چکیده زمینه و هدف: در کشور ما که نسل جوان آن بیش‌ترین درصد جمعیت را تشکیل می‌دهد، آموزش محیط زیست می‌تواند تاثیر قابل توجهی در تقویت فرهنگ زیست محیطی و رسیدن به اهداف توسعه پایدار داشته باشد. آشنایی جوانان با علوم پایه محیط زیست در مقاطع مختلف تحصیلی می‌تواند روحیه سازگاری و حفاظت از منابع طبیعی را در آن‌ها تقویت کرده و حس مسوولیت‌پذیری را به صورت منطقی در آنان افزایش دهد. هدف این مقاله بررسی دیدگاه دانش آموزان دوره دبیرستان شهرستان مشگین‌شهر پیرامون حفظ محیط زیست می‌باشد. روش بررسی: روش کار به صورت میدانی بوده و اطلاعات از طریق پرسش نامه از 164 نفر از دانش آموزان مقطع دبیرستان شهرستان مشگین‌شهر جمع‌آوری گردیده است. روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی-تحلیلی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش نامه‌ای محقق ساخته بوده که ضریب پایایی آن 85/0 برآورد شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره و از طریق نرم افزار SPSS انجام پذیرفت. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد که دانش‌آموزان به مسایل مربوط به حفظ محیط زیست علاقه‌مند بوده و حفاظت از محیط زیست را تا حدی از وظایف خود می‌دانستند و در رابطه با مسایل و مشکلات مربوط به حفاظت از آن، در حد قابل قبولی اطلاعات و آگاهی داشتند. بحث و نتیجه‌گیری: برای رسیدن به توسعه‌ای پایدار یعنی توسعه‌ای موزون و با حفظ ارزش‌های زیست محیطی، باید به تحول فرهنگ زیستی جوامع اندیشید تا مردم تشکیل دهنده جوامع، منش خود را با پایداری و پویایی طبیعت تطبیق دهند، زیرا بروز بحر‌ان‌های زیست محیطی و انهدام و تحلیل منابع طبیعی به‌همراه افزایش جمعیت باعث شده است که انسان امروز بیشتر برای جلوگیری از نابودی محیط زیست خود تلاش کند. در نهایت نتایج آزمون‌های آماری نشان داد که به جز متغیرهای تمایل به ایجاد تشکل‌‌های زیست‌محیطی، میزان بازدید از پارک‌‌ها و فضای سبز، بازدید دانش آموزان از مراکز مرتبط با محیط زیست، استفاده از آموزش‌‌های عملی حفاظت از محیط زیست و استفاده از فیلم‌های آموزشی در زمینه محیط زیست، بین تمامی متغیرهای تحقیق از جمله میزان مطالب آموزشی زیست‌محیطی در کتاب درسی، نگرش نسبت به حفاظت از محیط زیست، میزان علاقه به محیط زیست، مجهز بودن کتابخانه‌های مدارس به منابع علمی، استفاده از مجلات و نشریات زیست محیطی، میزان بازدید کارشناسان محیط زیست از مدارس، شرکت در فعالیت‌های داوطلبانه زیست محیطی، اطلاع رسانی دبیران در خصوص حفظ محیط زیست با دیدگاه دانش آموزان نسبت به حفاظت از محیط زیست رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. Manuscript profile

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی شهرستان نیر انجام شده است. ماهیت این تحقیق کاربردی، روش اجرای آن توصیفی- تحلیلی؛ و نوع آن، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را ساکنان روستاهای کورعباسلو و سقزچی (دارای گردشگر) و روستاهای رضاقلی قشلاقی و شیرین بلاغ (فاقدگردشگر) تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و به تعداد 250 نفر (250 پرسشنامه در روستاهای دارای گردشگر و 250 پرسشنامه در روستاهای فاقدگردشگر) تعیین شده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، کرونباخ برای بخش‌های مختلف پرسش‌نامه 85/0 الی93/0 محاسبه شد. آزمون آماری مورد استفاده آزمون T مستقل می باشد. هم چنین با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه 922/0 محاسبه شده است. نتایج تحلیل آزمون T مستقل نشان گر وجود ارتباط بین شاخص های حکمروایی و توسعه گردشگری روستایی با سطح معنی داری 000/0 می باشد. Manuscript profile

