نرخ بهره یکی از مهم ترین ابزارهای کنترلی در اقتصاد است. تغییرات این متغیر موجب تغییر در هزینه تولید می شود و به تبع سطح تولید و قیمت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. نرخ بهره در کشورهایی مانند ایران که بازارهای مالی پیشرفته وجود ندارد، معمولا بدون توجه به بازار و به صورت دستوری تعیین می شود. بنابراین با توجه به این که این متغیر در ایران غیرقابل مشاهده است در این مطالعه ابتدا متغیرهای نرخ تورم، بازدهی مسکن و حجم نقدینگی به عنوان متغیرهای تعیین کننده نرخ بهره در اقتصاد ایران انتخاب شدند. سپس با استفاده از رویکرد فازی، شاخص روند نرخ بهره برای دوره 1391- 1362 برآورد شده است. بررسی روند این شاخص حاکی از نوسانات زیاد آن در دروه مورد بررسی دارد. مقدار ماکزیمم و مینیمم این روند مربوط به سال های 1374 و 1364 است و به ترتیب برابر با 7/78 و 4/22 است. Manuscript profile

در اقتصاد ایران، بررسی عوامل تعیین کننده صادرات غیرنفتی و ارائه راهکارهای لازم برای توسعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق برآورد اثر انحراف نرخ ارز موثر واقعی بر صادرات غیرنفتی ایرانطی دوره زمانی 1360-1391 است. در این راستا، نرخ موثر تعادلی ارز با استفاده از روش BEERبرآورد شده است. با توجه به مبانی نظری و مطالعات تجربی ابتدا متغیرهای تاثیر گذار بر نرخ ارز تعادلی همانند؛ قیمت نفت، شاخص سیاست مالی، نرخ نقدینگی، جریان سرمایه، درجه باز بودن تجارت و رابطه مبادله، در اقتصاد ایران شناسایی گردید، سپس برای انجام آزمون هم انباشتگی بین متغیرها در مدل BEER از روش جوهانسن- جوسیلیوس استفاده گردید و مقادیر انحراف نرخ ارز موثر واقعی(REER) محاسبه شد.در مرحله آخر، تاثیر این انحراف بر صادرات غیرنفتی با استفاده از روش ARDL تخمین زده شد. نتایج تخمین نشان می‌دهد که REER در طول دوره مورد بررسی دارای انحراف‌های بسیاری بوده است. بیشترین مقدار انحراف 67/18 درصد مربوط به سال 1384 بوده که مشخص می کند پول ملی بیش از حد ارزش‌گذاری شده است. همچنین همه متغیرهای توضیحی در بلندمدت تاثیر معنی‌داری بر صادرات غیرنفتی داشته‌اند؛ بدین معنا که به ترتیب تولید ناخالص داخلی تاثیر مثبت، انحراف نرخ ارز موثر واقعی، رابطه مبادله و نرخ واقعی ارز تاثیر منفی و معنی‌داری بر صادرات غیرنفتی ایران دارند. Manuscript profile