به منظور بررسی تأثیر نوع محصول قبل از برنج، مقدار نیتروژن و نحوه تقسیط آن بر رشد و عملکرد برنج (Oryza sativa L.)، رقم هاشمی، آزمایشی در منطقه صومعه‌سرا، استان گیلان، در سال 1393 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل سه سطح محصول قبل از برنج ]آیش (شاهد)، باقلا و شبدر برسیم[ بود. سه سطح کود نیتروژنه (50، 75 و 100% از مقدار کود شیمیایی نیتروژن توصیه شده که به ترتیب برابر با 50، 75 و 100 کیلوگرم اوره در هکتار بود) و سه سطح تقسیط کود نیتروژن (100% در زمان نشاکاری،100% در زمان پنجه‌زنی و 50% در زمان نشاکاری و 50% بقیه در زمان آغاز رشد زایشی) به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عملکرد شلتوک تحت تأثیر محصول قبل از برنج و مقدار نیتروژن قرار گرفت، در حالی که نحوه تقسیط نیتروژن اثر معنی‌داری بر عملکرد شلتوک نداشت. حداکثر عملکرد شلتوک (8/4142 کیلوگرم در هکتار) با کشت برنج پس از شبدر برسیم و حداقل آن (3494 کیلوگرم در هکتار) با کاشت برنج پس از باقلا حاصل شد. افزایش مصرف نیتروژن از 50 به 75 کیلوگرم اوره در هکتار سبب افزایش معنی‌دار عملکرد شلتوک به میزان هشت درصد گردید، درحالی‌که مصرف بیشتر نیتروژن سبب افزایش معنی‌دار عملکرد شلتوک نگردید. بر اساس نتایج این آزمایش، حداکثر عملکرد شلتوک با کشت برنج پس از شبدر برسیم و مصرف 75 کیلوگرم اوره به میزان 8/4142 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. Manuscript profile