اقلیم یک عامل بسیار مهم و محدود کننده در تولیدات کشاورزی می باشد. به طور یقین بخش کشاورزی بیشترین ارتباط و تاثیر پذیری را از شرایط محیط اطراف و به خصوص اقلیم دارد، به گونه ای که ویژگی های اقلیمی در بلند مدت، منجر به تعیین الگوی کشت و توجیه پراکنش گونه های گیاهی مختلف شده است. هدف عمده این تحقیق ارزیابی روند تغییرات پارامترهای آگروکلیمایی موثر بر رشد زرشک در شهرستان گناباد می باشد. برای این منظور داده های روزانه دمای کمینه، بیشینه، بارش، میانگین دما، رطوبت نسبی، دما خاک، ساعات آفتابی و میانگین دما، رطوبت نسبی و دما خاک در روز اتمام مرحله فنولوژی ایستگاه سینوپتیک گناباد (1372-1392) واقع جنوب خراسان رضوی اخذ و از طریق آنها مقادیر پارامترهای اقلیمی در سطوح احتمالی مختلف در مراحل فنولوژی محاسبه گردید. در مرحله بعد، از آزمون من کندال به بررسی روند عناصر اقلیمی در مراحل مختلف فنولوژی محصول زرشک استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که در بین پارامترهای اقلیمی بر کشت زرشک، میانگین دمای، ساعت آفتابی و دمای خاک روند کاهشی معنی داری در سطح 5 درصد را دارا می باشند. Manuscript profile

زمینه و هدف:پهنه بندی کشت محصولات کشاورزی یکی از انواع ارزیابی است که می تواند به عنوان الگویی برای ارزیابی اراضی، برنامه ریزی و مدیریت بهتر از منابع اراضی مورد استفاده قرار گیرد.روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان‌های مناسب جهت کشت زرشک در کشور ایران، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مد نظر قرار گرفت و با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن‌دهی به لایه‌ها انتخاب و به کمک نرم‌افزار Expert choice پیاده‌سازی گردید. از نرم‌افزار Arc GIS، به منظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایه‌ها استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از عوامل اقلیمی، توپوگرافی و خاکی نشان داد که ستان‌های خراسان جنوبی(قاین، بیرجند)، فارس(شیراز و آباده) ، همدان، اراک، اصفهان، شهرکرد و کرمان بهترین مکان برای کشت این محصول می‌باشند. برای بیان میزان مناطق مناسب یا مناسب برای کشت زرشک بصورت مساحت می‌توان مناطق مختلف کشور را براساس مساحت اراضی قابل کشت کشور که بالغ بر 356858.1 کیلومتر مربع (35685810 هکتار) می‌باشد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل می‌تواند، طراحان را در انتخاب مکان مناسب جهت کشت زرشک یاری کند. Manuscript profile

زمینه و هدف: تبخیر- تعرق پتانسیل یکی از اجزای اصلی چرخه ی هیدرولوژیکی است که تعیین صحیح آن در مطالعات بیلان آبی، طراحی سیستم های آبیاری و برنامه ریزی و مدیریت منابع آب برای دست یابی به توسعه ی پایدار نقش به سزایی دارد. تبخیر و تعرق به علت نیاز به عوامل اقلیمی مختلف و اثر متقابل این عوامل بر یکدیگر یک پدیده ی غیرخطی و پیچیده است. یکی از مراحل پیچیده در مدل سازی سیستم های غیرخطی، پیش پردازش پارامتر های ورودی جهت انتخاب ترکیبی مناسب از آن‎هاست. پیش پردازش داده ها سبب کاهش مراحل سعی و خطا و شناخت مهم ترین پارامترهای مؤثر بر پدیده ی مورد نظر جهت مدل سازی با استفاده از روش های هوش‌مند می گردد. این پژوهش با هدف استفاده از توان‌مندی‌های سیستم استنتاج فازی برای برآورد تبخیر و تعرق با استفاده از داده های هواشناسی طی دوره 20 ساله (1372-1392) در شهر گناباد صورت گرفت. روش بررسی: براین اساس پس از بررسی مدل موجود و بررسی ترکیب های مختلف داده های هواشناسی، مدل نهایی برای برآورد تبخیر و تعرق ارایه شد. در این تحقیق در مجموع با داشتن 20 متغیر برای ورودی مدل و یک متغیر برای خروجی مدل (تبخیر و تعرق)، 50 قانون در سیستم استنتاج ممدانی تعریف شد. مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل حاصل از مدل فازی با مدل پنمن فائو- مونتیث مورد مقایسه قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: کارایی مدل فازی ارایه شده با استفاده از آماره های ریشه میانگین مربعات خطا، خطای انحراف میانگین، ضریب تعیین و معیار جاکوویدز (t) و معیار صباغ و همکاران (R2 /t) مورد ارزیابی قرار گرفت. مقایسه نتایج مدل فازی با مدل پنمن فائو- مونتیث مقایسه گردید. بیش‌‎ترین تبخیر و تعرق در ماه ژوئیه اتفاق افتاده است. نتایج حاکی از همبستگی بالا بین این دو مدل فازی ارایه شده و روش پنمن فائو- مونتیث است. Manuscript profile

زمینه و هدف:امروزه صنعت گردش‌گری به عنوان یکی از بزرگترین صنایع موجود در دنیا به شمار آمده و در صدر صنایع اشتغال زا محسوب می‌شود. این صنعت وابستگی زیادی به آب و هوای یک منطقه داشته و بسیاری از مقاصد گردش‌گری با استفاده از همین مورد تبدیل به یک منبع گردش پذیر پر رونق در فصول خاصی شده اند. از طرفی اقلیم یک ناحیه را می‌توان به عنوان جاذبه طبیعی جهت گردش‌گری محسوب نمود.شهر نیشابور به دلیل دارا بودن مناظر طبیعی، برخورداری از اقلیم مناسب و منابع آب کافی یکی از مناطقی است که پتانسیل توسعه توریسم را دارا می‌باشد.روش بررسی: در این پژوهش سعی شده است شرایط زیست اقلیمی شهر نیشابور بر اساس شاخص های ترجونگ، اوانز، ترموهیگرومتریک و میسنارد با استفاده از آمار ایستگاه همدید نیشابور طی سالهای 2010-1990 مورد ارزیابی قرار گیرد.یافته ها:نتایج به دست آمده نشان می‌دهد طیف وسیعی از شرایط زیست اقلیمی از داغ تا سرد در طول سال در منطقه حاکم می‌باشد.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی، دوره آسایش شهر نیشابور از ماه می شروع می‌شود و تا اوایل نوامبر ادامه می‌یابد. افزون بر این، نتایج به دست آمده از این تحقیق اطلاعات زیست اقلیمی مناسبی برای برنامه ریزان و مسوولین فراهم می‌کند تا با استفاده از این اطلاعات، فعالیت های توسعه ای مختلف از جمله گسترش صنعت توریسم را به انجام برسانند. Manuscript profile

زمینه و هدف:محدودیت ذخایر انرژی فسیلی در جهان و افزایش سطح مصرف انرژی، همواره بشر را برای جایگزین کردن منابع انرژی جدید به چالش کشیده است. در این بین، باد به عنوان یکی از مظاهر انرژی های نو از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استان سمنان با توجه به وضعیت توپوگرافی و موقعیت نسبی خود یکی از مناسب ترین مکان ها برای احداث نیروگاه بادی می باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان های مناسب جهت احداث نیروگاه بادی در این استان، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مد نظر قرار گرفت و با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای وزن دهی به لایه ها انتخاب و به کمک نرم افزار Expert choice پیاده سازی گردید. از نرم افزار Arc GIS، به منظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایه ها استفاده شد و بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات، استان سمنان از نظر قابلیت احداث نیروگاه بادی به چهار سطح عالی، خوب، متوسط و ضعیف تقسیم گردید. یافته ها: در نهایت نتایج حاصل نشان گر آن است که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم حمایتی تصمیم گیری، می تواند هم در آماده سازی داده ها و هم در مدل کردن اولویت ها و نظرات کارشناسان در رابطه با عوامل مختلف بسیار کارامد باشد و طراحان را در انتخاب مکان مناسب جهت احداث نیروگاه بادی یاری کند. بحث و نتیجه گیری: در این تحقیق، 3 منطقه، با در نظر گرفتن همپوشانی و انطباق نقشه های محدودیت، شرایط اقلیمی و نیز بازدید میدانی تعیین گردیدند که این مناطق به ترتیب دامغان، شمال غرب گرمسار و به صورت رگه هایی در شرق شاهرود می باشند. Manuscript profile

