقیق در بررسی حاضر از نوع تجربی(experimental) می باشد که در آن دو گروه زنان شاغل(گروه آزمایشی) و زنان غیر شاغل(گروه کنترل و شاهد) و در یک محدوده زمانی مورد بررسی قرار گرفته شده است تا تاثیر اشتغال در مشارکت زنان و قدرت تصمیم گیری های آنان در مسائل اقتصادی خانوار مشخص گردد. سپس نتایج بر اساس آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر اشتغال زنان روستایی در تصمیم گیری های اقتصاد خانوار روستایی و هدف جزئی آن، بررسی رابطه اشتغال زنان با قدرت تصمیم گیری آنان در نحوه سرمایه گذاری های خانوار.در این تحقیق 88 خانوار مورد آزمون قرار گرفتند(زنان شاغل و غیرشاغل) که نزدیک به 25 درصد زنان شاغل و مابقی غیرشاغل بودند. نتایج بررسی پرسشنامه ها نشان می دهد که بین اشتغال زنان و قدرت تصمیم گیری آن ها در در زمینه نحوه سرمایه گذاری های خانوار رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج مقایسه بررسی فرضیه ها بین زنان شاغل و غیرشاغل نشان می دهد که بین اشتغال زنان و قدرت تصمیم گیری آن ها در مورد نحوه سرمایه گذاری در خانوار بین زنان شاغل و غیر شاغل تفاوتی وجود ندارد. براساس نتایج به دست آمده در این تحقیق، شناخت توان های اقتصادی زنان روستایی و تلاش برای افزایش میزان مشارکت اقتصادی آنان در درآمد خانوار از طریق پروژه ها و ارتقاء کمی و کیفی سطح زندگی از طریق یک برنامه اصولی - آموزشی از مهم ترین پیشنهادهای اصلی این تحقیق می باشد. Manuscript profile

شهر و روستا دو عنـصر اصلی در منـاطق مختلف جـهان به شمـار می آیند کـه هـمـواره بــا یکدیگـر در تعاملات فرهنگی ،اقتصادی و اجتماعی می باشند.از اواسط قرن بیستم با جابجایی گسترده جمعیت میان نقاط شهری و روستایی،ارتباط متقابل این دو عنصر به صورت گذران اوقات فراغت وتملک خانه های دوم در نواحی روستایی تحولی فراوان یافت.بررسی و تحلـیل فرایند فضایی - رفتاری گردشگـران که برای گذرانـدن اوقات فراغـت خود به روستـای دهستان لواسان کوچک مراجعه می کنند و در پی استمرار این امر به منطقه ، اقدام به سکونت گزینی در قـالب خانـه هـای دوم می نماینـد ، از اهداف اصلی پژوهـش می باشـد. این مقـاله بـا تلفـیق و تبـیین عـلـم جغرافیای محیط و روانشناسی (علوم رفتاری)که اساسا رفتار طبقات مختلف گردشگران و تاثیرات آن در انتخاب نوع سکونت گـزینی درنواحی مورد نظر،درپس عوامل بنیادی زندگـیشان (شاخصهای اقتصـادی، اجتماعی،فـرهنگی)به تصویر می کشد،تـدوین شده است .پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی- پیمایشی با جمع آوری اسناد کتابخانه ای و مشاهده میدانی صورت گرفته است. انجام و نتایج یافته ها،استخراج،جمع بندی،وتوسط روش آماری آزمون استقلال صفات مورد تحلـیل قرار گرفـته است. یـافته ها حاکی از آنـست که گردشگـران روستایی سـاکـن پایتخت جهت گذران اوقات فراغت در خانه های دوم بر اساس سلیقه و باورهای نشات گرفته از شـرایـط اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی خود رفـتار می کنند و مکان گزینی سکـونت این افراد در شـهر بـه عنـوان سکونت دائم رابطه مستـقیمی با انتخاب آگاهـانه آنها در استقرار خانه ویـلایی شان دارد. بدیهی اسـت کـه گذران لحظات فراغـتی ساکنان شـمال شهرتهران به سـبب استطـاعت مالی نسبت به گـروههای ساکـن در نقـاط دیگر شهر متفـاوت است. تمکـن مالی در پی شغـلهای پر درآمد ، وجهه اجتـماعی درپی تحصـیلات بالاتر،باورهای فرهـنگی و حتـی نوع اتومبیل شخصی، عوامل عمده ای هستند که توان گروه نـخسـت را برای انتخاب خانه دوم و رفتارهای سکونت گزینی آنها در شهـر از ساکـنـان گروه دوم متـمایـز می کـنند. Manuscript profile

امروزه گردشگری یکی از مهمترین فعالیتهای اقتصادی در سراسر جهان بشمار می آید. .بدون شک رفت وآمدهای مکرر گردشگران می تواند آثار کالبدی متعددی از خودبه جای گذارد.هدف این پژوهش بررسی تغییرات کالبدی متاَثر ازنقش گردشگری روستایی دهستان برغان از بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ استان البرز.می باشد. دررابطه باسابقه پژوهشی درزمینه تغییرات روستاهامی توان به کارهای تحقیقاتی افرادی ازقبیل مهدی نقیبیان درشاندیز مشهد ،لیلا حسنی حاصل دررودبارقصران،سولماز کلانترزاده درسرعین اردبیل و..که به نقش گردشگری درتغییرات مورد نظر پرداخته اند اشاره کرد.در این میان دهستان برغان بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ با توجه به جوان بودن ساخت سنی آن و عدم اشتغال زایی در سایر بخش‌های اقتصادی و نیز دارا بودن شرایط مناسب و جاذبه‌های توریستی فراوان ، توان تبدیل به مرکز توریستی را دارد در این پژوهش تلاش شده تا با توجه به شواهد و مدارک موجودوبر اساس اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه هاتأثیر گردشگری بر منطقه ازنظر کالبدی مورد بررسی قرار گیرد.اطلاعات لازم برای این پژوهش به دو شکل کتابخانه ای و و میدانی جمع آوری گشته وتعداد شش روستا به صورت تصادفی با روش تحلیلی –توصیفی مورد بررسی قرار گرفتند .حجم نمونه از طریق فرمول کوکران بدست آمده وفرضیه ها نیز با روش آمار استنباطی واز طریق آزمون استقلال صفات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.فرضیه این تحقیق عبارت است ازبین گردشگری وتغییرات کالبدی رابطه معنی داری وجود دارد.تنتایج یافته ها نشان می دهدبین گردشگری وتغییرات کالبدی رابطه تنگاتنگ ونزدیکی وجود دارد.که بر اساس همین نتایج پیشنهادگردیده است که به مشکلات بهداشتی-ارتباطی وفضایی منطقه توجه بیشتری شود.. Manuscript profile