گیاه لعل کوهستان (Oliveria decumbens Vent) یکی از گیاهان دارویی متعلق به تیرهUmbelliferae می‌باشد. در طب سنتی ایران از این گیاه جهت درمان سوء هاضمه، اسهال، رفع تب و بیماری های عفونی استفاده می‌شود. در این تحقیق به بررسی برخی اثرات فاکتورهای اقلیم، خاک و ارتفاع از سطح دریا بر روی ترکیبات این گیاه پرداخته شد. در این راستا در 3 منطقه در ارتفاعات مختلف بین (2200-1600)متر از سطح دریا در شهرستان ممسنی، در اردیبهشت ماه سال1394 سرشاخه های گلدار گیاه برداشت و در سایه خشک گردید. سپس به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری صورت پذیرفت و با استفاده از دستگاه GC و GC/MS ترکیبات شناسایی گردید و در نهایت اثر فاکتورهای مذکور بر روی این ترکیبات متشکله لحاظ شد. نتایج نشان داد که به ترتیب تعداد 13، 16 و 11 ترکیب در سایت های دشمن زیاری، بوان و کوپن شناسایی شد که ترکیبات p-cymene، γ-terpinene، thymolو myristicin جز ترکیبات عمده هر سه منطقه محسوب شد.از بین عوامل محیطی می‌توان گفت که تنها بین فاکتور بارش سالانه و ارتفاع از سطح دریا با درصد اسانس و مواد مؤثره گیاه همبستگی معنی‌داری وجود داشت که این همبستگی در فاکتور بارش سالانه و ارتفاع معکوس است. از بین عوامل خاکی فاکتورهای هدایت الکتریکی، اسیدیته و ازت با درصد اسانس همبستگی مثبت و معناداری در سطح 5 درصد داشت به طوری‌که با افزایش هدایت الکتریکی خاک میزان درصد اسانس افزایش یافت. Manuscript profile