Journal of Environmental Science and Technology
,
Issue10,Year,
Winter
2019
زمینه و هدف: در حال حاضر رقابتپذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن بهعنوان وسیلهای جهت دستیابی به توسعه پایدار یاد میشود. بسیاری از پژوهش گران، رقابتپذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی میدانند، اما رقابتپذیری شهری باید از دیدگاه وسیعتری مورد بررسی قرا More
زمینه و هدف: در حال حاضر رقابتپذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن بهعنوان وسیلهای جهت دستیابی به توسعه پایدار یاد میشود. بسیاری از پژوهش گران، رقابتپذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی میدانند، اما رقابتپذیری شهری باید از دیدگاه وسیعتری مورد بررسی قرار گیرد و باید علاوه بر ابعاد اقتصادی بر ابعاد غیراقتصادی زندگی شهری نیز تأکید کند. با توجه به خلأ موجود در این زمینه پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سطحبندی استانهای ایران با تأکید بر ابعاد اجتماعی و زیستمحیطی انجامشده است.
روش بررسی: این پژوهش با استفاده از 36 شاخص مربوط به بعد اجتماعی و زیستمحیطی به دنبال ارزیابی رقابتپذیری اجتماعی و زیست محیطی شهری با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیاره(MCDM) است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه ی آماری تحقیق شامل کلیه ی استانهای کشور در سال 1390 میباشد. برای تجزیهوتحلیل دادهها ابتدا از مدلهای HAW و SAW استفادهشد و در نهایت با روش کاندرست ادغام گردید و به 5 گروه با توان رقابتپذیری بسیار بالا، بالا، متوسط و پایین و بسیار پایین تقسیم گردید. برای پیدا کردن ضریب اهمیت هریک از شاخصها از مدل آنتروپی شانون استفادهشده است.
بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بر اساس مدل کاندرست، نشان میدهد که بین استانهای کشور ازلحاظ برخورداری از شاخصهای اجتماعی و زیستمحیطی رقابتپذیری شهری اختلاف فراوانی وجود دارد به طوری که اختلاف بین استان تهران(رتبه اول) با امتیاز 30 و استان سمنان(رتبه آخر) با امتیاز 25-، خیلی زیاد بوده(55) و این اختلاف زیاد ناشی از عدم تعادل در آمایش سرزمین است. رتبهبندی نهایی نشان میدهد که استانهای تهران، البرز، خوزستان، خراسان جنوبی، اصفهان و خراسان رضوی توان رقابتپذیری بسیار بالایی داشته و استانهای کهکیلویه و بویراحمد، اردبیل، یزد، گلستان، چهارمحال بختیاری و سمنان از توان رقابتپذیری بسیار پایینی برخوردار میباشند
Manuscript profile
Journal of Environmental Science and Technology
,
Issue3,Year,
Summer
2021
زمینه و هدف: یکی از موضوعات اساسی در تحلیلهای کمی دادههای رقومی ماهوارهای، اطمینان از پایداری حساسیت رادیومتریسنجنده ماهواره پس از پرتاب به فضاست که دستیابی به چنین هدفی نیازمند کالیبراسیون رادیومتری سنجنده ماهواره میباشد. هدف از این تحقیق، بررسی امکان استفاده از نم More
زمینه و هدف: یکی از موضوعات اساسی در تحلیلهای کمی دادههای رقومی ماهوارهای، اطمینان از پایداری حساسیت رادیومتریسنجنده ماهواره پس از پرتاب به فضاست که دستیابی به چنین هدفی نیازمند کالیبراسیون رادیومتری سنجنده ماهواره میباشد. هدف از این تحقیق، بررسی امکان استفاده از نمکزارهای مناطق خشک بهعنوان پدیدههای زمینی مرجع برای کالیبراسیون رادیومتری سنجندههای LISSIII و ASTERمیباشد. بدین منظور از نمکزارهای مناطق خشک دامغان، کاشان و مهارلو برای کالیبراسیون رادیومتری باندهای انعکاسی سنجندههای LISSIIIو ASTERاستفاده شد.روش بررسی: ابتدا ویژگیهای نمکزارهای مناطق مورد مطالعه بر اساس تحقیقات قبلی، مطالعات میدانی و دادههای ماهوارهای موجود ارزیابی گردید. سپس با استفاده از روابط کالیبراسیون، اطلاعات موجود در فایلهای راهنما و همچنین ضرایب کالیبراسیون سنجندههای مورد استفاده، بازتاب طیفی نمکزارها در باندهای انعکاسی محاسبه شده و همبستگی بین درجه روشنایی تصاویر و بازتاب طیفی نمکزارها (تابش دریافتی سنجنده ماهواره در بالای اتمسفر) ارزیابی شد.یافته ها: رابطه خطی و ضریب همبستگی بالا (بیشتر از 8/0) در هر یک از باندهای مرئی و مادون قرمز نزدیک سنجندههای LISSIII و ASTER نشان داد که نمکزارهای مناطق خشک بهعنوان پدیدههای زمینی مرجع میتوانند برای کالیبراسیون رادیومتری سنجندههای LISSIII و ASTER در باندهای انعکاسی محدوده مرئی و مادون قرمز نزدیک کارایی داشته باشند.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که روند تغییرات بسیار هماهنگ با یکدیگر میباشد (ضریب تبیین بین 8/0 تا 9/0)، بهعبارتی با افزایش مقدار درجه روشنایی، مقدار بازتاب طیفی نیز افزایش پیدا میکند. بهدلیل وجود رابطه خطی و ضریب همبستگی بالا (بیشتر از 8/0) در هر یک از باندهای مرئی و مادون قرمز نزدیک سنجندههای LISSIII و ASTER، اتمسفر تأثیر چندانی در تابش دریافتی سنجنده نداشته است.
