مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است:در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکرعوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربىبیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارىاجتماعى فکرى مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه هاى جامعه شناختى باختین و لوتمان مدنظرقرار گرفته و درپى آن، ویژگى هاى شعر این دوره بیان شده است. در بخش سوم مقاله، اشتراکات ادبى شعر پارسى پس از عصر مشروطه و شعر عربى پساز عصر نهضت بررسى شده که این اشتراکات، هم در بیان عوامل تحول و هم در تحولات ادبى پدیدآمده در شعر هر دو ملت یکسان است. Manuscript profile