در این مقاله نظریۀ ساختارگرایی تکوینی بوردیو به کار گرفته شده است تا میزان تأثیر طبقۀ اجتماعی و میدان تولید فرهنگی در ذوق و قریحۀ زیبایی شناختی فردوسی سنجیده شود. اهمیت پرداختن به این موضوع از آن جاست که سهم ویژگی های فردی فردوسی در منظوم کردن شاهنامه را بسنجیم. بنابراین بعد از تعریف و تحدید کلی نظریۀ بوردیو، در بخشی از این پژوهش به شناخت طبقۀ اجتماعی فردوسی پرداخته ایم و از آنجاکه فردوسی از طبقۀ دهقانان بوده و این طبقه ریشه در ایران دورۀ ساسانی داشته، طبقۀ دهقان را به طور کامل بررسی کرده ایم. در بخش دیگری ویژگی های میدان فرهنگی ایران قرن چهار و پنج را بررسی کرده ایم. بر اساس بررسی های صورت گرفته و با روش توصیفی ـ تحلیلی(کتابخانه ای) این نتیجه به دست آمد که قسمتی از ذوق زیبایی شناختی فردوسی به علت طبقۀ اجتماعی اوست و طبقۀ دهقان وی را در فراگیری آموزه هایی توانمند کرده است که در ذوق و قریحۀ او تأثیرگذار است. همچنین نقش عادت واره های او در میدان فرهنگی زمان مورد بحث، او را به سمت آموزه های ادبی و علمی ایران که نقش در هویت ایرانی دارد می کشاند و بنابراین کنشی (استراتژی ) در پیش می گیرد که همانا سرایش شاهنامه است. Manuscript profile

این جستار کتاب ایران‌شناسی: هویت، فرهنگ و خلقیات ایرانی نوشتۀ زاگرس زند را معرفی می‌کند. مطالب کتاب در شانزده گفتارِ مفصل طرح شده است و نویسنده در پایان هر گفتار از آنچه سخن رانده، خلاصه‌ای و نتیجه‌ای هرچند کوتاه، تحت عنوان حاصلِ گفتار آورده است. زند به کتاب خود ماهیت علمی و آکادمیک بخشیده و این مهم را با پرداختن به چارچوب نظری و پیشبرد مطالب با درنظر گرفتن چنین چارچوبی و توضیح نظریه در گفتار یکم کتاب پی گرفته است. نویسنده در این کتاب مبحث هویّت ملی را با دو نگاه از درون و بیرون، از دوران باستان و با جمع‌ آوری داده از متون اوستایی، سنگ‌نوشته‌های هخامنشی، سکه‌ها و معماری و ادبیات پارتی دورۀ اشکانیان و ادبیات کتیبه‌ای و سنگ‌نوشته‌های ساسانیان آغاز کرده است و این مبحث را در دورۀ ایران پس از اسلام با تکیه بر دوران آل‌بویه که ایران‌گرایی را با تشیع و تصوف همراه با تساهل دینی پیوند ‌زده‌اند طرح کرده و سپس در دوران صفویه و بعد قاجار با تکیه بر سفرنامه‌هایی که از نگاه دیگری نوشته شده است توضیح داده و همچنین با توضیح نگاه از درون دو نویسندۀ مهم در این دوران ‌ـ جمالزاده و بازرگان ـ پیش گرفته است. در گفتار پایانی با نقد نگاه ایران‌شناسان به شرح ارکان هویت ملی و سهم هر یک پرداخته است. واژه‌های کلیدی: هویت، فرهنگ، خلقیات ملی، سفرنامه، ایران‌شناسی، خودی، دیگری Manuscript profile