زمینه و هدف: چغندرقند بعنوان یکی از منابع مهم تأمین انرژی، نقش بسزائی در امنیت¬غذایی جامعه به¬عهده دارد. بنابراین استفاده بهینه از نهاده¬های کشاورزی در تولید این محصول علاوه بر افزایش بهره¬وری و کاهش هزینه تولید، منجر به کاهش انتشار گازهای گلخانه¬ای می¬شود و از اثرگذاری منفی مصرف بی¬رویه نهاده¬های تولیدکشاورزی بر محیط زیست می¬کاهد. در این راستا، هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین بازه کارایی کشاورزان براساس مصرف نهاده¬های کشاورزی در چارچوب داده¬های کران¬دار و تحلیل اثرات زیست محیطی ناشی از مصرف نهاده¬ها بود. روش بررسی: اطلاعات لازم برای انجام تحقیق از طریق مصاحبه و تکمیل 48پرسشنامه از بین چغندرکاران نمونه شهرستان قائن در سال زراعی 99-98 جمع¬آوری شد. یافته¬ها: متوسط کارایی کشاورزان در حالت ستاده- نهاده¬محور برابر (7011/0، 7606/1) و متوسط بازه¬ کارایی کشاورزان (427/0، 0352/0) محاسبه شد. نتایج نشان¬دهنده تولید 7/42 درصد محصول به ازای مصرف یک واحد نهاده است. بعبارتی نشان¬دهنده بازدهی و بهره¬وری تولید چغندرقند است. همچنین مقدار متوسط نهاده¬های مصرفی از جمله: بذر مصرفی، کود فسفات، ازت و سموم به¬ترتیب برابر در تولید چفندرقند، 370/3، 2/ 54، 70/ 139 و 523/2 کیوگرم در هکتار برآورد شده است. متوسط دی¬اکسیدکربن منتشر شده ناشی از تولید چغندرقند و مصرف نهاده¬های ضروری از جمله: کود ازت، و بذر مصرفی، سم به¬ترتیب برابر 73/1480، 65/984، 53/1، 49/11 کیلوگرم درهکتار است. که بیشترین تاثیر زیست¬محیطی را طبق نتایج بدست آمده کود ازت داراست. بحث و نتیجه¬گیری: در تولید چغندرقند انواع مختلفی از نهاده¬ها بکار گرفته می¬شود که علاوه بر افزایش عملکرد اثر زیست¬محیطی نیز به¬دنبال دارد. بنابراین با آگاهی رساندن به کشاورزان از طریق حضور و مشارکت آنان در کلاس¬های ترویجی و همچنین از طریق آموزش کشاورزان درخصوص نحوه صحیح مدیریت و مصرف نهاده¬ها می¬توان از اثرات زیان¬بار استفاده بیش از حد آن¬ها در فرآیند تولید جلوگیری به عمل آورد. در راستای کاهش اثرات زیستی و حفاظتی، کاهش بکارگیری کودهای شیمیایی بایستی جایگزینی کود دامی و ارگانیک توسط تولیدکنندگان و سیاست¬گذاران مورد توجه قرار گیرد. همچنین در اجرای سیاست¬های کاهش یارانه و واقعی کردن قیمت کودشیمیایی و نهاده¬های مصرفی تجدید نظر شود. Manuscript profile

زمینه و هدف: اصلاح نظام تولید در بخش کشاورزی مستلزم تعریف و پیاده سازی الگویی برای کشت محصولات، برمبنای سیاست های کلان کشور، ساختار بازار، دانش کشاورزان و پتانسیل های منطقه ای و اقلیمی در راستای حفظ محیط زیست، کاهش مصرف آب و دستیابی به مزیت های اقتصادی پایدار است. هدف از مطالعه حاضر کاربرد مدل برنامه ریزی فازی خاکستری با رویکرد زیست محیطی و کاهش مصرف آب در تعیین الگوی بهینه کشت در شهرستان جیرفت می باشد. روش بررسی: تحقیق حاضر از نظر هدف یک تحقیق کاربردی، از نظر روش مطالعه علی و از نظر روش تحقیق و ماهیت و شیوه نگرش پرداختن به مسأله استنباطی است. برنامه‌ریزی خاکستری یکی از روش‌های تحلیل سیستم‌های خاکستری، برای تصمیم‌گیری تحت شرایط عدم حتمیت است. یافته ها: نتایج نشان داد سطح زیر کشت سیب زمینی بین 5292 و 7/5328 هکتار، در منطقه می تواند تغییر کند. سطح زیر کشت پیاز بین 1547 و 9/2349 قابل‌تغییر است. سطح زیر کشت گوجه فرنگی بین 6/530 و 4/985 هکتار، در منطقه می تواند تغییر کند. سطح زیر کشت هندوانه بین 5/129 و 5/240 قابل‌تغییر است. سطح زیر کشت ذرت دانه ای بین 840 و1560 هکتار، در منطقه می تواند تغییر کند. سطح زیر کشت یونجه بین 7/1204 و 3/2237 قابل‌تغییر است. کشاورزان شهرستان جیرفت با توجه به محدودیت های ذکرشده و باهدف حداکثر مقدار سود، 1/4910 هکتار گندم، 5/1644 هکتار جو و 6/2063 هکتار خیار می توانند کشت کنند. بحث و نتیجه گیری: از آنجا که توسعه خدمات زیربنائی در کاهش محدودیت های منابع تأثیر به سزائی دارد، توجه به این امر در خصوص استفاده بهینه از منابع برای افزایش سودآوری فعالیت های منطقه می تواند موثر باشد. Manuscript profile

