پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات برنامه‌های محرومیت‌زدایی در ارتقاء پایداری اقتصادی و اجتماعی در شهرستان قلعه‌گنج پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی می‌باشد جامعه آماری این پژوهش کل افراد شهرستان قلعه‌گنج بود که تعداد این جامعه آماری80000 هزار نفر می‌باشد و نمونه‌گیری تصادفی ساده برای تعیین تعداد افراد انتخاب شد. اطلاعات لازم جهت دستیابی به نتایج، از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه ی محقق ساخته از آلفای کرونباخ استفاده شد و روایی نیز از طریق روایی محتوایی و اکتشافی بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری spss از طریق آزمون‌های همبستگی و رگرسیون صورت گرفت. لازم به ذکر است که برای تحلیل اطلاعات، مورفولوژی شهر مدنظر و تحلیل ساختاری شهرستان قلعه‌گنج مورد بررسی قرار گرفت. استنتاج‌ها نشان می‌دهد که پیش‌فرض‌های مربوط به آزمون‌ها از میزان مناسب برخودارند. ارتباط محرومیت‌زدایی با ابعاد اقتصادی (پس‌انداز، اعتبارات، درآمد و اشتغال و بیمه) به ترتیب 73/0، 71/0، 61/0، 39/0 برآورد شد. ابعاد اجتماعی که شامل شبکه‌ها، مشارکت اجتماعی و همبستگی و انسجام اجتماعی به ترتیب با 67/0، 79/0 و 61/0 با محرومیت‌زدایی ارتباط دارند. ظرفیت و پتانسیل‌های شهرستان با ضریب 67/0 بر میزان موفق بودن برنامه‌های محرومیت‌زدایی اثر گذار نشان داده شد. بنابراین محرومیت‌زدایی در شهرستان قلعه‌گنج با اثرپذیری از ظرفیت بالقوه و بالفعل موجود در سطح شهرستان و حوزه نفوذ آن مدنظر نظام مدیریتی است و برای کاهش محرومیت و فقر باید بر روی این ظرفیت‌ها و پتانسل‌ها سرمایه‌گذاری صورت پذیرد. Manuscript profile