فناوری از جنس دانش است و کاربردی شدن دانش نیازمند سرمایه‌‌گذاری در علم و فناوری و سرمایه انسانی است که خود محرک نوآوری می‌‌باشند. بنابراین مطالعه عوامل و متغیرهای موثر بر تولید دانش و فناوری برای کشورهای در حال توسعه، که دراین زمینه با کشورهای پیشرفته فاصله زیادی دارد، از اهمیت ویژه ‌ای برخوردار است. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاثیر برخی متغیرهای اقتصادی تاثیرگذار بر تولید فناوری پیشرفته در کشورهای در حال توسعه انجام شده است. در این مطالعه تاثیر متغیر های مختلف از جمله نوآوری، سرمایه‌‌گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی (به عنوان متغیر های مستقل) بر تولید فناوری پیشرفته (به عنوان متغیر وابسته) در دوره زمانی 2019 - 2015، برای 30 کشور در حال توسعه از آسیا و آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه، اروپا، آفریقا و امریکای لاتین با استفاده از روش داده‌های تابلویی برآورد شده است. یافته ‌ها نشان می‌دهند که علاوه بر تاثیر مثبت و معنادار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، نوآوری (که با درخواست‌های ثبت پتنت سنجیده شده) و سرمایه انسانی (تعداد محققان) بر تولید فناوری پیشرفته در کشورهای در حال توسعه منتخب، بالاترین کشش تولید فناوری پیشرفته (بیشترین اثرگذاری) از آن سرمایه انسانی است. Manuscript profile

این پژوهش به دنبال ارزیابی کارایی کشورهای دارای ضریب هوش ملی بالای 85 در تولید فناوری های پیشرفته، باتوجه‌به قابلیت‌هایی است که پایه و اساس آن ها سرمایۀ انسانی است؛ مانند نوآوری، موفقیت تحصیلی و هوش ملی. پژوهش حاضر از نظر روش، کمی و توصیفی و از نوع کاربردی است. از لحاظ افق زمانی مقطعی و از منظر شیوۀ گردآوری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای و از طریق مراجعه به درگاه‌های رسمی بین المللی مانند بانک جهانی است. به جهت رتبه بندی کشورها، شناسایی کشورهای ابرکارا و بهبود کارایی تولید فناوری های پیشرفته، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌های شبکه، یک زنجیرۀ دومرحله‌ای برای تولید فناوری پیشرفته در نظر گرفته شده است. در مرحلة اول این زنجیره، نهاد های پژوهشی با ورودی‌های تعداد محقق تحقیق و توسعه (شاخص سرمایۀ انسانی) و میزان هزینه‌کرد برای تحقیق و توسعه و در مرحلۀ دوم آن، بخش صنعت با ورودی‌های سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، تعداد درخواست های ثبت اختراع (شاخص نوآوری) و تعداد مقالات علمی (شاخص موفقیت تحصیلی) هر کشور قرار دارد. یافته‌ها نشان می‌دهند که 12 کشور از 56 کشور در تولید فناوری‌های پیشرفته کارا و 3 کشور آمریکا، انگلیس و روسیه در هر دو بخش صنعت و پژوهش ابرکارا هستند. Manuscript profile