ظرفیت‌سازی اجتماعی به مجموعه دارایی‌های موجود در درون یک اجتماع باز می‌گردد که می‌تواند شامل منابع مورد نیاز برای انجام امری خاص یا آگاهی، تخصص و رهبری برای انجام یک رخ‌داد باشد هدف این مقاله بررسی نقش فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در ظرفیت‌سازی اجتماعی نواحی روستایی شهرستان مشگین‌شهر می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمام روستاهای دارای دفاتر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات روستایی (ICT) شهرستان مشگین‌شهر است. برای برآورد حجم نمونه از روش نمونه‌گیری کوکران با سطح اطمینان 95 درصد استفاده شده است در این تحقیق روش گردآوری داده‌ها برای پاسخ‌گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده‌های ثانویه) و پیمایشی(داده‌های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش‌نامه و مصاحبه بوده است. روایی پرسش‌نامه توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در ناحیه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق 71/0 الی84/0 بدست آمد. در نهایت نتایج تحقیق نشان داد که به جز متغیرهای انسجام اجتماعی و خدمات اجتماعی بین تمامی متغیرهای تحقیق و بهره‌گیری از خدمات فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معنی‌داری وجود دارد. در نهایت، با توجه به نتایج پژوهش پیشنهادات کاربردی ارائه شده است. Manuscript profile

هدف این مقاله مطالعه و تحلیل اثرات سرمایه اجتماعی در بهبود تاب‌آوری روستاییان پیرامون مدیریت سانحه زلزله در مناطق روستایی شهرستان ورزقان می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، پیمایشی و نیز از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه روستاهای آسیب دیده دهستان ازومدل شمالی و خانوارهای ساکن در این روستاها به تعداد 398 خانوار است که از این میان تعداد 196 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این تحقیق روش گرد‌آوری داده‌ها برای پاسخ‌گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده‌های ثانویه) و پیمایشی (داده‌های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش‌نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق72 /0 الی 88/0 بدست آمد. در نهایت، نتایج، یافته‌های استنباطی تحقیق نشان داد که به جز دو متغیر میزان انسجام اجتماعی و رضایتمندی بین تمامی متغیرهای تحقیق با بهبود تاب‌آوری روستاییان در مناطق روستایی شهرستان ورزقان رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد و در خاتمه، با توجه به تحلیل نتایج پیشنهادات کاربردی ارائه شده است. Manuscript profile

وفاق اساس زندگی اجتماعی را در مناطق روستایی تشکیل داده و فقدان آن موجب بی‌سازمانی، فروریزی ساخت جامعه روستایی و از هم پاشیدگی حیات اجتماعی آن می‌شود. هدف این مقاله مطالعه و تحلیل عوامل بهبود وفاق اجتماعی روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. در این تحقیق روش گرد‌آوری داده‌ها برای پاسخ‌گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده‌های ثانویه) و پیمایشی (داده‌های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش‌نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق 84 /0 الی 91/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج: نتایج تکنیک تحلیل عاملی نشان داد مهم‌ترین عوامل بهبود وفاق اجتماعی در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مولفه (توانمندسازی اجتماعی و تقویت تعلق مکانی، تقویت رضایتمندی و اطلاع‌رسانی، اعتمادسازی و ظرفیت‌سازی نهادی و تقویت زیرساخت اقتصادی و توانمندسازی روان‌شناختی) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 17/58 می‌باشد. نوآوری تحقیق حاضر عبارتند از: شناخت شاخص‌های موثر بر بهبود وفاق اجتماعی، توجه به سرمایه اجتماعی به جای سرمایه فیزیکی در منطقه مورد مطالعه و طرح مفاهیم برساخته توسط نگارندگان می‌باشد Manuscript profile

ظرفیت‌سازی اجتماعی به عنوان یکی از ارکان اصلی مدیریت و مدیریت توسعه پایدار روستایی محسوب می‌شود؛ و به خوداتکایی مردمی، دسترسی به حقوق در بعد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، خودکفایی در تامین مواد غذایی استراتژیک، دسترسی به درآمدها، داریی‌ها و تسهیلات اعتباری، دسترسی به دانش و فن‌آوری و وجود یک فضای مشارکتی در تمامی جنبه‌های تلاش انسانی منتهی می‌شود. هدف اصلی این پژوهش تحلیل اثرات ظرفیت‌سازی اجتماعی بر بهبود مدیریت توسعه روستایی شهرستان گرمی است. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی است جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل کل روستاییان بالای 15 سال ساکن در مناطق روستایی شهرستان گرمی می‌باشد (37653=N)، که از این میان تعداد 400 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق73/0 الی 82/0 بدست آمد. در نهایت، یافته های استنباطی پژوهش نشان داد که بین متغیرهای آموزشی و ترویجی، اعتماد به نفس، کیفیت زندگی، انسجام اجتماعی، خدمات اجتماعی، مهارت‌های فنی و مدیریتی، تقویت تعاملات اجتماعی و تقویت تشکلات مردمی با بهبود مدیریت توسعه روستایی رابطه معنی‌داری و جود دارد و این نتیجه حاصل شد که ظرفیت سازی اجتماعی به بهبود شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، نهادی و محیطی مناطق روستایی منتهی می‌شود. Manuscript profile

