پس از مرگ چنگیز در سال 624 ق/ 1227م، فرزندان وی به وصیت پدر وفادار ماندند و تحت لوای اوگتای، اتحاد خویش را حفظ کردند. اما مرگ اوگتای در سال 638ق/1240م، نقطه پایانی بر وحدت سیاسی بود. بزرگان مغول، برخلاف وصیت چنگیز و تعهدشان مبنی بر موروثی شدن منصب خان بزرگ در خاندان اوگتای‌قاآن، حکمرانی را به شاخه دیگر منتقل کردند. آن چه در این انتقال قدرت اهمیت دارد، نقش برجسته زنان در پدید آمدن این رویداد سیاسی است. پژوهش حاضر، سعی دارد با تحلیل داده‌های تاریخی که به شیوه کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است، ضمن بررسی نقش زنان در ساختار سیاسی، اثرگذاری آنان در جایجایی قدرت به خاندان تولوی را که پرسش اصلی این نوشتار می‌باشد را مورد واکاوی قرار دهد. یافته‌های پژوهش حاکی است که عملکرد ناموفق زنانی مانند توراکینا‌خاتون و اغول‌قمیش که قدرت را به اعتبار یاسای چنگیزی به دست آوردند و از سوی دیگر توانایی و مهارت سیاسی سُیورقُیتنی، همسر تولوی و مادر منکوقاآن‌ در درک شرایط سیاسی، بهره‌گیری از ابزار نفوذ و سیاستگذاری‌های هوشمندانه عاملی موثر در به قدرت رسیدن خاندان تولوی بود. Manuscript profile

بینارشته‌ای بودن تاریخ شفاهی موجب شده است، تا کاربست‌ها و کارکردهای نظری و عملی دیگر رشته‌های علوم انسانی، به‌ویژه علوم اجتماعی در این گونه تاریخ‌نگاری مورد توجه قرار بگیرد. برای مطالعات جامعه‌شناختی رویکردهای متعددی برشمرده‌اند، رویکرد زبان‌شناسی و انسان‌شناسی از جمله آنها هستند. زبان‌شناسی امروزه یک رشته کاملاً اندیشناک است، که در پی ساختن و یافتن نشانه‌ها، معناها و مفاهیم عمیق‌تر از انسان، اندیشه رفتار، عملکرد و احساس اوست. انسانی با هزارتوی ناشناخته که شاید بتوان با علم انسان‌شناسی‌ کمی (ذره‌ای) معرفت از اندرون و برون‌اش به دست آورد. تاریخ شفاهی به‌عنوان یک پدیده مرتبط با انسان، درباره انسان و جهان انسان؛ راهی برای انتقال پیام‌ها، معناها و روایت‌هایش می‌جوید، که از دهلیز زبان می‌گذرد. انسان صاحب زبان است، و زبان به مفهوم اندیشه در ساخت جامعه و نهادهای انسان نقش ایفا می‌کند. انسان در محیط باورها، مراسم، آئین‌ها، فولکلورها، و نهادهای برساخته اجتماعی و فرهنگی محصور است. شناخت چنین انسانی نیازمند زبان، معناها، نشانه‌ها و نمادهایی است که با مطالعات زبان‌شناسی و انسان‌شناسی، تا حدودی رفع می‌شود. بررسی برخی کارکردها و مفاهیم زبان‌شناختی در کنار آرا و نظریه‌های انسان‌شناسی بر جلوه‌های تاریخ شفاهی خواهد افزود. در این نوشتار کوشش خواهد شد به شیوه استنباطی و تبیینی، و با ارائه مباحث مقدماتی در خصوص زبان‌شناسی و انسان‌شناسی مسیر تأمل و تعمق بر جنبه‌های نادیده تاریخ شفاهی گشوده شود. Manuscript profile