چکیده:با تکیه ملک سلمان بر قدرت در سال 2015 و اعطای ولیعهدی با اختیارات و مسئولیت‌های گسترده به فرزندش محمد بن سلمان، که به روی کار آمدن نسل جدیدی از رهبران در این کشور منجر گردید، سیاست‌های این کشور در غرب آسیا در ارتباط با اسرائیل از پوسته محافظه‌کارانه خود خارج و در قالب یک صف‌آرایی در حال ظهور است. مقاله حاضر با بررسی این صف‌آرایی از منظر نظریات موازنه قدرت والتز، موازنه تهدید استفن والت و موازنه منافع رندال شولر، این سوال را مطرح می‌کند که کدام نظریه یا ترکیبی از نظریه‌ها بهتر می‌تواند ریشه‌های این صف‌آرایی را تبیین کند. در پاسخ به این سوال نویسندگان بر این باورند که رفتارسازی در سیاست خارجی عربستان سعودی نه تنها به واسطه تأثیرپذیری از عوامل ساختاری، بلکه به جهت ویژگی‌ها و عوامل داخلی موثر بر متغیر میانجی دولت است که به سمت صف‌آرایی جدید با اسرائیل و ایجاد موازنه در غرب آسیا به منظور مقابله با جمهوری اسلامی ایران پیش می‌رود. اگرچه نظریه توازن تهدید استفان والت در تبیین عوامل ساختاری از کارایی بهتری برخوردار است اما نظریه رندال شولر به جهت تأکید هم‌زمان بر عوامل داخلی و ساختاری قدرت در قالب توازن منافع، از قدرت تبیین‌کنندگی بالاتری برخوردار می‌باشد. Manuscript profile

مسئله این پژوهش، چیستی شبکه مضامین نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین از منظر تحلیل‌های منتشر شده درباره برنامه غیررسمی همکاری‌های جامع 25 ساله ایران و چین در سپهر سیاسی ایران در فاصله زمانی اوایل تیرماه 1399 تا پایان شهریور 1399 است. جامعه آماری این پژوهش تمامی منابع اینترنتی مرتبط با این مسئله در ایران بود. پس از بررسی منابع مستخرج از پایگاه‌های داده، داده‌های متشکل از یادداشت‌ها، مصاحبه و گفتگوها و تحلیل‌های مربوط به رسانه‌های ایرانی، 60 منبع به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. پایایی نتایج با استفاده از روش هولستی 0/901 برآورد گردید. در این مقاله مضمون‌های نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین از رهگذر این برنامه با استفاده از روش تحلیل مضمون و فرآیند انجام آن به صورت دستی و با استفاده از نرم‌افزارNvivo انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که می‌توان نگاه ایرانی به راه ابریشم نوین چین را در دو مضمون فراگیر کاملا متضاد وابستگی متقابل شرقی با 16 مضمون پایه‌ای و سه مضمون سازمان‌دهنده و مضمون فراگیر وابستگی شرقی با 16 مضمون پایه‌ای و 5 مضمون سازمان‌دهنده خلاصه نمود. Manuscript profile

با فروپاشی نظام دو‌قطبی و تغییر در دو بعُد عرصه نظام و اولویت‌بندی موضوعات در نظام نوین جهانی، خاورمیانه به یکی از بستر‌های اعمال استراتژی بازدارندگی نوین تبدیل گردید. جمهوری اسلامی ایران نیز که در منطقه منازعه‌آلود خاورمیانه قرار گرفته است برای تامین امنیت خود بر بازدارندگی تاکید دارد. مقاله حاضر با تحلیل کیفی ضمن توجه همزمان به رویکردهای قدرت‌محور، هویت‌محور و منفعت‌محور در قالب سه سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در صدد پاسخ به این سوال بوده است که "استراتژی کنونی ایران با چه مولفه‌هایی از بازدارندگی نوین همخوانی دارد؟" فرضیه مورد بررسی برای پاسخ به این پرسش عبارت است از: "استراتژی امنیتی-دفاعی ایران صرفا از مولفه نظامی بازدارندگی،نه تمامی مولفه‌های بازدارندگی نوین الهام گرفته است. بدین معنا که هم‌افزایی تمامی ابعاد از جمله ابعاد نظامی، سیاسی، اقتصادی بازدارندگی پساجنگ سردی، در معادله بازدارندگی ایران وجود نداشته و بازدارندگی برای ایران عکس‌العملی نظامی در برابر اقدامات بازدارنده مخاصمان برون‌منطقه‌ای و متحدان منطقه‌ای آنها بوده است".در همین راستا، تلاش برای رسیدن به درک جامعی از بازدارندگی و سیر تحول آن با رویکرد آسیب‌شناسی برای تبیین مدل مناسب بازدارندگی ایران، هدف این پژوهش را تشکیل می‌دهد. بر اساس یافته‌های تحقیق، می‌توان گفت به علت افزایش تاثیر دو محیط منطقه‌ای و بین-المللی نسبت به محیط ملی، عملکرد ایران بیشتر مبتنی بر الزامات جنگ نامتقارن است تا بازدارندگی. همچنین موفقیت بازدارندگی ایران به استفاده از بازدارندگی با انکار در مقابل بازدارندگی با مجازات بستگی دارد. Manuscript profile

چرایی عادی‌سازی سیاست چین در قبال آمریکا در دهه 1970، پرسشی اصلی پژوهش حاضر است. در پاسخ، نگارندگان این فرضیه را مورد راستی آزمایی قرار می‌دهند که روی کار آمدن رهبران جدید با ادراکات متفاوت از رهبران نسل پیشین، متغیر اصلی در عادی‌سازی سیاست‌های چین در قبال آمریکا بوده است. چین تحت رهبری مائو تسه دونگ طی دو دهه (1960-1950) علی‌رغم اتخاذ برنامه‌های اقتصادی و فرهنگی متعدد ازجمله جهش بزرگ به جلو، راه رفتن با دو پا انقلاب فرهنگی و غیره و همچنین اتخاذ راهبردهایی در سیاست خارجی نظیر تکیه به یک‌طرف، مبارزه با دو مشت و ایده انقلاب جهانی، نه‌تنها نتوانست کشور پرجمعیت چین را از فقر و انزوا نجات دهد، بلکه بیش ‌از پیش منجر به فقیرتر شدن مردم و درخطر افتادن موجودیت کشور شد. هم‌زمانی این شرایط با کناره گیری و سپس مرگ مائو موجب شد تا جناح عمل گرا به رهبری دنگ شیائو پینگ قدرت را در دست‌ گیرند. رهبری جدید و همفکرانش، ادامه سیاست‌های پیشین را برای مشروعیت حزب و بقای چین، بسیار پرمخاطره تشخیص دادند؛ بنابراین برنامه اصلاحات اقتصادی و لزوم یادگیری و بهره‌گیری از فرصت‌های بین‌المللی که یکی از محورهای آن عادی‌سازی روابط با آمریکا بود، در دستور کار دولت قرار گرفت. Manuscript profile