در شرایطی که از نظر محققان، تعاملات میان افراد، یکی از مهمترین نیازهای انسانی محسوب می‌شود، این موضوع، به دلایل گوناگون، فراموش شده است. فارغ از دلایل فرهنگی و اقتصادی و مشابه آن، کمبود فضاهایی که قابلیت ایجاد چنین تعاملاتی را داشته باشند، وجود دارد. در دوران معاصر، خانه ها دیگر همچون گذشته، فضاهای توانمندی برای این کار در اختیار ندارند. این در حالی است که مطالعۀ معماری و شهرسازی ایران، حاکی از برقراری تعاملات اجتماعی، در فضاهای مختلف خانه های تاریخی است. این پژوهش، به طور اختصاصی، حیاط خانه های تاریخی را مد نظر قرار داده است. سؤال اساسی اینجاست که ویژگی ذاتی و ظاهری فضاهایی نظیر حیاط در خانه های تاریخی چه بود که می توانست چنین قابلیتی را فراهم آورد؟ در این راستا، هدف، یافتن دلایل موفقیت حیاط خانه های تاریخی، در ارتقای سطح تعاملات اجتماعی از نگاه ساکنان این خانه هاست زیرا این افراد، به دلیل تجربۀ زیستۀ خود، بهتر از دیگران می توانند به این سوال پاسخ دهند. این پژوهش با استفاده از نظریۀ داده‎بنیاد نظام مند، انجام شده است. مصاحبه‎ها و سپس تحلیل داده‎ها، به شکل گیری مدلی منجر شد که نشان می دهد چگونه ساکنان، حیاط خانه‎های تاریخی، با داشتن تسهیلات گردهمایی جمعی نظیر طراحی انعطاف‎پذیر و داشتن قابلیتهای محیطی، به چنین قابلیتی دست می یافته اند. Manuscript profile