به منظور بررسی تأثیر روش‌های خاک‌ورزی و کود نیتروژن برشاخص های اگروفیزیولوزیک ذرت آزمایشی در سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه‌تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس انجام گرفت. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تكرار انجام شد. عامل‌های آزمایش شامل خاک‌ورزی در سه سطح (بدون خاک‌ورزی، خاک‌ورزی حفاظتی و خاک‌ورزی مرسوم) در کرت اصلی و کود شیمیایی نیتروژن در چهار سطح شامل عدم مصرف کودهای شیمیایی صفر، 33، 66 و 100 درصد میزان توصیه شده کود نیتروژن از منبع کود اوره بر اساس آزمون خاک در کرت فرعی بود. نتایج مقایسه میانگین اثر خاک‌ورزی نشان داد بیشترین عملکرد دانه به میزان 10247 کیلوگرم در هکتار و عملکرد بیولوژیک به میزان 15754 کیلوگرم در هکتار از تیمار خاک‌ورزی حفاظتی به دست آمد. مقایسه میانگین برهم‌کنش سال در خاک‌ورزی نیز نشان داد بیشترین کارایی جذب نیتروژن در تیمار خاک‌ورزی حفاظتی در سال دوم به میزان 0/09 کیلوگرم برکیلوگرم مشاهده شد که نسبت به تیمار بدون خاک‌ورزی در سال اول 47 درصد افزایش نشان داد. کارایی جذب نیتروژن در تیمارهای خاک‌ورزی در سال دوم نسبت به سال اول افزایش یافت که این افزایش در تیمارهای خاک‌ورزی حفاظتی و بدون خاک‌ورزی بیشتر بود. مقایسه میانگین تیمار کود نیتروژن نشان داد که بیشترین نیتروژن دانه در تیمار 100 درصد کود نیتروژن به میزان 1/98 درصد به دست آمد که نسبت به تیمار شاهد 25/7 درصد افزایش نشان داد. به طورکلی، نتایج این مطالعه نشان داد با اعمال روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی می‌توان کمترین آسیب را به ساختمان خاک وارد کرد و از این طریق می‌توان حداکثر عملکرد و کارایی در گیاه ذرت را داشت. از این رو، با توجه به عملکرد دانه مناسب ترین تیمار برای منطقه مورد مطالعه استفاده از خاک‌ورزی حفاظتی در شرایط استفاده از 66 درصد نیتروژن توصیه شده می‌باشد. Manuscript profile