به منظور بررسی واکنش گیاه کلزا به تنش کم آبی، یک آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در کرج در موسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر کرج انجام شد. آبیاری در دو سطح آبیاری نرمال و قطع آبیاری از مرحله گلدهی در کرت های اصلی و گیاهان رقم Ahmadi و گیاهان رقم Karaj2 در کرت های فرعی انجام شد. گیاهان رقم کرج2 بیشترین نسبت پوست به استوانه آوندی (79/0) و احمدی بیشترین میزان آبکش (3/13 μm) را در ریشه داشتند. در مقایسه گیاهان ارقام احمدی بیشترین ضخامت پوست (5/146 μm) و بیشترین آوند چوب (144 μm) ، پروتوگزیلم (3/13 μm) و قطر پارانشیم مغز (16/118 μm) را در ساقه داشتند. در آبیاری نرمال گیاهان رقم احمدی بیشترین طول خامه (48/1 mm) و طول میله پرچم (32/6 mm) را داشتند. گیاهان رقم احمدی به دلیل داشتن کمترین نسبت پوست به استوانه آوندی و بیشترین میزان آبکش در ریشه و داشتن بیشترین ضخامت پوست در ساقه از تحمل بیشتری به تنش برخوردار بود و به عنوان گیاهان رقم مقاوم شناسایی شدند. Manuscript profile

چکیده. گل رز (Rosa hybrid L.) از مهم‌ترین گیاهان زینتی و اقتصادی است که یکی از روش‌های نوین در تولید انبوه این گیاه کشت بافت است. در این تحقیق بعد از بهینه مراحل ضدعفونی سطحی ریزنمونه‌ها با هیپوکلریت سدیم، از محیط کشت MS به‌همراه غلظت‌های مختلف BA جهت استقرار ریزنمونه های استفاده شد. این طرح در سه تکرار و هر تکرار شامل 5 ریزنمونه به‌صورت طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. بیشترین درصد استقرار در غلظت mg l-1BA 0.2 مشاهده شد. سپس گیاهچه ها به‌منظور پرآوری به محیط کشت MS دارای غلظت‌های مختلف هورمون‌های BA، NAA و IAA انتقال یافتند. نتایج نشان داد بهینه میانگین شاخه در غلظت BA mg l-1 2 و IAA mg l-1 0.5به‌دست آمد. در بررسی اندام‌زایی غیرمستقیم، ریزنمونه های برگ به همراه دمبرگ به محیط کشت MS به‌همراه هورمون‌های BA و NAA با غلظت‌های مختلف به‌کاربرده شدند. بهینه درصد اندام‌زایی در غلظت 2 mg l-1BA و NAA mg l-1 1 مشاهده شد. همچنین گیاهچه‌ها به محیط ریشه‌زایی MS و MS/2 با هورمون‌های IBA و فلوروگلوسینول انتقال داده شدند. بهینه ریشه‌زایی در گیاهچه‌های انتقال یافته به محیط MS/2 و با غلظت هورمونی 1 mg l-1BA و 0.2 mg l-1Phl مشاهده شد. همچنین با توجه به اهمیت ریخت‌شناسی خانواده Rosaceae مطالعات تشریحی- تکوینی اندام‌های رویشی در 2 نمونه باغی و درون شیشه مقایسه و نتایج نشان داد که ساختارهای کلی در هر دو نمونه شباهت بسیاری دارند. Manuscript profile

بررسی ساختار اندام‌های رویشی گیاهان در گسترش علم زیست شناسی تکوین گیاهی موثر است و در زمینه آرایه شناسی گیاهان نیز کاربرد دارد. غافث (Agrimonia eupatoria L.) یک گیاه ارزشمند دارویی از تیره Rosaceae است. به دلیل جوانه‌زنی کند و رشد رویشی زمانبر در زیستگاه طبیعی، کشت بافت آزمایشگاهی راهکار مناسبی جهت تسریع در تکثیر این گیاه است. در پژوهش حاضر ساختار تشریحی اندام‌های رویشی در گیاه طبیعی و گیاه باززایی‌ شده بررسی و مقایسه شد. از ریشه، ساقه، برگ و دمبرگ گیاه در هر دو گروه نمونه برداری انجام شد و پس از تثبیت در فیکساتور الکل- گلیسیرین برش‌برداری صورت گرفت. برش‌ها تحت رنگ آمیزی کارمن/ متیلن بلو قرارگرفتند و مطالعات میکروسکوپی بر آنها انجام شد. نتایج نشان‌داد ساختارهای کلی در هر دو نمونه شباهت بسیاری دارند. در گیاهان باززایی شده نسبت به گیاهان طبیعی، تراکم بافت‌های محافظ در ساقه، برگ و دمبرگ کمتر بود (تعداد لایه های بافت کلانشیم کمتر و اسکلرانشیم وجود نداشت). دسته‌های آوندی در ساقه، برگ و دمبرگ هر دو گروه، از نوع دو دسته پیوسته (بی کلاترال) دیده شد. تعداد لایه‌های بافت نردبانی و اسفنجی در برگ هر دو گروه مشابه بود. ساختار بلور شکل ماکل در پارانشیم ساقه و دمبرگ هر دو گروه مشاهده شد که تعداد آن در گیاهان باززایی شده کمتر بود. بر روی ساقه و برگ گیاه غافث، کرک‌های متعدد محافظ و غده‌ای وجوددارد که تعداد کرک‌ها در گیاهان باززایی شده نسبت به گیاهان طبیعی کمتر بود. Manuscript profile