زمینه و هدف: امروزه جمع‌آوری بی‌رویه‌ی گیاهان ‌دارویی از طبیعت یک معضل جدی در ایران محسوب می‌شود. هدف این تحقیق بررسی فرآیند جمع‌آوری گیاهان دارویی از طبیعت ، تعیین آثار سوء آن بر بوم‌سازگان‌های جنگل و مرتع و ‌ارزش‌گذاری‌ اقتصادی آن است. روش بررسی: ارزش اقتصادی گیاهان بر اساس اظهارات فروشندگان گیاهان دارویی شهر ارومیهو بر مبنای قیمت‌های خرید و فروش برآورد شد. پس از بازدید از فروشگاه‌ها، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه، نتایج حاصل توسط نرم افزار Excel نسخه‌ی 2016 و SPSS نسخه‌ی 19 تحلیل شد. این تحقیق در بهار و تابستان 1401 انجام گردید. یافته‌ها: ارزش سالیانه کل گیاهان برداشت شده از طبیعت ارومیه 285/22 میلیارد ریال برآورد شد. در میان گیاهان مورد بررسی گیاهی با نام محلی ایت بورنی (Rosa canina) دارای بیشترین ارزش اقتصادی و گیاه یمیشان (Crataegus pontica) دارای بیشترین وزن برداشت شده می‌باشد. نتایج براساس نوع اندام گیاهی جمع‌آوری‌شده نشان داد که برداشت تخریبی56 درصد ارزش گیاهی کل و 5/47 درصد کل وزن خشک توده گیاهی برداشت شده را شامل می‌گردد. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد که جمع‌آوری گیاهان ‌دارویی در ارومیه به‌طور گسترده صورت می‌گیرد. به دلیل نظارت ناکافی مسئولان، انواع برداشت‌های تخریبی شامل برداشت ریشه، ریزوم، پیاز ، میوه و کل گیاه انجام می‌گیرد. در نتیجه، حدود 50 درصد گونه‌های برداشت شده در معرض تهدید هستند. ارزش سالانه 285/22 میلیارد ریال اگر چه ارزش چندان قابل توجهی نیست ولی در مقیاس کشوری و در صورت برآورد آن برای تمام استان‌ها، یک نشانگر مطلوب و هشداردهنده برای مدیران و برنامه‌ریزان منابع طبیعی است تا نسبت به برنامه‌ریزی درست در قبال هجوم افراد سودجو به طبیعت و پدیده برداشت گیاهی منفعل نباشند. Manuscript profile