Manuscript profile
Journal of Environmental Science and Technology
,
Issue1,Year,
Spring
2020
زمینه و هدف: ارزیابی پایداری محیط زیستی، بهعنوان یکی از مهمترین ابزار در فرآیند برنامهریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاستگذاریها و برنامهریزیها امری اجتنابناپذیر است. به همین منظور پژوهش حاضر باهدف سنجش و ارزیابی میزان پایداری محیط زیستی در بین شهرس More
زمینه و هدف: ارزیابی پایداری محیط زیستی، بهعنوان یکی از مهمترین ابزار در فرآیند برنامهریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاستگذاریها و برنامهریزیها امری اجتنابناپذیر است. به همین منظور پژوهش حاضر باهدف سنجش و ارزیابی میزان پایداری محیط زیستی در بین شهرستانهای استان آذربایجان شرقی انجامشده است.روش بررسی: روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی باهدف کاربردی میباشد. جامعه آماری تحقیق 20 شهرستان استان آذربایجان شرقی است. بهمنظور ارزیابی و رتبهبندی پایداری محیط زیستی 13 شاخص از مؤلفههای زیستمحیطی شهرستانهای استان از سال نامه آماری 1391 انتخاب شدند، این متغیرها با استفاده از روش آنتروپی شانون وزن دهی شدند و برای تجزیهوتحلیل دادهها و رتبهبندی و تعیین درجه پایداری شهرستانها از روش تصمیمگیری چند معیاره ویکور استفاده گردید.یافته ها: یافتههای تحقیق بیان گر تفاوت در پایداری محیط زیستی در بین شهرستانهای استان می باشد. به گونه ای که از 20 شهرستان، 4 شهرستان پایدار(عجبشیر، بناب، ورزقان و مرند به ترتیب با امتیاز 0271/0، 1510/0، 1810/0 و 2144/0) ، 2 شهرستان نسبتاً پایدار(بستانآباد و جلفا به ترتیب با امتیاز 2795/0 و 3846/0) ، 6 شهرستان نیمه پایدار(تبریز، مراغه، ملکان، شیستر، خداآفرین و میانه به ترتیب با امتیاز 4755/0، 5145/0، 5793/0، 5832/0، 5933/0و 6459/0) ، 5 شهرستان نسبتاً نیمه ناپایدار(چاراویماق، هریس، کلیبر، سراب و آذرشهر به ترتیب با امتیاز 6879/0، 7424/0، 7496/0، 7660/0و 8125/0) و 3 شهرستان (اسکو، اهر و هشترود به ترتیب با امتیاز 8436/0، 9001/0و 9499/0) جزء شهرستانهای محروم استان از لحاظ شرایط محیط زیستی میباشند که از پایداری محیط زیستی کم تری برخوردارند.بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشاندهنده این است که شهرستانهای استان آذربایجان شرقی از لحاظ پایداری محیط زیستی در موقعیت نیمه پایدار قرار دارد. در کل میتوان دریافت کرد که بیش تر شهرستانها در فرآیند پایداری محیط زیستی در وضعیت نیمه پایدار و نسبتاً ناپایدار قرار دارند و نیازمند اولویت بیش تری برای اجرای برنامههای هدف مند توسعه پایدار میباشند.
