امروزه استفاده از نانولوله های کربن در علوم گیاهی جایگاه ویژه ای پیدا کرده و اثرات قابل قبولی از آن گزارش شده است. به‌منظور مطالعه اثر نانولوله های کربنی چند جداره (0، 10، 25، 50، 75 و 100 میلی گرم در لیتر) بر تحریک ریشه‌زایی قلمه‌های به‌لیمو (Lippia citriodora L.)، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شیراز انجام شد. نتایج نشان داد کاربرد نانولوله های کربنی چند جداره در غلظت‌های 10 تا 50 میلی گرم در لیتر به‌طور معنی‌داری منجر به بهبود ویژگی‌های مورفولوژیکی ریشه در مقایسه با شاهد شد. بیشترین افزایش در وزن ریشه (حدود 200% افزایش نسبت به تیمار شاهد) در پاسخ به کاربرد 50 میلی گرم در لیتر نانولوله های کربن مشاهده شد. همچنین حجم ریشه در پاسخ به این غلظت از تیمار تا حدود 165% نسبت به شاهد ارتقاء یافت؛ درحالی‌که کاربرد 100 میلی‌گرم در لیتر نانولوله های کربنی حجم ریشه را به‌طور معنی‌داری کاهش داد. پایین‌ترین تعداد ریشه‌ها در قلمه‌های تیمار شده با 100 میلی گرم در لیتر نانولوله های کربن مشاهده شد. اعمال نانولوله های کربنی به میزان 50 میلی گرم در لیتر تعداد ریشه‌های موجود در قلمه‌ها را به‌طور معنی‌داری (تا 50 درصد) نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. از سوی دیگر، بالاترین طول ریشه در نمونه‌ها به دنبال اعمال این غلظت از تیمار مشاهده شد بطوری که 94/65 درصد افزایش نسبت به شاهد ثبت شد. تحقیق حاضر ضمن گزارش اثرات امید بخش نانولوله‌های کربنی در ارتقاء ریشه زایی گونه به لیمو، مطالعات تکمیلی در رابطه با بهبود رشد اندام های بالازمینی این گونه دارویی را پیشنهاد می کند. Manuscript profile