مقدمه: امروزه، استفاده از رنگ‌های طبیعی در مواد غذایی و دارویی اهمیت به سزایی دارد. فایکوسیانین به عنوان یک رنگدانه طبیعی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی از جلبک اسپیرولینا استخراج می‌گردد. به دلیل اثرات سمی گزارش شده از رنگ‌های سنتزی، دلایل مختلفی برای استفاده از رنگ‌های طبیعی در مصارف دارویی و غذایی وجود دارد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، تولید فایکوسیانین در شرایط مختلف دما (C˚ 30 و 35) ، شدت نور متغیر (0/2 و 5/3 کیلولوکس)، نوع منبع کربنی (گلوکز، اتانول و اسید استیک) و روش کشت (مداوم و غیر مداوم) برای تولید حداکثر فایکوسیانین مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش‌هایی مطابق با روش فاکتوریل کامل در دو شرایط ثابت و متغیر بر روی نمونهها انجام گردید. یافته‌ها: نشان داد در روش غیر مداوم و نیمه مداوم غلظت منبع کربنی 0/1 میلی لیتر بر لیتر و نور 0/2 کیلولوکس با افزایش دما از30 به 35 درجه سلسیوس تولید فایکوسیانین در گلوکز نسبت به دو منبع کربنی دیگر با سرعت بیشتری کاهش پیدا کرد. با استفاده از غلظت 0/1 میلی لیتر بر لیتر منبع کربنی و نور 5/3 کیلولوکس، هر سه منبع در دمای30 درجه سلسیوس تفاوت معنی داری بین دو روش غیر مداوم و نیمه مداوم وجود نداشت. نتیجه‌گیری: در هر دو روش به دلیل نور بالا مقدار تولید فایکوسیانین بالا بود. البته مقدار تولید با استفاده از گلوکز بیشترین مقدار بود و استفاده از اتانول نیز با اختلاف ناچیز میزان تولید خوبی را نشان داد. Manuscript profile

در این مطالعه از دو روش استخراج به وسیله پرس سرد و حلال هگزان برای استحصال روغن از هسته انگور رقم سیاه سردشت استفاده شد. راندمان استخراج روغن در روش پرس سرد 6/12 درصد و در روش حلال هگزان 2/17 درصد به دست آمد. جهت بررسی شاخص های کیفی روغن های استخراج شده از این دو روش، آزمون های عدد پراکسید، عدد اسیدی، عدد صابونی، فنل کل، قدرت آنتی اکسیدانی و عدد یدی بر روی نمونه ها انجام شد. ترکیبات اسیدهای چرب، محتوای تری گلیسیریدی، مقدار ترکیبات فسفولیپیدی و توکوفرولی مربوط به نمونه های روغن استخراج شده نیز مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که اسیدهای چرب لینولئیک با مقادیر 5/63 و 7/66 درصد و اولئیک با مقادیر 7/19 و 7/17 درصد به ترتیب اسیدهای چرب غالب موجود در روغن های حاصل از دو روش استخراج با پرس سرد و حلال می باشند. به علاوه، تری لینولئین با مقادیر 9/28 و 5/28 درصد، اولئوئیل دی لینولئین با مقادیر 5/19 و 5/20 درصد و پالمیتوئیل دی لینولئین با مقادیر 5/18 و 1/17 درصد به ترتیب ترکیبات تری گلیسیریدی غالب در دو نمونه روغن حاصل از پرس سرد و حلال بودند. میزان ترکیبات فسفولیپیدی روغن های به دست آمده با روش پرس سرد mg/kg 61 و با روش حلالmg/kg 45 تعیین گردید. همچنین، گاما توکوتری انول و آلفا توکوتری انول به ترتیب با مقادیر 0/66 درصد و 1/23 درصد در نمونه روغن حاصل از روش پرس سرد و مقادیر 3/33 درصد و 0/53 درصد در نمونه روغن حاصل از روش حلال ترکیبات توکوفرولی غالب بودند. Manuscript profile