Manuscript profile
Journal of Environmental Science and Technology
,
Issue10,Year,
Winter
2020
زمینه و هدف: مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دستبهگریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن است. در حال حاضر مسئلهای که راجع به مسکن در سطح جهانی از آن صحبت می شود مسئله کمبود More
زمینه و هدف: مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دستبهگریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن است. در حال حاضر مسئلهای که راجع به مسکن در سطح جهانی از آن صحبت می شود مسئله کمبود واحد های مسکونی است و درعینحال آنچه به کیفیت واحد های مسکونی بازمیگردد تقریباً در بسیاری از نقاط دنیا رعایت نمی شود. این در حالی است که برای برنامه ریزی و برنامه ریزی مسکن هر شهر، پیدا کردن پاسخ سنجش فضایی کیفیت مسکن از ملزومات اساسی به شمار می آید. بنابراین هدف از پژوهش حاضر سنجش نابرابری های فضایی شاخصهای کیفیت مسکن در سطح شهر اردبیل به منظور انجام برنامه ریزی بهتر برای بخش مسکن این شهر می باشد.
روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف از نوع کـاربردی و ازنظر ماهیـت و روش تحقیـق مورداستفاده از نــوع روش های توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز از داده های بلوک های آماری سال 1390 شهر اردبیل استخراجشدهاند. جامعه آماری پژوهش بلوک های آماری شهر اردبیل در سال 1390 است. برای بررسی وضعیت نابرابری شاخصهای کیفیت مسکن و شناخت الگوی فضایی گسترش این نابرابری از مدل های آمار فضایی، تحلیل لکه های داغ (Hot Spot Analysis) و خود همبستگی فضایی (Morans I)، در نرمافزار Arc/GISاستفادهشده است.
یافته ها: بر اساس بررسی های انجامگرفته، بلوک های شهر اردبیل به لحاظ شاخصهای کیفیت مسکن در وضـعیت نـا برابر قـرار دارند بهگونهای که، محلات و مناطق واقع در بخش های شمالی و شمال غربی به لحاظ برخورداری از شاخصهای کیفیت مسکن در وضعیت نا مطلوبی می باشند و محلات مرکزی و جنوبی شهر از این نظر از وضعیت بهتری برخوردار می باشند.
بحث و نتیجه گیری: الگوی توزیع نا برابری شاخصهای کیفیت مسکن در شهر اردبیل به صورت خوشه ای بوده و همچنین بین کیفیت مسکن و طبقات اجتماعی در شهر اردبیل رابطه معنا داری وجود دارد. درنتیجه میبایست برنامه ریزی های شهر به ویژه برنامه ریزی های مسکن برای شهر اردبیل در بخش های شمالی و شمال غربی (بافت روستا-شهری) بیشتر موردتوجه و مدنظر قرار گیرند.
Manuscript profile
Journal of Environmental Science and Technology
,
Issue10,Year,
Winter
2019
زمینه و هدف: به دنبال رشد و گسترش بی رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسلهای امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم است؛ اما ارزیابی این که چه شهری سالم است یا این که در مقابل سایر شهرها در چه سطحی از سلامت قرا More
زمینه و هدف: به دنبال رشد و گسترش بی رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسلهای امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم است؛ اما ارزیابی این که چه شهری سالم است یا این که در مقابل سایر شهرها در چه سطحی از سلامت قرار دارد، هنوز مسالهای پیچیده و مبهم می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی وضعیت شاخصهای شهر سالم در سکونت گاههای شهری استان اردبیل، انجام شده است و شهرستانهای استان اردبیل بر اساس 42 معیار از شاخصهای شهر سالم رتبهبندی و سطحبندی شدهاند. در این پژوهش وزن معیارهای شهر سالم با روش فرایند تحلیل شبکهای(ANP) تعیینشده سپس بهمنظور ارزیابی سکونت گاههای شهری، از مدل تصمیمگیری چندمعیارهTOPSIS استفاده گردید. یافتهها: تحلیل فضایی وضعیت شاخصهای شهر سالم در سکونت گاههای شهری استان اردبیل، حاکی از آن است که شهرستانهای کوثر، نمین و سرعین بهعنوان شهرستانهای برخوردار ، شهرستانهای خلخال، نیر، گرمی و بیله سوار نیمه برخوردار و شهرستانهای مشگینشهر، پارسآباد و اردبیل کم برخوردار میباشند. بحث و نتیجهگیری: نتایج بررسی نشان میدهد رابطه معنیداری بین جمعیت و رتبه هر شهرستان وجود دارد بهطوریکه شهرستانهای پارسآباد، مشگینشهر و اردبیل که پرجمعیتترین شهرستانهای استان میباشند در دامنه کم برخوردار از شاخصهای شهر سالم قرارگرفتهاند. نتایج حاصل از پژوهش بهصورت فضایی در محیط GIS ترسیمشده است.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications