با توسعه شهرنشینی،شهرها به مراکز توجه تبدیل شده اند و تقاضا برای منابع طبیعی و توجه به تأثیرات محیطی جهانی آنها افزایش یافته است.فعالیت های شهرسازی و برنامه ریزی شهری موجب افزایش فشار بر طبیعت و تضعیف تاب آوری آن شده است که اغلب پیامدهای مخربی برای شهرها و ساکنان آن درپی داشته است.هدف ازاین پژوهش مدل سازی میزان تاب آوری شهر در برابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر سیل درشرایط بحرانی می‌باشد.روش بکار رفته دراین پژوهش,بهره گیری از نرم افزارGIS به منظور تعیین نقاط دارای تاب آوری بیشتر و استفاده از روش های الگوریتم ژنتیک(GA)و هوش ازدحامی ذرات(PSO)وبرنامه نویسی آنهادرمحیط MATLAB می باشد,تا با‌‌ استفاده ازآن مهمترین مولفه‌های تاب‌آوری شهرو راهکارهای موثر در تقویت تاب‌آوری مشخص گردند.پژوهش حاضر طی2مرحله صورت گرفته که در مرحله اول,ابتدا با استفاده ازمدلAHP میزان تاب آوری نقاط شهری در برابر سیل تعیین گردید و پس از آن با ترکیب همه مولفه های ذکر شده نقشه نهایی مخاطره تهیه شد.در مرحله دوم جهت تعیین مهمترین مولفه‌های تاب‌آوری شهر این بار32 شاخص از مولفه های تاب آوری براساس4 معیار(کالبدی–فضایی،اقتصادی،اجتماعی،نهادی)تدوین و با استفاده از روش الگوریتم ژنتیک مورد بررسی قرار گرفت که در نهایت5 نقطه از شهر به ترتیب(استادیوم شهید وطنی ، پارک ولیعصر ، فضای سبز نساجی)،به عنوان مناطق دارای تاب‌آوری بیشتر انتخاب و اولویت‌بندی شدند.سپس به منظور تایید و مقایسه یافته های تحقیق توسط الگوریتم ژنتیکGAاز روش PSO بهره گرفته شد.درمرحله پایانی پیشنهادمی گرددکه افزایش میزان تاب آوری شهرقائمشهردرمرحله اول نیازمند تقویت و اصلاح ساختارهای محیط طبیعی و سپس حفظ و نگهداشت محیط ایمن است. Manuscript profile