به‌منظور بررسی واکنش ارقام گندم نان ( Triticum eastivum L.) به میزان بذر مصرفی و مقادیر مختلف نیتروژن این تحقیق در سال 91-1390 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی شوشتر به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. سه سطح کود نیتروژن 90، 140، 190 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به‌عنوان کرت اصلی در نظر گرفته شدند. چهار تراکم 400، 500، 600، 700 بذر در مترمربع به‌عنوان فاکتور اول و دو رقم کویر و چمران به‌عنوان فاکتور دوم در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کود نیتروژن بر کلیه صفات موردمطالعه به‌استثنای شاخص برداشت، اثر معنی‌دار داشت. افزایش میزان نیتروژن باعث افزایش معنی‌دار عملکرد دانه و اجزای آن شد. اثر تراکم بذر بر کلیه صفات موردمطالعه به‌جز تعداد دانه در سنبله، معنی‌دار بود. افزایش تراکم بذر باعث افزایش ارتفاع بوته، تعداد دانه در مترمربع، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت، اما تعداد پنجه بارور و وزن هزار دانه با افزایش تراکم بذر کاهش یافتند. اثر برهمکنش نیتروژن، تراکم بوته و رقم بر کلیه صفات موردمطالعه به‌جز تعداد دانه در سنبله معنی‌دار بود. به‌طورکلی نتایج نشان داد، رقم چمران در تراکم 500 بذر در مترمربع و 190 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با تولید 656 گرم دانه در هکتار، بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. Manuscript profile

به منظور ارزیابی تاثیر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه، برخی خصوصیات فیزیولوژیک و ارزیابی شاخص های تحمل به تنش ارقام جو ( Hordeum vulgare L.)، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری در کرت اصلی شامل آبیاری نرمال مزرعه و قطع آبیاری در زمان گرده افشانی بود و ارقام نصرت، والفجر، ترکمن، جنوب، یوسف و کارون در کرت فرعی گنجانده شدند. نتایج نشان داد در شرایط تنش خشکی بیشترین عملکرد دانه در ارقام نصرت و یوسف به میزان 1/513 و 8/513 گرم در متر مربع و کمترین عملکرد دانه در رقم کارون به میزان 5/201 گرم در متر مربع مشاهده شد. میزان کاهش وزن هزار دانه ارقام نصرت، یوسف، ترکمن، جنوب، والفجر و کارون تحت تاثیر تنش خشکی در مقایسه با شاهد به ترتیب 8/12، 3/11، 6/13، 2/17، 5/16 و 6/29 درصد بود. تنش خشکی طول دوره پرشدن دانه را در تمام ارقام مورد بررسی در مقایسه با شرایط نرمال کاهش داد، بطوریکه کمترین طول دوره پرشدن دانه متعلق به رقم کارون با 1/22 روز بود. اما ارقام نصرت و یوسف بیشترین دوره پرشدن دانه را داشتند. در شرایط تنش خشکی ارقام نصرت و یوسف بیشترین رطویت نسبی برگ، شاخص کلروفیل، کربوهیدرات های محلول برگ و پروتئین های محلول برگ را به خود اختصاص دادند. در مجموع با توجه به نتایج شاخص های تحمل و حساسیت به تنش ارقام نصرت و یوسف متحمل ترین و ارقام والفجر، کارون و جنوب حساس ترین ارقام به تنش خشکی آخر فصل بودند. Manuscript profile

پژوهشی در سال 1392 در قالب آزمایش اسپلیت پلات با پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان شوشتر اجرا شد. این پژوهش شامل تنش خشکی به‌صورت قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه (=V1 قطع آبیاری از ابتدای 10 برگی گیاه تا مرحله ظهور تاسل ها، V2=قطع آبیاری از ظهور 50 درصد تاسل تا قهوه‌ای شدن ابریشم‌ها و V3= آبیاری برابر نیاز آبی گیاه تا پایان فصل رشد) به‌عنوان کرت اصلی و سطوح نیتروژن (50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به‌عنوان کرت فرعی بود. نتایج نشان داد عملکرد دانه به‌طور معنی‌دار تحت تأثیر تنش خشکی قرار گرفت. بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک در تیمار قطع آبیاری از زمان ظهور 50 درصد تاسل ها تا قهوه‌ای شدن ابریشم‌ها بود و با افزایش میزان نیتروژن مصرفی، میزان انتقال ماده خشک کاهش معنی‌داری یافت. تیمار قطع آبیاری از زمان ظهور 50 درصد تاسل ها تا قهوه‌ای شدن ابریشم‌ها با میانگین 40 درصد، دارای بیشترین سهم انتقال مجدد ماده خشک در عملکرد دانه بود. افزایش میزان نیتروژن مصرفی، عامل جزئی تولید نیتروژن مصرفی را به‌طور معنی‌داری کاهش داد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، تأمین رطوبت و نیتروژن کافی در مرحله قبل از گلدهی، از طریق افزایش تحریک سهم و میزان انتقال مجدد ماده خشک به دانه در صورت بروز تنش در مرحله بعد، از کاهش شدید وزن دانه تا حدودی جلوگیری شود. Manuscript profile