گیاهان دارویی از اهمیت بالایی در تأمین بهداشت و سلامت جامعه برخوردارند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کودهای بیولوژیک بر عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی گاوزبان، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در سال 1393 اجرا شد. عامل اصلی شامل تنش خشکی در چهار سطح، تنش در مرحله ساقه رفتن (رویشی)، تنش در مرحله گلدهی (زایشی)، تنش در مرحله رویشی+ زایشی و آبیاری کامل (شاهد) بود. تنش خشکی با یک مرحله قطع آبیاری در مرحله مورد نظر اعمال گردید. عامل کودی (کود شیمیایی: اوره و فسفات آمونیوم، کود بیولوژیک: نیتروکسین و بیوفسفات) به عنوان عامل فرعی شامل سه سطح : مصرف 100 درصد کودهای شیمیایی، کاربرد 50 درصد کودهای شیمیایی + کود بیولوژیک و کاربرد 25 درصد کود شیمیایی + کود بیولوژیک بود. تنش خشکی تأثیر معنی‌داری بر درصد موسیلاژ و عملکرد گل داشت اما بر عملکرد اسانس تاثیر معنی‌داری نداشت. بیشترین درصد موسیلاژ با میانگین 35/6 درصد، در تیمار تنش خشکی در هر دو مرحله زایشی+رویشی به دست آمد. بیشترین و کمترین عملکرد گل در تیمار شاهد و تیمار تنش در هر دو مرحله زایشی+رویشی به ترتیب با میانگین‌های 450 و 364 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. تنش خشکی باعث افزایش درصد اسانس شد و تنش در مرحله زایشی اثر بیشتری در افزایش درصد اسانس داشت. Manuscript profile

به منظور بررسی کاربرد کود های بیولوژیک بر صفات کمی و کیفی گیاه دارویی گاو زبان تحت شرایط قطع آبیاری، آزمایشـی در سـال 1393 در مزرعـه تحقیقـاتی دانشکـده کشـاورزی دانشگاه آزاد اسـلامی واحـد رودهن به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی تنش قطع آبیاری در چهار سطح، 1- قطع آبیاری در مرحله ساقه (رویشی)، 2- قطع آبیاری در مرحله گل دهی (زایشی)، قطع آبیاری در مرحله رویشی+ زایشی، 4- آبیاری کامل (شاهد) و عامل فرعی عامل کودی در سه سطح: 1- مصرف 100 درصد کود های شیمیایی 2- کاربرد 50 درصد کود های شیمیایی + کود بیولوژیک (نیتروکسین) 3- کاربرد 25 درصد کود شیمیایی + کود بیولوژیک (نیتروکسین) بود. نتایج نشان داد که قطع آبیاری تاثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، درصد اسانس، درصد موسیلاژ، عملکرد گل و محتوای کلروفیل داشت اما بر عملکرد اسانس تاثیر معنی داری نداشت. قطع آبیاری باعث افزایش درصد اسانس شد و تنش در مرحله زایشی اثر بیش تری در افزایش درصد اسانس داشت. همچنین اثر تیمار های کودی بر ارتفاع بوته، عملکرد گل، عملکرد اسانس و محتوی کلروفیل معنی دار و بر درصد اسانس، و درصد موسیلاژ تاثیر معنی داری نداشت. اثر متقابل قطع آبیاری و تیمار های کودی بر عملکرد گل و عملکرد اسانس معنی دار بود و بیش ترین آن در تیمار مصرف 50 درصد کود شیمایی+کود بیولوژیک و آبیاری کامل (بدون تنش) با میانگین های 481 و 75/1 کیلو گرم در هکتار به دست آمد و کم ترین عملکرد گل و عملکرد اسانس در تیمار 100 درصد کود شیمیایی+ قطع آبیاری در مرحله رویشی+ زایشی با متوسط 301 و 136/1 کیلو گرم در هکتار حاصل گردید. Manuscript profile