چرخه‌ی مواد سازوکاری را به‌وجود می‌آورد که از طریق آن مواد مغذی، و سایر اجزاء سازنده‌ی حیات، در دسترس موجودات زنده قرار می‌گیرند. عدم کارکرد صحیح این چرخه می‌تواند موجب بروز اختلال در چرخه‌ی حیات موجودات زنده گردد. در این مقاله، جریان پویای فسفر، که ماده‌ای ضروری برای رشد گیاهان است، در سه حالت فسفر موجودات سازنده (آلی)، فسفر موجودات مرده (آلی) و فسفر غیر آلی، بررسی گردید. با توجه به اثرات بازخوردی میان این سه متغیر حالت، نخست مدل شبیه‌سازی فسفر و فیتوپلانکتون با رویکرد پویایی سامانه‌ها، و با لحاظ معادلات حاکم، بازخوردها و جریانهای ورودی و خروجی توسعه یافت. سپس، رفتار هر یک از متغیرهای حالت، در دریاچه اونتاریو و با مقیاس زمانی یک‌ساله، بررسی و تحلیل شد.‏ نتایج نشان دادند که مدل دارای کارایی مطلوبی در شبیه‌سازی و تخمین غلظت فراسنج­ها است. هم­چنین، تاثیر شرایط لایه‌بندی و اختلاط کامل دریاچه بر غلظت متغیرها بسیار زیاد بوده، و آنها را در دو دوره‌ی زمانی(روز 100 تا 158 و روز 315 تا 335)، تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. Manuscript profile