تنش های محیطی مهم ترین عامل کاهش دهنده عملکرد گیاهان و محصولات کشاورزی در سطح ایران و جهان هستند. چنانچه تنش های محیطی حادث نمی‌شدند، عملکردهای واقعی باید برابر با عملکردهای پتانسیل گیاهان می بود؛ در حالی که در بسیاری از گیاهان زراعی و باغی متوسط عملکرد واقعی گیاهان 20-30 درصد عملکرد پتانسیل آنان است. در نقاط خاصی از کره زمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش زا در تولید محصولات کشاورزی تأثیر منفی بیشتری دارند و کشاورزی در آن مناطق با تحمل هزینه بیشتر و بازده کمتر صورت می گیرد. ایران یکی از این کشورهاست که در اکثر نقاط آن تنش های غیر زنده مهمی نظیر خشکی، شوری، باد، دما و تنش های زنده، موجب کاهش عملکرد و از بین رفتن حاصلخیزی خاک و در مواردی عدم امکان تداوم کشاورزی گردیده است. برای توسعه واریته های متحمل به شوری در مناطق شور یک رویکرد یکپارچه از ترکیب ابزارهای مولکولی با روش‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ضروری است؛ بنابراین مطالعه جنبه‌های مختلف تنش و بررسی جامع از پیشرفت‌های تحقیقاتی بزرگ در مکانیسم‌های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مولکولی که سازگاری گیاه و تحمل به تنش شوری را تنظیم می‌کنند، می‌تواند کمک شایان توجهی به درک مکانیسم مقاومت و توسعه ارقام مقاوم به تنش نماید. بیوتکنولوژی، به عنوان روشی قدرتمند و مؤثر می‌تواند در کنترل تنش‌های مختلف، مفید باشد. تحقیقات بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک با هدف افزایش بازده از یک سو و جلوگیری از خسارات و ضایعات از سوی دیگر، این امکان را می‌دهد تا با حداقل ضایعات زیست محیطی و صرف حداقل سرمایه، مشکلات این بخش را حل و موجبات افزایش تولید محصولات زراعی را در سطح کلان و با هدف توسعه پایدار فراهم کند. در این تحقیق سعی شده است تعریفی از تنش‌های محیطی و تأثیر تنش شوری بر روی گیاه و مکانیسم‌های مقابله گیاهان با این تنش مورد بحث قرار گیرد. Manuscript profile

تحقیق مذکور با هدف مقایسه اثرات کمپوست، کودهای شیمیایی و دامی و تلفیق آنها برخصوصیات خاک و عملکرد گیاه هندوانه در شهرستان بافت استان کرمان انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و نه تیمار 1- شاهد 2- پنج تن کود گاوی در هکتار، 3- پنج تن کود مرغی در هکتار، 4- پنج تن کمپوست زباله در هکتار، 5- دو و نیم تن کمپوست زباله در هکتار، 6- عرف کود شیمیایی منطقه (250 کیلوگرم سوپر فسفات تریپل، 250 کیلوگرم اوره و 100 کیلوگرم پتاسیم در هکتار)، 7- تلفیق دو و نیم تن کمپوست و دو و نیم تن کود مرغی در هکتار، 8- تلفیق دو و نیم تن کمپوست و دو و نیم تن کودگاوی در هکتار، 9- تلفیق دو و نیم تن کمپوست و نصف عرف کود شیمیایی، انجام گردید. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تیمارهای آزمایشی بر اسیدیته خاک و طول بوته معنی دار نیست، ولی شوری خاک را تحت تاثیر قرار میدهد. بیشترین مقدار شوری خاک در تیمار 5 تن کمپوست و کمترین میزان شوری در تیمار کود گاوی مشاهده شد. عملکرد میوه در تیمارهای پنج تن کود مرغی و تلفیق کمپوست و کودشیمیایی با میانگین وزن میوه 7220 گرم بالاترین مقدار را دارا بود و کمترین وزن میوه در تیمار شاهد (بدون کود) با میانگین وزن5670 گرم مشاهده گردید. اثر کمپوست بر شوری خاک، استفاده مداوم از کمپوست در خاکهای استان کرمان که با تنش شوری تهدید می شوند را محدود می نماید. Manuscript profile

