رشد و توسعه شهرها نیازمند هدایت با فرایندی برنامه محور و مشکل نگر در توجه به زمینه است. از سویی نیاز به مشارکت جامعه شهری در فرایندهای حل مسائل باعث ترویج رویکرد جدیدی در برنامه‌ریزی شهری به نام رهیافت شهر خردورز گردیده است. این رویکرد ضمن استفاده از فن‌آوری‌های نوین، هوشمندی را در جهت رفع مسائل به کار می‌برد. درواقع رهیافت شهر خردورز در تفاوت با رویکرد شهر هوشمند، تنها به کاربست فنّاوری اکتفا نمی‌کند و پایداری را با به‌کارگیری مسئله محور ابزارهای هوشمند ایجاد می‌کند. شهر ساحلی نور باوجود دارا بودن پتانسیل‌های گردشگری در حال حرکت به سمتی ناپایدار در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی است. در این مطالعه قصد داریم با استفاده از تدوین یک برنامه‌ریزی راهبردی به شناسایی پیشنهاد‌هایی فضایی در جهت رفع مشکلات مربوطه شهر با توجه به رهیافت شهر خردورز و گردشگری پایدار بپردازیم تا با دیدگاهی مسئله‌نگر بتوانیم هوشمندی را در برنامه‌های تدوینی به‌کارگیریم. روش پژوهش در این تحقیق توصیفی تحلیلی است. پس از شناختی مشکل‌نگر با استفاده از نرم‌افزار میک مک و برسی آن به‌وسیله درخت تحلیل مشکلات بیانه مشکلات و عرصه‌های تصمیم‌گیری مشخص شد. سپس تدوین راهبردهای برنامه بر اساس ماتریس QSPM صورت پذیرفت. در پایان نیز سیاست‌گذاری‌هایی فضایی نظیر احداث اقامتگاه‌های بوم گردی در زمین‌های کشاورزی و مسیر مدور گردشگری ساحلی برای شهر نور، از اقدامات اجرایی پیشنهادشده در برنامه راهبردی بود. Manuscript profile

گردشگری فعالیتی است همه‌جانبه که در توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار مؤثر است. از طرفی گردشگری در جهت کاهش فقر به‌منظور افزایش دریافت سود خالص قشر فقیر از گردشگری و اطمینان از کمک رشد گردشگری به کاهش فقر، طراحی شده‌است. این پژوهش با هدف برنامه‌ریزی گردشگری پایدار با تأکید بر کاهش فقر در روستای بیشه که از مناطق دارای پتانسیل گردشگری در شهرستان خرم‌آباد است تدوین گردیده‌است که در بطن خود از مفاهیم گردشگری روستایی نیز استفاده می‌کند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. در شناخت از روش‌های مطالعات اسنادی و روش‌های پیمایشی نظیر پرسشنامه استفاده شده است. در پرسشنامه از مردم بومی، مسئولین و گردشگران نظرخواهی شد و به دلیل پایین بودن تعداد جامعه آماری از روش اشباع نظری برای دستیابی به تعداد هر نمونه استفاده شد. در تجزیه‌وتحلیل از روش‌های برنامه‌ریزی راهبردی نظیر ماتریس qspm و جدول سوات استفاده شد. همچنین بر اساس مدلی منتج شده از سه گونه گردشگری مطرح‌شده در پژوهش، شش مقوله جاذبه‌های توریستی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، آموزشی، محیط زیستی و دولتی با شناخت، تحلیل و ارائه راهکارها مسیر دستیابی به اهداف را ترسیم کردند. در پایان نتایج تحقیق نشان داد که روستای بیشه به همراه روستاهای قمر آن می‌توانند از طریق زیرساخت سبز (سبزراه ها) به یکدیگر متصل شوند و یک مجموعه‌ی گردشگری ایجاد شود و گردشگر بیشتری را به این منطقه جذب کنند، از پتانسیل‌های طبیعی و صنایع‌دستی روستا استفاده شود و با مشارکت مردم در فعالیت‌های مربوط به گردشگری، فقر مردم محلی این منطقه نیز کاهش یابد. Manuscript profile

امروزه رشد نرخ شهرنشینی در جهان نه‌تنها مسائلی نظیر تخریب محیط‌زیست، ناکارآمدی بافت‌های شهری و معضلات ترافیکی را به همراه آورده، بلکه بر سلامت ساکنان شهری نیز تأثیری سوء گذاشته است. درواقع سلامتی شهروندان به‌شدت تحت تأثیر برنامه‌ها و پروژه‌های شهری نظیر مسکن، نوسازی شهری و سیستم حمل‌ونقل قرارگرفته و در معرض تهدید می‌باشد. از طرفی برنامه‌های توسعه شهری که در قالب طرح‌ها اجرا می‌گردند از مهم‌ترین ابزار برنامه‌ریزان در راستای مداخله در امور شهر به شمار می‌آیند که توجه به آن‌ها می‌تواند در زمینه افزایش سلامت شهروندان مناسب باشد. جهت ارزیابی طرح‌ها از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. روش ارزیابی اثرات سلامت (HIA)، با شناسایی ارتباط بین عوامل برنامه‌ریزی شهری و سلامت، میزان تأثیر یک برنامه شهری را بر سلامت شهروندان می‌سنجد و قبل از اجرایی شدن یک طرح آثار آن را بر سلامت شهروندان نشان دهد. هدف از انجام این تحقیق به‌طورکلی شناسایی سلامت در برنامه‌ریزی شهری و به‌طور خاص ارزیابی طرح تفصیلی منطقه ده شهر تهران با روش ارزیابی اثرات سلامت می‌باشد. در مورد روش انجام این پژوهش که از نوع کاربردی است باید گفت که با توجه به مشکلات منطقه ده تهران نظیر ناکارآمدی بافت شهری و مشکلات محیط زیستی و ترافیکی و همچنین در توجه به مبانی نظری، متغیرهای سنجش پژوهش استخراج گردید و سپس به ارزیابی طرح تفصیلی آن با روش ارزیابی اثر سلامت پرداخته شد که در بطن این ارزیابی، ابزارهای مطالعه اسنادی و مصاحبه نیمه ساختاریافته که از نرم‌افزار expert choice استفاده می‌کند وجود داشت. یافته‌های تحقیق نشان داد که هشت معیار در چهار مؤلفه حمل‌ونقل و دسترسی پایدار، اقتصاد پایدار و همه‌شمولی اجتماعی بیشترین تأثیر بر سلامت را دارند. در پایان نیز با ارزیابی طرح تفصیلی منطقه ده به روش آمیخته پژوهشی مشخص شد که معیارهای کیفیت محیط سکونت (با امتیاز 0.271)، دسترسی به خدمات عمومی (0.165) و بهینگی اندازه مسکن (0.143) دارای بیشترین تأثیر منفی بر سلامت شهروندان این منطقه هستند و ضروری است که جهت بهبود وضعیت سلامتی شهروندان منطقه ده شهر تهران توجه اساسی‌تری به مسائل کیفیت محیط سکونت، دسترسی به خدمات عمومی و بهینگی اندازه مسکن در طرح تفصیلی این منطقه صورت گیرد. Manuscript profile