پدافند غیر عامل یکی از موضوعاتی است که از گذشته تا کنون در برنامه ریزی برای شهرها از جایگاه ویژه ای بر خوردار بوده است و مکان یابی مطلوب را می‌توان مهم‌ترین اقدام در این جهت محسوب نمود؛ لذا این پژوهش با توجه به اهمیت مبحث پدافند غیر عامل در مکان‌یابی کاربری‌ها، در پی بررسی و تأثیر نقش پدافند غیر عامل در احداث یکی از کاربری‌های پر جاذبه شهری یعنی کاربری مراکز تجاری و خرید بر اساس روش سلسله مراتبی (AHP) می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی با هدف کاربردی می‌باشد که از طریق مطالعات اسنادی و میدانی و هم چنین استفاده از روش سلسله مراتبی (AHP) حاصل شده است. خط یک قطار شهری مشهد به عنوان محدوده مطالعاتی این پژوهش انتخاب شده است. در این راستا ابتدا عوامل موثر بر احداث مراکز تجاری و خرید با استفاده از نظر متخصصان و انجام قضاوت گروهی به روش دلفی شناسایی شده و سپس با استفاده از روش سلسله مراتبی، وزن دهی این معیارها انجام شده است. در انتها معیارهای (لایه‌ها) به دست آمده با توجه به وزن هر معیار به وسیله توابع overlay در نرم افزار GIS تلفیق شده و امتیاز هر یک از ایستگاه‌ها با توجه به عوامل مؤثر و وزن آن‌ها به دست آمده است. در ادامه با توجه به معیارهای به دست آمده به اولویت بندی ایستگاه های موجود در خط یک قطار شهری پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که در این خط ایستگاه های شریعتی و پاستور در الویت اول و دوم جهت احداث مراکز خرید و تجاری قرار گرفته‌اند. Manuscript profile