برنامههای توسعه برای ساخت آینده‌ای بهتر و یا به تعبیری شکلدهی به ساخت اجتماعی واقعیت آینده کشورها انجام میشود. بخش بسیار مهم این برنامه، مربوط به توسعه منطقه‌ای است. استان خراسان شمالی با وجود اینکه دارای پتانسیل رشد و توسعه بوده ولی به عنوان یک استان توسعه نیافته و محروم تلقی میشود. از این رو فراهم نمودن زمینه برخورداری از خدمات مختلف اقتصادی، رفاهی و زیربنایی، تسهیلات اجتماعی، فرهتگی و بهداشتی از اساسی‌ترین شاخص‌های برنامه‌ریزی در هر واحد برنامه‌ریزی به ویژه شهرستان‌ها است. هدف از مقاله حاضر تعیین شناخت عوامل کلیدی موثر بر توسعه‌نیافتگی شاخص‌های اقتصادی، آموزشی، درمانی و زیربنایی استان خراسان شمالی بود. تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و روش انجام آن توصیفی و تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات به دو روش مطالعات کتابخانه‌ای و پژوهش میدانی صورت گرفت. به منظور رتبه‌بندی شهرستان‌های خراسان شمالی از لحاظ توسعه نیافتگی شاخص‌های اقتصادی، آموزشی – فرهنگی، بهداشتی – درمانی و زیربنایی، از مدل میک مک و نرم افزارهای Excel و Spss و برای ترسیم و تهیه نقشه‌ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در میان شهرستان‌های استان خراسان شمالی در بخش اقتصادی اسفراین، توسعه یافته‌ترین شهرستان و مانه و سملقان در پایین‌ترین رتبه توسعه یافتگی قرار داشتند. در بخش شاخص آموزشی – فرهنگی شهرستان گرمه، توسعه‌یافته ترین و بجنورد توسعه نیافته‌ترین شهرستان بود. همچنین در بخش شاخص بهداشتی – درمانی شهرستان بجنورد، توسعه‌یافته‌ترین و مانه و سملقان توسعه‌نیافته‌ترین و در نهایت در شاخص زیربنایی شهرستان شیروان توسعه‌یافته‌ترین و مانه و سلمقان توسعه‌نیافته ترین شهرستان استان خراسان شمالی از نظر دسترسی به شاخص‌های زیربنایی می‌باشد. Manuscript profile