شهادت شهود در تمام نظام‌های حقوقی از جمله نظامی حقوقی اسلامی و ایران به عنوان یکی از ادله‌ی اثبات دعاوی حقوقی و کیفری شناخته می‌شود. چراکه، قرآن کریم در موارد متعدد به شهادت و لزوم اداء و اقامه آن در دعاوی اشاره دارد. در احادیث منقوله از اهل بیت عصمت و طهارت و نیز صحابه رسول خدا ( ص ) در این باره تأکید بسیار شده است. در باب شرایط شاهد در میان مذاهب اسلامی در برخی از موارد اختلاف نظرهایی وجود دارد. به طور مثال در شهادت طفل ممیز اختلاف است اما در بحث عقل و طهارت مولد میان فقها اجماع حاکم است. از سوی دیگر تاثیرگذاری بر مفهوم حقوقی شهادت نیز امری کتمان ناپذیر است که در دهه‌های اخیر بدان توجه ویژه‌ای شده است. البته در نظام تقنینی این مهم آنچنان که شایسته بوده مورد عنایت قرار نگرفته اما ضرورت‌های روانشناختی موجب گردیده که علمای حقوقی به این امر بپردازند. زیرا تاثیرپذیری شهادت از عواملی چون عادات روانی، سن، نژاد، شخصیت، هیجان و احساسات و عواطف از چنان جایگاهی برخوردار است که می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد. Manuscript profile

اگرچه امروزه حفاظت و حمایت از محیط زیست بسیار حائز اهمیت بوده و جلوه حمایتی قانونی از آن را شاهد هستیم، اما دعاوی محیط زیستی در کشور ما هنوز جایگاه منحصر به خود را پیدا نکرده است. اگرچه اصل پنجاهم قانون اساسی و سایر قوانین حمایت از محیط زیست را در چارچوب خود دارند، اما نظام حقوقی جامع با کارکرد مسئولیت و رویکرد حمایتی از دادخواهی خصوصی متبلور نشده است. از این رو، نیل به تثبیت ذینفع خصوصی و تبیین اصل دادخواهی دعاوی زیست محیطی، پژوهش را هدف مند می سازد. این پژوهش بر اساس منابع کتابخانه ای به روز و به صورت فیش برداری و توصیفی- تحلیلی به نقش قلم آراسته شده است. در پژوهش حاضر این پرسش مطرح گردیده که قدرت مطالبه گری و دادخواهی اشخاص خصوصی مطابق چارچوب های قانونی به چه صورت است؟ در این راستا یافته ما این است که مطالبه گری اشخاص خصوصی با وضعیت موجود و جایگاه دادخواه خصوصی در دعاوی محیط زیستی نزد محاکم و مراجع قضایی و شبه قضایی قوت گرفته و در فراز های قانونی و رویه ای تبلور یافته است. با این توصیف در این پژوهش با تشریح جایگاه دادخواه خصوصی، چارچوب های جبران خسارت و همچنین نقش مراجع صالح حل اختلاف نیز مورد مداقه قرار گرفته و ذینفع خصوصی در مقام خواهان می تواند علیه دولت به طرح دعوی بپردازد. Manuscript profile

در کشور ما دعوایی که در آن خواهان از عموم مردم عادی و خوانده یک دستگاه دولتی باشد، معمولا کمتر مشاهده می شود. اما با مطرح شده یک دعوا از سوی یک سازمان غیردولتی یا یک شخص حقیقی می‌توان به این مساله امیدوار بود که طرح دعوا ی محیط زیستی در مسیر بلوغ و توسعه سیستم قضایی نقش بسزایی دارد. این پژوهش بر اساس مطالعات کتابخانه ای و فیش برداری و به روش توصیفی نگارش شده است. نگاه ویژه به حق شکایت محیط زیستی توسط دادخواه خصوصی و نگاه حقوق بشری به آن، بسط و توسعه در نیل بسوی تحقق اصل دادخواهی محیط زیستی و همچنین رویکرد صلاحیت مرجع قضایی و تامین خسارات محیط زیستی از جمله یافته های این پژوهش است. در این پژوهش ضرورت شناسایی حق دادخواه خصوصی جهت طرح دعاوی و دفاعیات محیط زیستی مورد واکاوی قرار گرفته و ظرفیت های قانونی اعم از قانون مسئولیت مدنی، قوانین خاص محیط زیستی و قوانین آیین دادرسی بخصوص در حوزه مدنی مورد توجه بوده که به نظر می رسد این مساله نیازمند چارچوب نظام یافته است. Manuscript profile

امروزه تحولات هوش مصنوعی بخش مهمی از حقوق اشخاص که مرتبط به آفریده‏های آنها است را تحت تأثیر قرار داده است. ابزارهای هوش مصنوعی نه تنها برای تسهیل جستجو، بررسی، مدیریت و اجرای حقوق مالکیت فکری استفاده می‏شوند که در خلق آنها نیز مشارکت دارند. این تحول خود موجبات چالش‏های تقنینی، اجرایی و عملکردی در حق چاپ، حق اختراع، کپی رایت و موضوعات حمایتی مهم در این زمینه شده است. هدف این مطالعه بررسی تحولات در پیشرفت‏های هوش مصنوعی و تأثیر آن بر مالکیت فکری بوده که در نهایت متمرکز بر این مهم است که تحولات مزبور در صورت مداخله در تولید و زایش اثر چه جایگاهی برای صاحب اثر و هوش مصنوعی دارد. این تحقیق از روش تحلیلی-توصیفی، با استفاده از داده ثانویه ازجمله کتاب، مجلات حقوقی، یافته‏های پژوهشی و اسناد قانونی در راستای نیل به هدف مورد ذکر بهره برده است. یافته‏ها نشان می‏دهد که هنوز قوانین جهانی (ملی و بین المللی) علی رغم رویکردهای افتراقی و توجهات تقنینی در برخی کشورها تحولات هوش مصنوعی را در قالب ایجاد اثر و یا مشارکت در آن به صورت ضابطه‏مند به رسمیت نشناخته است. در نتیجه، پیشرفت فناوری هوش مصنوعی پیچیدگی‏هایی را در قانون مالکیت فکری از منظر صاحب اثر، حفاظت از تولید محتوا و آفریده توسط انسان به وجود آورده است. چارچوب‏های قانونی موجود، مانند قوانین کپی رایت، نیاز به انطباق و شفاف‏سازی بیشتری دارند تا به‏طور مؤثر آثار تولید شده توسط هوش مصنوعی در عصر دیجیتال را نیز در برگیرد. Manuscript profile