مقدمه: رشد پاتوژن های غذایی از شایع ترین مشکلات صنایع غذایی است. فناوری نانو کاربرد وسیعی در تمام قسمت های صنایع غذایی دارد. پیشرفت مقاومت باکتری ها به آنتی بیوتیک ها و اثر ضدمیکروبی بالای نانوذرات نقره، محققین را به سمت استفاده از نانوتکنولوژی سوق داده است. در این تحقیق، به سنتز زیستی نانوذرات نقره و بهینه سازی فاکتورهای موثر بر آن و اثر ضدمیکروبی نانوذرات نقره علیه برخی میکروب های مواد غذایی در جهت استفاده در بسته بندی های ضد میکروبی پرداخته شده است. مواد و روش ها: ابتدا نانوذرات نقره به روش زیستی توسط عصاره آبی برگ گیاه کرفس کوهی سنتز شد. بمنظور دستیابی به نانوذرات نقره با شکل یکنواخت و اندازه کوچک، پارامترهای موثر بر سنتز شامل pH محلول واکنش، حجم عصاره، غلظت یون نقره و زمان، مورد مطالعه قرار گرفته و توسط اسپکتروفتومتری فرابنفش-مرئی بهینه سازی شدند. پس از بررسی خصوصیات نانوذرات توسط تکنیک های میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و پراش پرتو ایکس (XRD)، فعالیت ضدمیکروبی آن ها علیه استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، اشرشیا کلی، سالمونلا تیفی موریوم، لیستریا مونوسیتوژنز، آسپرژیلوس فلاووس، پنی سیلیوم اکسپانسوم و کلاویسپس پورپورا از طریق دو روش انتشار چاهک در آگار و حداقل غلظت مهارکنندگی میکروب (MIC) بررسی شد. یافته ها: نانوذرات نقره بیوسنتز شده با اندازه تقریبی 25-20 نانومتر فعالیت ضد میکروبی بالایی علیه تمامی میکروارگانیسم های مورد مطالعه داشته اند و این فعالیت وابسته به غلظت بوده است. بطوری که در غلظت های بسیار پایین نیز از رشد میکروارگانیسم ها جلوگیری کردند. نتیجه گیری: سنتز نانوذرات نقره به روش زیستی موجب حصول نانوذراتی با حداقل اندازه و کارایی بهتر آن ها می شود. این نانوذرات امروزه می‌توانند در صنعت غذایی به عنوان فیلتر های ضدعفونی کننده مواد غذایی، پوشش ها و بسته بندی مواد غذایی و پاکسازی خطوط تولید مواد غذایی استفاده شوند. Manuscript profile

گیاهان به‌عنوان منابع پایدار و دسترس در تهیه نانوذرات زیست سازگار در سال‌های اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته‌اند. هدف از مطالعه حاضر بهینه‌سازی و مشخصه‌یابی و بیوسنتز نانو ذرات طلا با استفاده از عصاره آبی برگ گیاه آقطی (Sambucus ebulus L.) می‌باشد. پس از آماده کردن عصاره، 2 میلی‌لیتر از آن به 4 میلی‌لیتر از نمک طلا (HAuCl4.3H2O) با غلظت 1 میلی‌مولار اضافه شد که عصاره، یون‌های طلا (III) را به اتم‌های طلا در ابعاد نانومتریک کاهش داده و بلافاصله رنگ محلول به رنگ بنفش تغییر داد. به‌منظور دستیابی به نانوذرات طلا با شکل و اندازه یکنواخت، پارامترهای موثر بر سنتز، نظیر pH محیط واکنش، حجم عصاره، غلظت نمک طلا، دما و زمان واکنش مورد مطالعه قرار گرفت و تمامی پارامتر‌ها با استفاده از اسپکتروفتومتری فرابنفش- مرئی بهینه شدند. برای مشخصه یابی نانوذرات از تصویر میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و پراش پرتو ایکس (XRD) استفاده شد. در نهایت خواص آنتی باکتریایی نانوذرات بر روی 4 گونه باکتری بیماری‌زا استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سوبتیلیس، اشرشیا کلی و سالمونلا اینتریتیدیس) با روش دیسک دیفیوژن مورد بررسی قرار گرفت و به‌صورت قطر‌هاله عدم رشد گزارش شد. نتایج نشان دادند که نانو ذرات طلا کروی بوده و علاوه بر اینکه حداکثر جذب را در 534 نانومتر دارند، با میانگین اندازه بین 17-11 نانومتر از فعالیت آنتی‌باکتریایی نسبتاً خوبی نیز علیه باکتری‌های برخوردارند. Manuscript profile

مطالعه حاضر به بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی فنول و فلاونوئید کل، ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریایی سه عصاره متانولی، اتانولی و آبی پنج گونه مختلف گیاهان دارویی Pulicaria gnaphalodes (Vent.) Boiss.، Rhazya stricta L.، Salvadora persica L.، Teucrium polium L. و Hibiscus sabdariffa L. در منطقه سیستان و بلوچستان می پردازد. پس از جمع آوری گیاهان و تهیه عصاره ها به روش ماسراسیون، محتوای فنولی و فلاونوئیدی به‌ترتیب با روش های معرف فولین-سیوکالتیو و رنگ سنجی کلرید آلومینیوم، فعالیت آنتی اکسیدانی با دو روش DPPH و FRAP و فعالیت آنتی باکتریایی علیه باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، انتروکوکوس فکالیس، اشرشیاکلی و سالمونلا تیفیموریوم به روش دیسک دیفیوژن (انتشار دیسک) سنجیده شده است. نتایج نشان دادند که در تمامی گونه ها، عصاره متانولی دارای بیشترین ترکیبات ثانویه و فعالیت های آنتی‌اکسیدانی و آنتی باکتریایی بوده است. عصاره متانولی گونه Hibiscus sabdariffa L. دارای بیشترین میزان ترکیبات فنولی (mgGAE/g44/6±54/32) و فلاونوئیدی (mgGAE/g00/1±11/27) و فعالیت آنتی اکسیدانی (µg/ml21/1±34/17IC50= و mMFe2+/mg27/2±19/55) و فعالیت آنتی باکتریایی علیه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس با قطر‌هاله عدم رشد 00/1±27 میلی متر بوده است. در مقابل عصاره آبی گونه Teucrium poliumL.دارای کمترین میزان ترکیبات فنولی (mgGAE/g11/1±33/4) و فلاونوئیدی (mgGAE/g08/0±03/2) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (µg/ml02/2±71/220 IC50= و mM Fe2+/mg sample99/0±76/8) و فعالیت آنتی باکتریایی علیه باکتری انترکوکوس فکالیس با قطر‌هاله عدم رشد 50/1±4 میلی متر و اشرشیاکلی با قطر‌ هاله عدم رشد 57/0±4 میلی متر بوده است. به‌طورکلی بر اساس نتایج بدست آمده، گیاهان مورد مطالعه می توانند کاندیدای خوبی جهت درمان بیماری های ناشی از استرس‌های اکسیداتیوی و بیماری های ناشی از میکروب های بیماری زا قرار گیرند. Manuscript profile