اجرای طرح پخش سیلاب در منطقه گربایگان فسا منجر به بهبود قابل ملاحظه منابع آبی زیرزمینی منطقه شده است. به گونه ای که ظرفیت تأمین آب منطقه از 08/4 میلیون مترمکعب به بیش از 03/14 میلیون مترمکعب افزایش یافته است. البته در حال حاضر بیش از 9/26 میلیون مترمکعب از منابع آبی این منطقه استحصال می شود که فراتر از ظرفیت است. این مطالعه با هدف ارزیابی زیست محیطی این طرح صورت گرفته است. ارزش زیست محیطی حاصل از اجرای طرح برابر با ارزش آب تأمین شده توسط این طرح در نظر گرفته شد. ارزش گذاری آب نیز در دو قسمت مجزا صورت گرفت. به این ترتیب که ارزش اضافه برداشت مازاد بر ظرفیت طرح به طور مجزا و ارزش افزایش آب در دست رس ناشی از اجرای طرح تا سطح ظرفیت طرح به طور مجزا مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزش اضافه برداشت با استفاده از دو روش تخمین تابع تقاضای تجویزی و محاسبه بازده ناخالص حاصل از اضافه برداشت مبتنی بر روش باقی مانده برآورد گردید. بر اساس روش اول قیمت هر مترمکعب اضافه برداشت شده بالغ بر 460 ریال به دست آمد و بر اساس روش تابع تقاضای تجویزی این ارزش 6/399 ریال به ازای هر متر مکعب آب به دست آمد. در حالی که قیمت آب در محدوده ظرفیت طرح بیش از 2770 ریال به ازای هر متر مکعب ارزیابی شد. بر اساس ارقام به دست آمده از روش باقی مانده منافع کل حاصل از آب اضافه برداشت شده 93/5 میلیارد ریال و ارزش آب حاصل از اجرای طرح در سطح ظرفیت طرح 57/27 میلیارد ریال برآورد گردید. همچنین مشخص گردید که ارزش آب تحت تأثیر سطح استفاده از آن قرار دارد. Manuscript profile

زمینه و هدف: کارایی پایین مصرف آب افزون بر هدر دادن منابع کمیاب آب موجب افزایش جریان آب و آلودگی های زیست محیطی نیز می شود. تحلیل اثر افزایش کارایی مصرف آب می تواند بعنوان ابزاری مطلوب به سیاستگذاران یاری رساند. در همین راستا این مطالعه با هدف تحلیل آثار افزایش راندمان آبیاری در میان بهره برداران استان فارس انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه از رهیافت برنامه ریزی چندهدفه استفاده گردیده است. یافته ها: نتایج نشان داد که اثر افزایش راندمان آبیاری بر الگوی کشت و اهداف بهره برداران شامل بازده ناخالص و ریسک بازده ناخالص و همچنین اثر آن بر ملاحظات زیست محیطی شامل مصرف آب و کودشیمیایی بررسی شد. اشتغال نیز دیگر هدف مورد توجه بود. با توجه به چندبعدی بودن آثار تحت بررسی، از رهیافت برنامه ریزی چند هدفی استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: تحلیل سناریوها نشان داد که افزایش راندمان آبیاری موجب افزایش بازده ناخالص و مصرف کودشیمیایی و تنوع در الگوی کشت می شود اما مساعدت چندانی به کاهش ریسک بازده ناخالص نمی کند. همچنین مشخص شد که افزایش راندمان در منطقه استان فارس موجب افزایش اشتغال نیز نخواهد شد. بطور کلی در افزایش راندمان اگر افزایش بازده ناخالص مورد توجه قرار گیرد بیش از سایر اهداف در جهت منافع جامعه خواهد بود. Manuscript profile

چکیدهیکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقای رفاه اجتماعی است. ازجمله عوامل مؤثر بر رفاه آزادی اقتصادی است. به این صورت که آزادی اقتصاد از طریق به‌کارگیری مجموعه ای از راه کارها به دنبال دست‌یابی به برخی اهداف است که از طریق این اهداف سطح رفاه افزایش یابد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه آزادی اقتصادی و رفاه اجتماعی در ایران با استفاده از مدل خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) انجام گرفته است. پژوهش حاضر براساس داده‌های فصلی طی دوره 1397-1380 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اثر افزایش آزادی اقتصادی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 105/0 درصد افزایش می یابد. و افزایش درآمد سرانه، شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 142/0 درصد افزایش می دهد. اثر افزایش نرخ بیکاری به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 122/0- درصد کاهش می دهد. اثر افزایش میزان تحصیلات دانشگاهی به میزان یک درصد، افزایش 283/0 شاخص رفاه اجتماعی را به دنبال داشت. همچنین با افزایش جمعیت بالای 65 سال شاخص رفاه اجتماعی به میزان 673/0- درصد کاهش می یابد. اثر افزایش اندازه دولت نیز شاخص رفاه اجتماعی را به میزان 427/0- کاهش می دهد. در نهایت اثر افزایش درآمدهای مالیاتی به میزان یک درصد، شاخص رفاه اجتماعی به میزان 361/0 درصد افزایش می یابد. با توجه به نتایج می توان گفت آزادی اقتصادی می تواند با از بین بردن محدودیت ها و محدودیت های مربوط به پیگیری های اقتصادی، شاخص رفاه اجتماعی و برابری را افزایش دهد. Manuscript profile

مطالعات مختلف نشان داده است که یکی از مهمترین راهکارهای کاهش فقر در مناطق روستایی، ایجاد اشتغال از طریق کارآفرینی می‌باشد. امروزه اهمیت کارآفرینی به‌آن‌جا رسیده است که برخی از صاحبنظران، کارآفرین را یکی از عوامل تولید، همچون سرمایه و کار شناخته و از آن به عنوان موتور توسعه‌ی اقتصادی نام می‌برند. دراین راستا، بررسی مناطق روستایی نشان می‌دهد که در حال حاضر، درآمدهای حاصل از بخش کشاورزی در حال کاهش است و مردم روستایی و به‌خصوص زنان به دنبال راه‌اندازی فرصت‌های جدید شغلی برای امرار معاش هستند.این امر می‌تواند فرصتی برای اشتغال زنان روستایی در مجاورت محل سکونتشان ایجاد کند و زمینه خودمختاری، استقلال و ارضای نیازهای آنان را از طریق حمایت‌های اجتماعی فراهم نماید. از سویی دیگر،مطالعات مختلف حاکی از تأثیر برخی از ویژگی‌های درونی کارآفرینان بر موفقیت آنها است. با توجه به این امر، پژوهش حاضربه دنبال تعیین عوامل مؤثر بر تفکر مدیریت و برنامه‌ریزی به عنوان یکی از عوامل شاخص در موفقیت کارآفرینان می‌باشد. در این مطالعه که به روش پیمایش و با استفاده از سرشماری در بین 41 نفر از زنان کارآفرین روستایی منطقه مرودشت استان فارس انجام شده است، از ابزار پرسشنامه برای جمع‌آوری داده‌های لازم بهره گرفته شد. در این راستا، برخی متغیرهای مؤثر بر تفکر مدیریت و برنامه‌ریزی کارآفرینان زن روستایی بررسی گردید. دستاوردهای این پژوهش برای برنامه‌ریزی جهت توسعه فرایند کارآفرینی در جوامع روستایی و کمک به موفقیت این کارآفرینان مفید واقع خواهد شد. Manuscript profile

The rate of pistachio export in Iran has decreased since 2010 onwards while the United States exports has risen sharply at the same time period. Thus, the present study aimed to investigate the factors which may affect negatively on exports of Iran’s pistachio. For this purpose, the macroeconomic variables and pistachio exports data of the desired period were used. Autoregressive distributed lag (ARDL) model was used for this study. The results indicated that economic growth, appreciation of the exchange rate and bank facilities remained positive and had significant effect, while liquidity growth has a significant negative effect on pistachio export. The coefficient of ECM (-1) for pistachio is -0.0642. The low amount of error correction coefficient indicated the low rate of adjustment in pistachio exports. Only 6% of the imbalance error of pre- period adjusted in each period. Therefore, solely relying on short-run policies will not be beneficial. Based on the obtained result, it is recommended to provide financial resources for pistachio producers and exporters, domestic liquidity should be directed toward productive economic activities, domestic inflation should be deflated and adjusted with exchange rate and real appreciation of the exchange rate, should be considered by improved exchange market management. Manuscript profile