در نظام شناختی یک شعر، برخی ویژگی ها مبتنی بر جوهرة شعر است مثل عنصر کلیدی عاطفه و برخی مربوط به دانش شعر مثل وزن، آهنگ، قافیه و صورخیال که هر یک از این ویژگی‌ها به نوعی باعث شناخت هویّت شعر می‌شوند. علم عروض یکی از دانش‌های ادبی است که دربارۀ چگونگی ایجاد وزن و انواع آن و نیز شگردهای ویژه آهنگ شعر سخن می‌گوید. بدنۀ اصلی این پژوهش را توصیف نظام عروضی در زبان‌های فارسی و انگلیسی تشکیل می‌دهد که در آن به روش کتابخانه‌ای و مطالعۀ موردی و براساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی به بررسی مقایسه‌ای علم عروض در زبان‌های فارسی و انگلیسی پرداخته شده‌است و در پایان این نتیجه حاصل می‌شود که این دو زبان در برخی تعاریف اصطلاحی مانند وزن، عروض و تقطیع مشابه یکدیگرند و برخی از اختیارات شاعری در عروض دو زبان را با وجود نام‌گذاری‌های متفاوت می‌توان معادل یکدیگر قرار داد، امّا از وجوه تمایز آن‌ها باید به توجّه منظم و دقیق مبحث عروض در فارسی و آشفنگی آن در انگلیسی، نوع وزن شعر در دو زبان (فارسی کمّی امتدادی و انگلیسی ضربی امتدادی)، وجود سه هجای کوتاه، بلند و کشیده در فارسی و دو هجای تکیه‌دار و بی‌تکیه در انگلیسی به خصوص تفاوت در الگوی مصوّر این هجاها، تعداد وزن‌های انشعابی و خوش‌آهنگ‌تر بودن اوزان فارسی نسبت به اوزان انگلیسی اشاره کرد. Manuscript profile

یکی از دستاوردهای زبان‌شناسی شناختی، کشف این حقیقت است که زبان‌ها برای ملموس کردن مفاهیم انتزاعی از استعاره‌های مفهومی بهره می‌برند. براساس دیدگاه لیکاف و جانسون (2003م) استعارۀ مفهومی، با استفاده از حوزۀ مبدأ که حوزه‌ای ملموس است، به توضیح و تبیین حوزۀ مقصد، که مفهومی انتزاعی و غیرملموس است، می‌پردازد.استعاره‌های مفهومی به سه دسته‌ی هستی‌شناختی، جهتی و ساختاری تقسیم شده و استعاره‌های هستی‌شناختی در سه زیرشاخۀ ظرف، شیء/ ماده، شخصیت (تشخیص) جای می‌گیرند. منظومۀ بلند حماسۀ آرش یکی از آثار ارزشمند مهرداد اوستاست که با توجّه به مضمون حماسی خود، بسیاری از مفاهیم انتزاعی را با یاری گرفتن از استعاره‌های مفهومی بیان کرده است. هدف این پژوهش بررسی استعاره‌های هستی‌شناختی در این اثر حماسی، با شیوۀ توصیفی- تحلیلی است. نگارندگان در پی پاسخ به این پرسش که استعاره‌های هستی‌شناختی در حماسۀ آرش چگونه به کار رفته و چه مفاهیمی از طریق این استعاره ملموس شده‌اند، به این نتیجه دست یافته‌اند که شاعر در پی بیان آه و حسرت خود از روزگار نابسامانی که از جنگ بین ایران و توران، به وجود آمده، حوزه‌های مقصدی همچون روزگار، زمانه، حسرت، هراس، بلا و... را با حوزه‌ها‌ی مبدأ ظرف، اشیاء و اشخاص مفهوم‌سازی نموده است. از آن جهت که ذات حماسه با پویایی و تحرّک همراه است، بیشترین مفهوم‌سازی با حوزۀ مبدأ شخصیت (که به مفاهیم انتزاعی، جان و حرکت می‌بخشد) صورت گرفته است. Manuscript profile