تاج خروس (آمارانت) یکی از گیاهان علوفه‌ای جدید است که تحقیقات کمی در مورد آن در ایران انجام شده است. به‌ همین منظور آزمایشی به ‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1396 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. فاکتور اول ارقام تاج خروس شامل Cim، Loura و Kharkovski و فاکتور دوم فاصله بوته روی خط در سه سطح 5، 10 و 15 سانتی‌متر در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر فاصله بوته روی ردیف و ژنوتیپ بر وزن تر علوفه، عملکرد ماده خشک، درصد پروتیین خام، عملکرد پروتیین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF)، عملکرد الیاف نامحلول در شوینده خنثی کیلوگرم در هکتار، درصد لیگنین، کلسیم و فسفر معنی‌دار بود. اثر متقابل فقط بر صفات درصد لیگنین، کلسیم و فسفر معنی‌دار بود. بیش‌ترین عملکرد علوفه تر و خشک از ژنوتیپ Cim و در فاصله ردیف 5 سانتی‌متر (تراکم بالا) به دست آمد. در هر سه ژنوتیپ تاج خروس با افزایش فاصله ردیف (کاهش تراکم) مقادیر لیگنین و کلسیم افزایش یافت اما مقادیر فسفر از روند خاصی پیروی نکرد. همچنین، بیش‌ترین عملکرد پروتیین خام، عملکرد پروتیین خام، عملکرد الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) و درصد چربی خام در ژنوتیپ Loura مشاهده شد. ژنوتیپ Loura عملکرد ماده خشک کم‌‌تری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها تولید کرد اما از نظر ویژگی‌های کیفی و تغذیه‌ای علوفه مطلوب بود. لذا جهت دستیابی به علوفه با کیفیت استفاده از این ژنوتیپ مطلوب می‌باشد. Manuscript profile

این پژوهش، به منظور مطالعه اثر سطوح مختلف شوری آب مصرفی بر روند تجزیه پذیری شکمبه ای دانه جو با استفاده از روش کیسه های نایلونی در گوسفندان شال ایرانی انجام شد. تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام دانه جو با استفاده از هشت راس قوچ توده شال کانوله‌گذاری شده در شکمبه که سطوح مختلف شوری آب شامل گروه شاهد (480)، 4000، 8000 و 12000 میلی‌گرم بر لیتر مجموع مواد جامد محلول در آب را دریافت می کردند، با روش کیسه‌های نایلونی تعیین شد. از نظر تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام در تمام زمان‌های انکوباسیون به غیر از زمان‌ اولیه، تفاوت معنی‌داری بین تیمارهای آزمایشی وجود داشت. در زمان نهایی انکوباسیون، مصرف آب شور سبب افزایش تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام دانه جو نسبت به تیمار شاهد گردید. بین تیمارهای آزمایشی از نظر تجزیه پذیری موثر (ED) ماده خشک و پروتئین خام نیز تفاوت معنی‌داری مشاهده شد، به طوریکه با افزایش سطح شوری، تجزیه پذیری موثر ماده خشک و پروتئین خام دانه جو در اغلب موارد افزایش یافت. بخش پروتئین سریع تجزیه‌شونده (QDP) تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت اما بخش پروتئین کند تجزیه‌شونده (SDP) در سطح تغذیه نگهداری (با سرعت عبور دو درصد در ساعت) به‌طور معنی‌داری افزایش یافت که بالاترین مقدار مربوط به تیمار حاوی 8000 میلی‌گرم بر لیتر مجموع مواد جامد محلول در آب به دست آمد. از نظر پروتئین قابل متابولیسم نیز در سطح تغذیه نگهداری بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی‌دار بوده و کمترین مقدار آن در تیمار حاوی 8000 میلی‌گرم بر لیتر مجموع مواد جامد محلول در آب مشاهده شد. در یک نتیجه‌گیری کلی به نظر می‌رسد مصرف آب شور در حیوانات مورد آزمایش، تجزیه پذیری شکمبه‌ای دانه جو را تحت تاثیر قرار داده و موجب افزایش تجزیه پذیری موثر ماده خشک و پروتئین خام و کاهش مقدار پروتئین قابل متابولیسم آن در سطح تغذیه در حد نگهداری شده است. Manuscript profile