اوراق اختیار معامله یکی از مهمترین ابزارهای مشتقه است که امروزه در اکثر بورس‌های جهان در حال معامله هستند. از مسائل اساسی در حوزه این اوراق، ارزش‌گذاری آن است و مدل دوجمله‌ای یکی از روش‌های رایج است، ولی یکسری مشکلاتی مانند عدم وجود هزینه معاملات و عدم قطعیت نایتی دارد که در این پژوهش این مشکلات حل شده است. هدف این پژوهش مقایسه مدل دوجمله‌ای تحت عدم قطعیت نایتی و هزینه معاملات با مدل بلک، شولز و مرتون است. این پژوهش با استفاده از این دو مدل به ارزش‌گذاری اوراق اختیار معاملات که از ابتدای سال 1397 الی پایان سال 1401 منتشر شده، پرداخته است. پس از تخمین قیمت‌های نظری هر یک از مدل‌ها به مقایسه آن با قیمت‌های بازار پرداخته و مقدار خطای پیش‌بینی هر یک از آن‌ها را با استفاده از جذر میانگین مربعات خطا RMSE محاسبه می‌شود. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد در حالت کلی مدل بلک، شولز و مرتون دارای خطای کمتری نسبت به مدل دوجمله‌ای تحت عدم قطعیت نایتی و هزینه معاملات است. با حذف هزینه معاملات از مدل مورد پژوهش خطای این مدل کاهش می‌یابد، در داده‌های نماد-روزی که در سود هستند این مدل خطای کمتری نسبت به مدل بلک، شولز و مرتون دارد. Manuscript profile

شناخت متغیرهای توضیح دهنده‌ حرکت‌های قیمت سهام برای فعالان بازار سرمایه و محققان مالی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سه دسته از متغیرهایی که به نظر می‌رسد در این زمینه حائز اهمیت می باشند، عبارتند از: 1)متغیرهای بنیادی، 2)بازده‌های قیمتی گذشته سهام و 3)متغیرهای کلان اقتصادی. در پژوهش حاضر علاوه بر بررسی رابطه سه دسته متغیر ذکر شده با حرکت‌های قیمت سهام به‌ صورت جداگانه در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، نقش تکاملی متغیرهای ذکر شده و همچنین تفاوت نقش دو دسته متغیر اول در شرکت‌های بزرگ و کوچک بررسی شده است. براساس یافته‌های پژوهش هر سه دسته متغیر دارای رابطه معنی‌داری با حرکت‌های قیمت سهام هستند و متغیرهای بنیادی و بازده‌های گذشته قیمت سهام می‌توانند به ‌عنوان متغیرهای مکمل به منظور توضیح حرکت های قیمت سهام در نظر گرفته شوند. متغیر تغییرات نرخ رشد نیز دارای اهمیت بیشتری در شرکت‌های کوچک نسبت به شرکت‌های بزرگ به‌ منظور تفسیر حرکت‌های قیمت سهام می‌باشد. Manuscript profile