مقدمه: اعتیاد یکی از بزرگترین معضلاتی است که حیات جوانان روستایی را تهدید می‌کند لذا بررسی عوامل موثر بر اعتیاد گامی مهم در مبارزه با این پدیده مهلک است. هدف پژوهش: هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر کاهش گرایش جوانان روستایی به مصرف مواد مخدر می‌باشد. روش شناسی تحقیق: این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. در این تحقیق روش گرد‌آوری داده‌ها برای پاسخ‌گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده‌های ثانویه) و پیمایشی (داده‌های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش‌نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق 75 /0 الی 89/0 بدست آمد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: اردبیل یکی از شهرهای قدیمی در شمال غربی ایران و مرکز استان اردبیل است و مطابق سرشماری 2016، جمعیت اردبیل 529374 نفر می‌باشد.یافته‌ها و بحث: یافته‌های این پژوهش نشان داد که اعتیاد در بین جوانان روستایی شیوع بیش‌‌تری دارد و عوامل متعددی در گرایش جوانان روستایی به مصرف مواد مخدر دخیل است که مهم‌ترین آن فقدان معنا می‌باشد. نتایج: یافته‌های این پژوهش نشان داد که مهم‌ترین عوامل موثر بر کاهش اعتیاد جوانان روستایی به مواد مخدر در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مولفه (توانمندسازی و اقدامات حمایتی، فقرزدایی و سالم‌سازی محیط پدیداری، تقویت بنیان‌های خانواده و سرمایه روان شناختی و ترویج فعالیت‌های گروهی و تقویت بنیان‌های ارزشی و اخلاقی) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 93/48 می‌باشد. Manuscript profile

هدف: هدف این مقاله مطالعه و تحلیل اثرات سرمایه روان‌شناختی بر بهبود احساس امنیت اجتماعی مناطق روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. روش شناسی تحقیق: این تحقیق از نوع کاربردی و به روش تحلیلی-تبیینی است که با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. برای جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسش‌نامه، به روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان اردبیل مراجعه شد که جامعه آماری پژوهش را تشکیل می‌دهند. تعداد کل روستاییان بالای 15 سال شهرستان اردبیل 123264نفر بود. برای تعیین حجم نمونه ساکنان مناطق روستایی شهرستان اردبیل، با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده از طریق فرمول کوکران، 383 نفر از روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان اردبیل انتخاب شدند. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS ، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق 82/0 الی 86/0 بدست آمد. یافته ها و بحث: نتایج حاصل از یافته‌های توصیفی تحقیق نشان داد که از بین میانگین مولفه‌های سرمایه روان‌شناختی، میانگین خودکارآمدی (54/7) در رده اول و میانگین امیدواری (89/4) در رده آخر قرار دارد. و نیز، نتیجه حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد به جز مولفه‌ امیدواری بین تمامی مولفه‌های تحقیق با بهبود احساس امنیت اجتماعی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد و در خاتمه، با توجه به تحلیل نتایج، پیشنهاداتی کاربردی نیز ارائه شده است. Manuscript profile

تجربیات کشوهای متعدد نشان می دهد، هر تغییر ساختاری از طریق صنعتی شدن نه تنها نقش اقتصادی با ارزش در مناطق روستایی ایجاد می نماید، بلکه منجر به اقتصاد خودرانشی نیز می‌گردد. هدف این مقاله بررسی شهرک‌های صنعتی در توسعه کالبدی و اقتصادی روستاهای پیرامون می‌باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد که به استفاده از روش پیمایش انجام شده است. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسشنامه صورت گرفت و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامه تحقیق 79/0 الی 83/0 بدست آمد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، خانوارهای 9 روستای واقع در حواشی شهرک صنعتی 2 اردبیل می‌باشد که از این میان تعداد 340 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. نتایج حاصل از آزمون آمارینشان داد که صنایع موجود در شهرک صنعتی 2 اردبیل در توسعه اقتصادی و کالبدی روستاهای پیرامون دارای نقش ضعیفی بوده است به این معنی صنایع روستایی نتوانسته است موجب بهبود معابر روستایی، بهسازی مسکن روستایی، سهولت رفت و آمد اهالی، افزایش تجهیزات رفاهی و امکانات زیربنایی گردد. Manuscript profile