زمینه و هدف: اصولاً ترکیب متنوعی از منابع طبیعی را می توان به منظور ایجاد محیطی جذاب برای توسعه گردش‌گری بکار گرفت و روستاها به دلیل ویژگی ها و ماهیت وجودشان به طور مستقیم به طبیعت پیرامون خود وابسته و متکی هستند به طوری که تغییرات در این بستر مکانی در گذر زمان شکل می‌گیرد و در فضایی جغرافیایی مبتنی بر کنش متقابل میان عوامل و روندهای طبیعی ـ اکولوژیک و اجتماعی، اقتصادی، سیاسی را خلق می‌نماید، همین ویژگی روستا برنامه‌ریزی اکوتوریسم را در چنین محیطی امکان پذیر می‌سازد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات گردش‌گری بر توسعه روستایی بخش بایگ از دیدگاه ساکنین انجام گردید. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. پرسشنامه جامعه میزبان به کمک سرپرست خانوار در روستای گردش‌گر پذیر بخش بایگ تکمیل گردید. آلفای کرونباخ 71/0 حاکی از پایایی مطلوب پرسشنامه است. هم‌چنین نرمال بودن متغیرهای مورد بررسی با استفاده از کولموگروف اسمیرونوف مورد تائید قرار گرفت و آزمون های تی تک نمونه جهت تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها: یافته‌ها پژوهش نشان داد که از نظر جامعه میزبان اثرات گردش‌گری بر توسعه روستایی (سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) بخش بایگ تربت حیدریه با 4/133 بالاتر از میانگین مفروض 7/121 است، بنابراین چون مقدار 5 P<%شده است می‌توان نتیجه گرفت از نظر جامعه میزبان اثرات گردش‌گری بر توسعه روستایی در سکونتگاه‌های روستایی بخش بایگ تربت حیدریه بالاتر از حد متوسط است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اگر چه روستاهای بخش بایگ تربت حیدریه از قابلیت بالایی در زمینه جذب گردش‌گر برخوردارند اما تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز در گسترش جریان گردش‌گری روستایی بخش بایگ ضروری است. Manuscript profile

زمینه و هدف: انتخاب نوع استفاده از اراضی، همواره بخشی از سیر تکاملی جوامـع انسـانی را تشـکیل داده است. بدین معنا که با تکامل تدریجی جوامع انسانی، در نوع نیازهای آنها نیز تغییر ایجاد شده است و درنتیجه جوامع مختلف، به لزوم تغییر در نحوة استفاده از اراضی پی برده انـد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین تناسب اراضی از منظر ویژگی های خاک شامل بافت خاک، هدایت الکترکی خاک و آهک خاک برای محصول زرشک در ایران می باشد. مواد و روش‌ها: با استفاده از نرم افزارArcGIS و میان یابی به روش کریجینگ، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای و ترکیب نقشه ها، مکان های مناسب جهت کشت زرشک در ایران طی دوره آماری 20 ساله (2017-1997) انجام شده است. یافته‌ها: پس از شناسایی عوامل خاکی موثر در کشت زرشک بر اساس روش کریجینگ، به تجزیه و تحلیل داده های فضایی به کمک GIS پرداخته شد و نقشه مکان یابی مناطق مستعد کشت زرشک در سه طبقه مناطق مناسب، نسبتاَ مناسب و مناطق نامناسب مشخص شد. بحث و نتیجه گیری: از این تحقیق اطلاعات آگرو کلیمیایی مناسبی برای برنامه ریزان و مسوولین فراهم می‌کند تا با استفاده از این اطلاعات، فعالیت های توسعه ای کشاورزی در ایران را به انجام برسانند. Manuscript profile

سیب زمینی از محصولات غده ای است که نقش مهمی در تغذیه مردم جهان دارد و به دلیل عملکرد بسیار بالا در واحد سطح انرژی و مقدار پروتئین تولیدی در واحد سطح سیب زمینی بیش از گندم و برنج می باشد. برای افزایش مساحت مزارع زیرکشت، کاهش تلفات آب لازم می باشد. یکی از راه های کاهش تلفات آب در مزارع، برنامه ریزی صحیح آبیاری می باشد که اساس آن را برآورد دقیق نیاز آبی گیاهان تشکیل می دهد .معادلاتی که برای محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل استفاده می شوند، پارامترهای اقلیمی یکسانی را به کار نمی گیرند و به دلیل ماهیت تجربی آن ها برای تمام شر ایط اقلیمی مناسب نیستند .به همین دلیل لازم است که معادله مناسب هر منطقه مشخص شود. بدین منظور در این تحقیق با استفاده از داده های ایستگاه هواشناسی تربت حیدریه، مقدار تبخیر و تعرق گیاه واقعی با اعمال ضریب اصلاحی (بایگی) محاسبه شده و با روش فائو پنمن مانتیث (تبخیر و تعرق مرجع) مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج نشان داد میزان تبخیر و تعرق 63/2 برابر میانگین بارندگی در فصل رویش است. مفهوم این است که گیاه از رطوبت ذخیره شده برای تبخیر و تعرق استفاده نموده است. بدین ترتیب برای جبران تخلیه رطوبتی باید گیاه آبیاری گردد. نیاز آبیاری گیاه سیب زمینی با مدل کراپ وات از اول کاشت تا برداشت محصول 1/803 میلی ‎متر و میزان آبیاری که این کاهش رطوبت را جبران کند، 9/741 میلی متر به دست آمده است. Manuscript profile