اسطوخودوس با نام علمی Lavandula officinalis گیاهی است دولپه‌ای، همیشه سبز، چندساله و خشبی از خانواده Lamiaceae((Labiatae که به عنوان گیاهی دارویی و زینتی شناخته شده است. این گیاهدر اطراف چمن‌کاری‌ها به عنوان گیاه حاشیه‌ای استفاده می‌شود. ارقام خوابیده بر روی زمین، پوششی بر سطح زمین ایجاد کرده و به عنوان پوشش گیاهی مناسب درمناطق خشک، شنی و صخره‌ای قابل استفاده می‌باشند. تکثیر رویشی اسطوخودوس از طریق ریشه‌دار کردن ساقه‌های سبز و جوان یا ساقه‌های خشبی و انتقال آنها به زمین اصلی صورت می‌گیرد. جهت مطالعه اثر کاربرد سطوح مختلف هورمون نفتالین استیک اسید (NAA) و محیط کشت بر میزان ریشه‌زایی گیاه دارویی اسطوخودوس، آزمایشی در گلخانه آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت اجرا گردید. در این پژوهش اثر مقادیر NAA در غلظت‌های صفر،1000، 2000،3000 و 4000 ppm و محیط کشت‌های مختلف شامل پرلایت، ماسه، مخلوط پیت-پرلایت و ماسه-پرلایت در قالب یک آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و با چهار تکرار روی ریشه‌زایی قلمه‌های اسطوخودوس مورد بررسی قرارگرفت. صفات تعداد ریشه در قلمه، وزن تر و خشک ریشه، طول ریشه، طول جوانه، تعداد جوانه، تعداد قلمه ریشه‌زده و تعداد قلمه کالوس زا یادداشت و مورد تجزیه واریانس قرارگرفت. مقایسه میانگین تیمارها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانکن انجام پذیرفت. از نرم‌افزارهای آماری SAS و SPSS جهت تجزیه‌های آماری این آزمایش استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که محیط کشت و غلظت هورمون و اثرات متقابل آن‌ها تأثیر بسیار معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه داشتند. بیشترین طول ریشه، وزن تر و وزن خشک ریشه، تعداد قلمه ریشه‌زده، تعداد جوانه و طول جوانه، با کاربرد غلظت ppm 4000 هورمون NAA و محیط کشت پرلایت بدست آمد و بیشترین تعداد ریشه در قلمه متعلق به اثر تیمارهای، غلظت ppm 4000 هورمون NAA و محیط کشت پیت– پرلایت بود. Manuscript profile

بدون شک، گیاهان دارویی مهم‌ترین و بهترین منبع تولید متابولیت‌های ثانویه هستند که همواره به عنوان منابع ارزشمند شناخته می‌شوند. متابولیت‌های ثانویه به‌جز مسیر بیوسنتزی پیچیده‌ای که برای تولید دارند، دارای ساختار پیچیده نیز هستند و همین امر مطالعه آن‌ها را با کندی مواجه کرده است. این در حالی است که ارزش بالای این ترکیبات در صنایعی همچون پزشکی، دارویی و صنایع غذایی، ضرورت مطالعه شیمیایی این ترکیبات را اجتناب ناپذیر می نماید. کارنوسیک اسید یکی از متابولیت های ثانویه از خانواده ترپن ها است که دارای خواص فراوان از جمله خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد ویروسی است. امروزه استفاده از این ماده در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی رو به افزایش است. کارنوسیک اسید ابتدا در گیاه مریم گلی مورد شناسایی قرار گرفت .در مطالعات بعدی این ماده در مقادیر بالاتر در گیاه رزماری تشخیص داده شد. در حال حاضرمطالعات کمی بر روی خواص بیو شیمیایی، فیزیولوژی و ملکولی این ماده صورت گرفته است. در این مقاله، مروری بر پیشرفت های اخیر در بررسی و شناسایی کارنوسیک اسید ، بیوسنتز ، تجمع ، نقش و کاربردهای آن در گیاه انجام شده است. در انتها نیز چشم اندازها و ضرورت مطالعات آینده مربوط به نقشهای کاربردی کارنوسیک اسید برجسته شده است. Manuscript profile

