زمینه و هدف: پرها به‌عنوان روشی عالی برای پایش فلزات کمیاب در محیط‌زیست از دهه 1960 تا هم‌اکنون استفاده‌شده‌اند. هدف از اینتحقیق استفاده از پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست شهری می‌باشد. روش بررسی: غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس و روی در 58 نمونه‌ی پر قمری خانگی از 19 منطقه‌ی مختلف در محدوده‌ی شهرستانیزد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اندازه‌گیری غلظت فلزات کمیاب به روش هضم شیمیایی و از دستگاه جذب اتمی استفاده شد. جهت بررسی شاخص عدم تقارن سطح دو بال از روش توزین با استفاده از ترازوی دیجیتال با دقت 001/0 گرم استفاده گردید. یافته‌ها: میانگین غلظت فلزات کمیاب برای سرب µg g-1 27/1 ± 13/20، کادمیوم µg g-104/0± 85/0، مس µg g-1 28/0± 56/15 و برای روی µg g-1 77/8 ± 72/209 بدست آمد. غلظت فلزات کمیاب (سرب، کادمیوم و روی) درمناطقمختلف با توجه به ناهمگنی محیط‌زیست شهری از نظر ساختارها و فعالیت‌های انسانی در مقیاس محلی دارای اختلاف معنی‌دار بود. در این پژوهش همبستگی بین فلزات سرب و کادمیوم با فلز روی مشاهده گردید. بحث و نتیجه‌گیری: الگوی همبستگی عناصر در پر می‌تواند درنتیجه‌ی ارتباط غلظت این عناصر در محیط‌زیست و نوعی بازخور مثبت به‌منظور حفاظت در برابر آلودگی سرب و کادمیوم باشد. نتایج نشان‌دهنده‌ی جذب قابل‌توجه فلزات کمیاب ناشی از فعالیت‌های انسانی توسط پر قمری ‌خانگی و کارایی استفاده از پر قمری خانگی به‌عنوان شاخص آلودگی فلزات کمیاب در محیط‌زیست شهری بوده است. Manuscript profile

زمینه و هدف: مدیریت بهینه پسماند بیمارستان‌ها برای حفاظت از سلامتی عمومی و محیط‌زیست ضروری است، لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی متغیرهای مدیریتی پسماندهای بیمارستانی از لحاظ انطباق با استاندارد ISO 14001 می‌باشد تا علاوه بر دستیابی به نقاط ضعف مدیریت پسماند در بیمارستان‌های آموزشی شهر یزد، راهکارهایی جهت رفع این نقاط ضعف ارائه گردد. روش بررسی: این پژوهشدر سال 1392 انجام شده است. اطلاعات موردنیاز پژوهش در بخش پسماند بیمارستانی با بهره‌گیری از پرسشنامه و جداول طراحی‌شده سازمان بهداشت جهانی بدست آمد. چگونگی مدیریت زیست‌محیطی این پسماندها نیز از طریق پرسشنامه و بر مبنای استاندارد سیستم مدیریت زیست‌محیطی (ISO 14001) وبا استفاده از محتوای استاندارد ملی ایران و استفاده از طیف لیکرتکسب شد. تجزیه و تحلیل تمامی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS نسخه 16 انجام شد. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بیمارستان‌ها از لحاظ متغیرهای شناسایی جنبه‌های زیست‌محیطی،برنامه‌ریزی برای نیل به اهداف خرد و کلان، کسب آموزش‌های لازم، تدوین وظایف و مسئولیت‌های مدیریت پسماند و آمادگی واکنش در وضعیت اضطراری در شرایط پایین‌تری از میانگین فرضی (3) به سر می‌برند. در راستای شناسایی جنبه‌های زیست‌محیطی پسماندهای بیمارستانی، یافته‌ها نشان داد که از 82/2307 کیلوگرم مواد زائد تولیدی روزانه در بیمارستان‌ها، 23/62% از پسماندهامعمولی، 17/36% عفونی و 58/0% از پسماندها نوک‌تیز و برنده بودند. همبستگی معنی‌داری بین تعداد خدمات ارایه‌شده در بیمارستان‌های آموزشی با نرخ پسماندهای تولیدی روزانه مشاهده گردید (992/0r= ، 008/0P= ). رابطه رگرسیونی معنی‌داری نیز بین زیربنای بیمارستان‌های موردمطالعه و نرخ پسماند‌های تولیدی روزانه مشاهده گردید (02/0P=). Manuscript profile

