زمینه و هدف: حمل از طریق خطوط لوله یکی از شیوه‌های نوظهور در حمل مواد و کالا در جهان می‌باشد که به‌واسطه مزایا و قابلیت‌های ویژه و منحصربه‌فرد خود در جابجایی موادی همچون نفت و گاز و دیگر میعانات، روز بروز در کانون توجه برنامه ریزان و توسعه‌ی بخش حمل و نقل در کشورها قرار می‌گیرد؛ اما این شیوه ممکن است موجب بروز خساراتی گردد که مسئولیت مدنی را در پی خواهد داشت.روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: قواعد مربوطه در زمینه مسئولیت متصدی حمل در حوزه حمل و نقل نفت و گاز از طریق خطوط لوله در نظام حقوقی ایران و همچنین در نظام حقوقی بین‌الملل از تکامل چندانی برخوردار نیست، بر این اساس در این زمینه نیازمند قواعد منسجم از حوزه قواعد عام حمل و نقل می‌باشیم. در حمل نفت و گاز از طریق خطوط لوله، ماهیت قرارداد حمل و نقل در حقوق تجارت بر آن نیز صدق می‌کند به‌گونه‌ای که با توجه به عقدی که بین فرستنده و متصدی حمل محموله (نفت و گاز) منعقد می‌شود متصدی حمل ملزم به رعایت تمامی مفاد توافق شده در قرارداد می‌باشد و اگر در این زمینه قصور و کوتاهی کرده باشد تبعات و خسارات ناشی از این کوتاهی بر عهده وی می‌باشد مگر اینکه خسارات وارده توسط عوامل خارج از حیطه اختیارات وی (همچون قوه قاهره) صورت گرفته باشد که در این صورت نیز وی ملزم به اثبات این عامل خارجی برای معافیت از مسئولیت می‌باشد. Manuscript profile