درختچه چند منظوره هوهوبا با نام علمی Simmondsia chinensis معروف به درخت معجزه، گیاهی دو پایه ، همیشه سبز و دگرگشن می باشد. دانه آن حاوی 50% روغن است. از ویژگی های روغن این گیاه می توان به ویسکوزیته بالا، نقطه اشتعال بالا، عایق بودن بالا، پایداری زیاد و فراریت کم اشاره کرد. این ترکیب، خیلی کم تحت تأثیر دما قرار می گیرد وتا حدود 300 درجه سانتی‌گراد خصوصیات خود را حفظ می کندو در حال حاضر دارای موارد استفاده فراوان صنعتی، بهداشتی، نظامی و زیست محیطی است. تحمل گرما و شوری ومقاومت به آفات و بیماریها از ویژگی های منحصر بفرد این گیاه است. این گیاه در حفاظت از خاک و مبارزه با بیابان زایی نیز نقش بسزایی دارد .بعد از فرآوری، کنجاله آن غذای مناسبی برای بز، گوسفند ، گاو و تغذیه ماهی است و هم چنین به عنوان کود ارگانیک می تواند مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به رویش هوهوبا در مناطق با شرایط آب و هوایی گرم و خشک جهان و مشابه ایران پیش بینی می‌شود این گیاه توانایی رویش در مناطق گرم و خشک کشور را دارا باشد. در این مقاله به بررسی برخی از خصوصیات زیست شناسی و زیست محیطی هوهوبا پرداخته شده است. Manuscript profile

گیاهان در دوره حیات با انواع تنش‌های محیطی مواجه می شوند که این تنش ها شانس نمو و بقای گیاهان را محدود می کنند. خشکی یکی از مهم‌ترین تنش های محیطی محدود کننده تولید و بهره برداری اقتصادی در گیاهان می باشد. در این راستا و به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و اسید آسکوربیک بر خصوصیات رشد و عملکرد گیاه دارویی زیره سبز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار، در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت در سال 1393 انجام شد. عامل اول شامل4 سطح اسید آسکوربیک ( 0 ، 01/0، 1/0 و 5/0 میلی مولار) و عامل دوم سه سطح تنش خشکی ( آبیاری در حد ظرفیت مزرعه، تنش ملایم آبیاری با 3/2 ظرفیت زراعی و تنش شدید با 3/1 ظرفیت زراعی ) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار طول ریشه، طول ساقه، مقدار پروتئین، مقدار کلروفیل و افزایش معنی دار قندهای محلول و پرولین گیاه می گردد. بیشترین تاثیرتنش خشکی بر ویژگی های مورد بررسی در تنش شدید حاصل شد. اسید آسکوربیک با داشتن خواص ضد اکسیداتیو می تواند باعث کاهش خسارات ناشی از تنش وارده به گیاه شود و غلظت های 1/0 و 5/0 میلی مولار اسید آسکوربیک بیشترین تاثیر را بر مهار تنش خشکی داشتند. Manuscript profile

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی چهار رقم مختلف کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته انجام شد. چهار رقم کنجد به نام های یکتا ، اولئان ، یلو وایت و داراب 14در پنج سطح شوری محلول کلرید سدیم با غلظت صفر دسی زیمنس بر متر بعنوان شاهد و غلظت های 16،12،8،4 دسی زیمنس برمتر مورد بررسی قرار گرفتند . صفات سرعت جوانه زنی ، وزن تر ساقه چه ، وزن خشک ساقه چه و وزن تر و وزن خشک ریشه چه در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد، در اکثر صفات مورد بررسی بین ارقام و بین سطوح مختلف شوری و همچنین اثرات متقابل ارقام و سطوح مختلف شوری تفاوت معنی داری وجود دارد . مقایسه میانگین های حاصل از آزمون دانکن نشان داد ارقام اولئان و یکتا در مرحله جوانه زنی مقاومت بیشتری نسبت به رقم های یلو وایت و داراب 14دارند و برای کشت در مناطق شور در اولویت می باشند. همچنین نتایج نشان می دهد EC=4 بهترین میزان شوری برای جوانه زنی کنجد می باشد. در عین حال کنجد شوری های متوسط EC=8 و EC=12 را نیز تحمل می کند. Manuscript profile