به‌منظور مقایسه انباشت سرب و کادمیم در ریشه و برگ گیاه زیتون و همچنین بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف این عناصر بر میزان پرولین، سبزینگی و قندهای محلول پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع عنصر با دو سطح (سرب، کادمیم) و غلظت عنصر با سه سطح (شاهد، 200، 500 و1000میلی‌گرم بر لیتر) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کادمیم تأثیری بر میزان پرولین در گیاه زیتون نداشت، اما سرب درغلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر به‌طور معنی‌داری میزان پرولین را افزایش داد. هر دو عنصر در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر باعث افزایش معنی‌دار قند‌های محلول شدند. کادمیم نسبت به سرب باعث افزایش بیشتر قند-های محلول در گیاه زیتون شد. هر دو عنصر به‌طور مشابه باعث کاهش میزان سبزینگی برگ‌ها شدند. با افزایش غلظت سرب جذب آن در ریشه از 5/8 میلی‌گرم بر کیلوگرم در شاهد به 101 میلی‌گرم بر کیلوگرم در غلظت 1000 میلی‌گرم بر لیتر رسید. با افزایش غلظت کادمیم نیز میزان جذب آن در ریشه به 428 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم رسید. براساس نتایج این تحقیق به‌نظر می‌رسد که گیاه زیتون در غلظت‌های پایین‌تر از 200 میلی‌گرم بر لیتر با تولید پرولین و قند‌های محلول با اثر سمیت این عناصر مقابله می‌کنند. از آنجا که با افزایش غلظت این عناصر از 200 میلی‌گرم بر لیتر سبزینگی، قند و پرولین به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، کاشت این گیاه در خاک‌های آلوده به سرب و کادمیم در غلظت‌های زیاد و متوسط تحت شرایط این آزمایش توصیه نمی‌شود. Manuscript profile

اگرچه روی یک عنصر ضروری برای گیاهان است ولی غلظت بالای آن سمی است و منجر ‌به اختلالات عملکردی و ساختاری می‌شود. بدین منظور غلظت‌‌های متفاوت روی صفر (شاهد) ، 100، 200 و 400 میلی‌گرم بر لیتر و اثر تیمار همزمان روی به همراه مقدار ثابتی (750 میلی‌گرم) از نیتروپروساید سدیم ( (SNPدر سال 92-91 در نهالستان شهرستان یزد انجام شد. سپس برخی شاخص‌‌های مورفولوژی و فیزیولوژیکی کاج الدار اندازه گیری و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد میزان تجمع فلز روی در تیمار بدون SNP در سه اندام ریشه، ساقه و برگ به‌‌ترتیب با افزایش غلظت تیمار‌ها افزایش می‌یابد، بیشترین تجمع در ریشه (mg/kg 80/538) و کمترین تجمع در برگ (mg/kg 73/105) دیده شد. کلروفیل a، b، کلروفیل کل، مالون دآلدئید و پرولین تغییر معنی‌داری نداشت، اما میزان قند‌های محلول در ریشه و برگ به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. در تیمار همزمان روی و SNP نیز با افزایش غلظت روی در خاک میزان آن در ریشه، ساقه و برگ بصورت معنی‌داری افزایش یافت و بیشترین مقدار در ریشه (mg/kg 36/662) و کمترین مقدار در برگ (mg/kg 16/46) دیده شد. بطور کلی می توان نتیجه گرفت کاج الدار به دلیل مقاومت خوب آن در غلظتml/l 400 در هر دو تیمار، بدون مشاهده هیچ گونه اثر منفی و جدی بر روی فاکتورهای مهم رشدی آن و همچنین توانایی تجمع بیشتر روی در ریشه‌ها نسبت به بخش‌های هوایی می‌توان از آن به عنوان گونه تثبیت کننده برای پاک‌سازی خاک‌های مناطق آلوده به روی استفاده کرد. Manuscript profile