هم‌زمان با روند روبه‌رشد شهرنشینی در ایران و تحولات اجتماعی و اقتصادی شهرها، نارسایی‌هایی در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی، زندگی در شهرها را مختل کرده است. در این میان رشد و پیشرفت تکنولوژیکی در چند دهه اخیر دیدگاه‌های جدیدی نسبت به تأثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهر به وجود آورده است. در چنین وضعیتی شهر هوشمند به‌عنوان یک راهبرد جهت کاهش مشکلات رشد جمعیت شهری و شهرنشینی سریع و بی‌برنامه موردتوجه برنامه‌ریزان قرار گرفته است. شهر ارومیه به‌عنوان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر بزرگ شمال غرب کشور در دهه‌های اخیر شاهد رشد چشمگیری بوده است، لذا سنجش و ارزیابی میزان تحقق‌پذیری شاخص‌های شهر هوشمند و بررسی و رفع چالش‌های پیشرو در روند توسعه این شهر مسئله‌ی حائز اهمیتی خواهد بود. پژوهش حاضر تحت عنوان ارزیابی تحقق‌پذیری شاخص‌های حکمروایی شهری هوشمند در شهرهای ایران نمونه موردی شهر ارومیه از نظر روش، توصیفی - تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. که در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، اسناد و مدارک موجود اطلاعات چارچوب نظری شهرهای هوشمند تهیه گردیده و ازآنجاکه هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تحقق‌پذیری شاخص‌های شهر هوشمند می‌باشد؛ لذا یک تحقیق پیمایشی می‌باشد و در نهایت ابزار استفاده جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده در محدوده موردمطالعه برای آنالیز داده‌ها و احتساب روایی و پایایی پرسش‌نامه از نرم‌افزار SPSS و مدل ویکور استفاده خواهد شد. Manuscript profile

مقدمه: افزایش جمعیت، حضور انسان، گسترش شهرنشینی و فضایی بی رویه موجبات ایجاد اختلالاتی در نظام عملکردی شهرها را پدید آورده است. بنابراین برنامه ریزی و مدیریت رویدادهای طبیعی باید به منزله یک هدف اصلی در همه مراحل برنامه ریزی و طراحی های توسعه شهر مد نظر قرار گرفته شود. هدف: پژوهش حاضر به لحاظ هدف یک پژوهش کاربردی محسوب می گردد و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گردیده است. بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه با مساحت 7/277 هکتار به عنوان مطالعه موردی بررسی شده است. روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از طریق بررسی منابع کتابخانه ای و مطالعات پیشین و همچنین بهره گیری از نظرات کارشناسان و متخصصین در حوزه بافت های فرسوده شهری، شاخص های موثر در آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه در ابعاد کالبدی، دسترسی، کارکردی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی شناسایی و تعریف گردید. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) و روش تصمیم گیری چند معیاره ویکور (VIKOR) به وزن دهی هر یک از شاخص های مذکور پرداخته و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نقشه های آسیب پذیری محدوده در ابعاد مختلف و بصورت کلی تهیه گردیده است. یافته ها و بحث: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که از محدوده مورد مطالعه 11/36% دارای آسیب پذیری کم، 95/27% دارای آسیب پذیری متوسط و 22/35% دارای آسیب پذیری زیاد می باشد که این امر لزوم برنامه ریزی و اتخاذ تدابیری در راستای بهبود وضعیت محیطی بافت فرسوده شهری در ابعاد مختلف را بیش از پیش نمایان ساخته است. Manuscript profile